«ساطع محمد الحاج» دبیرکل حزب معارض «وحدوی ناصری» سودان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در خارطوم به تشریح مواضع این حزب و جایگاه آن در بین احزاب معارض کشورش پرداخت.

وی با اعلام مخالفت حزب متبوع خود برای حضور در گفت‌وگوهایی که عمر البشیر دعوت به آن کرده است، گفت که حزب حاکم «کنگره ملی» سودان به دنبال تمدید مسالمت‌آمیز سلطه خویش بر ملت سودان است، در حالی که مخالفان، خواستار گفت‌وگویی هستند که به انتقال مسالمت‌آمیز قدرت و توزیع عادلانه ثروت منجر شود.

محمد الحاج، آزادی همه بازداشتی‌های سیاسی در سودان، لغو قوانین محدود کننده آزادی‌ها و فراهم شدن زمینه فنی، فکری و سیاسی نظام عمرالبشیر را مقدمه ورود به گفت‌‌وگو دانست.

دبیرکل حزب وحدوی ناصری، حزب حاکم بر کشورش را عامل فروپاشی اقتصاد، دامن زدن به اختلافات سیاسی، فلج شدن تمام جنبه‌های زندگی از نظر خدمات بهداشتی، آموزش و زیرساخت‌ها، گسترش فساد، افزایش ارزش دلار، بالا رفتن میانگین بیکاری و گسترش سلاح در 8 استان سودان که جنگ در آنجا دائر است و همچنین تسلیح قبایل و تسلیح گروه‌های قومی مختلف دانست.

محمد الحاج اظهارات اخیر ابراهیم الامین، یکی از رهبران حزب امت سودان در متهم کردن دولت عمر البشیر به وارد کردن گروه‌های تروریستی به سودان در آغازین سال‌های حکومت نظام عمر البشیر گفت: این قضیه صد درصد درست است، چون جوی که کنگره ملی در سودان ایجاد کرده است، به رشد تکفیری‌ها در این کشور کمک می‌کند و عمر البشیر با تاسیس کنگره اسلامی در زمان انقلاب نجات ملی سودان در سال 1989 این گروه‌ها را پرورش داد.

دبیر کل حزب وحدوی ناصری سودان همه تصمیم‌های دولت در سطح سیاست خارجی خود را نادرست خواند و گفت که دولت خارطوم دستگاهی دیپلماسی که سیاست خارجی یکپارچه‌ای داشته باشد، در اختیار ندارد و تعدد مراکز تصمیم‌گیری در سطح سیاست خارجی سودان منجر به سردرگمی آشکار آن شده است.

***متن کامل گفت‌وگو در زیر آمده است***

فارس:زمانی که عمر البشیر در سال 2014 احزاب معارض را دعوت به گفت‌وگو کرد، حزب ناصری، جزو اولین احزابی بود که با آن، مخالفت کرد، دلیلش چه بود؟

محمد الحاج: موضع حزب ناصری در رد گفت‌وگو با نظام عمرالبشیر در ضمن موضع ائتلاف نیروهای معارض این کشور بود که شامل 14 حزب است و حزب وحدوی ناصری از جمله آنهاست.

دلیل مخالفت ما با پیشنهاد عمر البشیر برای گفت‌وگوی ملی این بود که وی از این طریق به دنبال تمدید مسالمت آمیز سلطه خویش بر ملت سودان است، در حالی که ما خواستار گفت‌وگویی هستیم که به انتقال مسالمت‌آمیز قدرت و توزیع عادلانه ثروت منجر شود.

البته چنین گفت‌وگویی ویژگی‌های خاص خود را دارد و باید زمینه درست آن فراهم شود تا آن وقت، گفت‌وگو را در بوق و کرنا کنیم، در حالی که حکومت عمر البشیر با چنین تدابیر طبیعی برای مطمئن ساختن احزاب معارض به تدارک گفت‌وگوهایی مثبت و سازنده مخالف است.

ده‌ها تن از اعضای احزاب سیاسی معارض سودان بدون تفهیم اتهام و محاکمه در بازداشت‌های سیاسی به سر می‌برند، به همین دلیل ما درخواست دادیم قبل از هرچیز، بازداشتی‌های سیاسی آزاد شوند.

آغاز کردن گفت‌وگو در حالی که قوانین دست و پا گیری، ما را از چپ و راست محاصره کرده‌اند، امکان‌پذیر نیست، بنابراین در ابتدا باید این قوانین محدود کننده آزادی‌ها لغو و جنگ در کشور هم متوقف شود، همه این مسائل برای فراهم شدن زمینه واقعی گفت‌وگو بسیار مهم است.

اما همان گونه که پیش‌بینی کردیم حزب حاکم از گفت‌وگویی سخن می‌گوید که شبیه سوار شدن بر قطار است، از سوار شدن هر کسی استقبال می‌شود، اما سواره‌ها نمی‌توانند درباره مسیر حرکت قطار، ایستگاه‌های توقف، سرعت و جهت حرکت آن نظری بدهند .

ما از ضرورت گفت‌وگوی واقعی سخن می‌گوییم، به همین دلیل این گفت‌وگوی جعلی را که مبتنی بر اراده سیاسی واقعی از سوی نظام عمر البشیر نیست، رد می‌کنیم، کنگره ملی اراده سیاسی که به آن شایستگی تدارک و مدیریت گفت‌وگو را بدهد، در اختیار ندارد.

مردانی دیکتاتوری که به زور آهن و آتش و با کودتای نظامی از سال 1989 بر سودان خوسرانه حکومت می‌کنند، نمی‌توانند در یک شبانه‌روز به دموکرات‌هایی مبدل شوند که از دموکراسی سخن گفته و غیر از خود را به رسمیت بشناسند؛ بنابراین رهبران حزب حاکم سودان هنوز از لحاظ فنی، فکری و سیاسی برای مدیریت گفت‌وگویی که به انتقال مسالمت آمیز قدرت منجر شود آمادگی ندارند.

فارس: آیا انتظار تغییر موضع شما نسبت به گفت‌وگو وجود دارد؟

محمد الحاج: تغییر موضع ما منوط به تغییر موضع کنگره ملی است، سیاست‌هایی که حزب حاکم همچنان در پیش گرفته منجر به از هم پاشیده شدن جامعه سودانی، فروپاشی اقتصاد این کشور و دامن زدن به اختلافات سیاسی شده است و از سوی دیگر تمام جنبه‌های زندگی از نظر خدمات بهداشتی، آموزش و زیرساخت‌ها فلج است؛ گسترش فساد، افزایش ارزش دلار، بالا رفتن میانگین بیکاری و گسترش سلاح در هشت استان سودان که جنگ در آنجا دایر است، علاوه بر تسلیح قبایل و تسلیح گروه‌های قومی مختلف از جمله معضلات بزرگ جامعه سودان است.

بنابراین اگر حزب حاکم سودان از موضع خود خارج نشود، ما نیز موضع خود را تغییر نمی‌دهیم، موضع ما آشکار است، ما خواهان سرنگونی نظامی هستیم که مانع اصلی در پیشرفت سیاسی کشور و در مسیر آزادی و انتقال مسالمت آمیز قدرت است.

فارس: برخی می‌گویند که حزب ناصری محبوبیت زیادی در سودان ندارد، نظر شما در این باره چیست؟

محمد الحاج: حزب ناصری برای ایجاد نهضتی که به انتقال مسالمت‌آمیز قدرت، برقراری عدالت اجتماعی، برخورداری از آموزش مجانی و درمان مجانی، حمایت از بخش عمومی و تقسیم واقعی ثروت، تلاش می‌کند؛ ما خواهان احترام به اقوام و پیروان ادیان مختلف در سودان هستیم و می‌خواهیم در برابر امپریالیست جهانی و دخالت‌های بین‌المللی و استعمار بایستیم، چون این‌ها وحدت سودان را هدف گرفته و به دنبال تجزیه کشورمان هستند،

فارس: مناقشه‌هایی در داخل ائتلاف نیروهای توافق ملی سودان وجود دارد و دلیل آن حضور جماعت ندای سودان در این ائتلاف است، آیا این مسئله بر وحدت مخالفان تاثیرگذار است؟

محمد الحاج: نخست ما در ائتلاف احزاب معارض با تفکرات و ایده های دیگر احزاب مخالف نیستیم ائتلاف نیروهای توافق ملی سودان شامل جنبش های مسلح است و به اعتقاد ما حضور آنها مهم است و بدون آنها قادر به حل قضیه سودان نخواهیم بود هدف اصلی همه ما انتقال مسالمت آمیز قدرت و تقسیم عادلانه ثروت است.

آنچه که در آدیس آبابا اتفاق افتاد این بود که حزب ندای سودان با جنبش‌های مسلح معارض سندی توافقی را امضا کرد، به نظر ما این کار خوبی بود و از جمله اقدامات معارضان شمرده می‌شود وحدت بین معارضان مسئله‌ای ضروری است و این امر منجر به تقویت معارضان سودانی می شود درست است که برخی احزاب سیاسی در موضوع جنبش های مسلح نظر موافقی ندارند و حضور آنها ضد حزب بعث عربی است اما این به تضعیف ائنلاف مخالفان منجر نمی شود.

فارس: سودان اخیرا سمینارهای متعددی درباره مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی برگزار کرده است، نظر شما در این باره چیست و نفوذ داعش در جامعه سودانی تا چه اندازه بوده است؟

محمد الحاج: به اطمینان باید گفت که داعش ساخت دست آمریکا و پروژه‌ای امپریالیستی برای ضربه زدن به منطقه عربی است، الان گروه‌هایی مثل داعش، جندالله، انصار بیت المقدس، انصارالشریعه و حزب الله و قبل آن گروه القاعدة روی کار است، همه این گروه‌ها برای پیاده شدن نقشه غربی‌ها در منطقه ساخته و حمایت شدند، آنها در مصر، لیبی، عراق، سوریه، سودان و بحرین هستند، کشورهایی که نصف ثروت جهان را دارند و تروریست‌ها در آنجا اهداف خاصی را دنبال می‌کنند.

اصلا امکان ندارد که داعش این گروه تروریستی-تکفیری که تنها چند سالی از ظهور آن نمی‌گذرد، این همه قدرت را با تلاش خود به دست آورده باشد، چگونه می‌تواند یک شبه موصل را تصرف کند، اگر از حمایت‌های غربی‌ها برخودار نبود.

هدف از خلق گروه‌های تروریستی، نابودی زیربناها در منطقه به نفع طرح امپریالیستی بزرگ آمریکا است و به همین دلیل ما مخالف این مسائل هستیم و معتقدیم که حکومت حزب کنگره ملی بر سودان یکی از عواملی است که منجر به رشد داعش در این کشور می‌شود، چون کنگره ملی به دیگران احترام نمی‌گذارد و داعش هم اصولا در جوامعی ظاهر می‌شود که دیکتاتوری و نه دموکراسی حاکم است.

شرایط حاکمیتی در سودان به رشد افکار داعشی کمک می‌کند، به گونه‌ای که زیربناهای اجتماعی و سیاسی سودان را به نفع طرح امپریالیستی غربی‌ها نابود می‌کند و به همین دلیل ما در ائتلاف احزاب معارض و حزب ناصری به این قضیه اهتمام جدی داریم و می‌دانیم که داعش بازوی امپریالیست‌هایی است که به دنبال تجزیه منطقه هستند، غرب به منظور حفظ امنیت اسرائیل می‌خواهد منطقه را ضعیف و درگیر جنگ نگاه دارد.

امروز همه جنگ‌های دنیا در منطقه عربی جریان دارد، در مصر، سودان، عراق و سوریه اما شاهد جنگی در انگلیس نیستیم، در حالی که بیش‌تر داعشی‌ها آنهایی هستند که بزرگ شده اروپا و آمریکا هستند، اما یک گلوله در جوامعی که در آن رشده کرده‌اند، شلیک نشده است بلکه گلوله‌های خود را به سمت جوامعی شلیک می‌کنند که چیزی از آن نمی‌دانند و متولد آنجا نیستند و در آنجا بزرگ نشده‌اند، اما حالا می‌خواهند این جوامع را نابود کنند و دیکتاتوری حاکم بر این کشورها و نبود دموکراسی اجازه گسترش افراط‌گرایی را می‌دهد.

فارس:ابراهیم الامین یکی از رهبران حزب امت سودان دولت عمر البشیر را متهم به وارد کردن گروههای تروریستی به سودان و تربیت آنها در مراحل آغاز حکومت نظام عمر البشیر خواند نظر شما در این باره چیست؟

محمدالحاج: این قضیه صد درصد درست است، چون جوی که کنگره ملی در سودان ایجاد کرده است، به رشد تکفیری‌ها در این کشور کمک می‌کند و عمر البشیر با تاسیس کنگره اسلامی در زمان انقلاب نجات ملی سودان در سال 1989 این گروه‌ها را پرورش داد.

فارس: نظر شما درباره داعش چیست؟

محمد الحاج: ما با همه گروه‌هایی که افراط گرا هستند، مخالفیم. داعش غیر خود را به رسمیت نمی‌شناسد و به همین دلیل ما علیه هر فرد یا ایده‌ای هستیم که دیگران را رد می‌کند، ما علیه عمر البشیر هستیم چون ایده او، طرد دیگران و محروم کردن دیگران از حق زندگی است.

باید بین حقیقت و ایده فرق گذاشت، امروز گروه‌های تندرو معتقدند که نظر آنها حقیقت است و این مسئله‌ای خطرناک است و ما هیچ گروهی را که به دیگران احترام نگذارد، نمی‌پذیریم، جامعه ما تنوع دینی و قومی دارد و با هر فردی که این تنوع طبیعی را که پروردگار عالم در همه جوامع خلق کرده است، برهم بزند مخالفیم.

فارس: نظر شما درباره سیاست‌هایی که اخیرا حزب حاکم سودان در خصوص روابط خود با ایران در پیش گرفته است و در مهر ماه سال گذشته که دستور به تعطیلی همه مراکز فرهنگی ایران در سودان داد، چیست؟

محمد الحاج: همه تصمیم‌های دولت نادرست است، دولت خارطوم دستگاهی دیپلماسی که سیاست خارجی یکپارچه‌ای داشته باشد، در اختیار ندارد، یک سیاست خارجی در کاخ ریاست جمهوری ترسیم می‌شود و یکی در کنگره ملی و یکی هم در وزارت خارجه سودان تدارک دیده می‌شود، تعدد مراکز تصمیم‌گیری در سطح سیاست خارجی منجر به سردرگمی آشکاری شده است، مسائل مهمی مثل منافع سودان از داشتن یا نداشتن رابطه با ایران بررسی نمی‌شود، چون مراکز تصمیم‌گیری در سودان متعدد و غیر همسو هستند به همین دلیل سیاست‌هایی اشتباه اتخاذ می‌کنند و تصمیم‌گیری‌هایی ناموفق از آب در می‌آید.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس، «عمر البشیر»، رئیس جمهور سودان چهارمین دوره ریاست جمهوری خود را دو ماه پیش آغاز کرد.

عمر حسن احمد البشیر، رئیس جمهور کنونی و رئیس حزب کنگره سودان در سال 1989 زمانی که یک سرهنگ ارتش سودان بود رهبری کودتای بدون خونریزی را برعهده گرفت و موفق به برکناری صادق المهدی، نخست وزیر منتخب وقت شد و به قدرت رسید.

وی پس از به قدرت رسیدن خود را به عنوان رئیس «شورای رهبری انقلاب نجات ملی» منصوب کرد و قدرت قانون‌گذاری و اجرایی از جمله ریاست جمهوری، نخست وزیری، فرماندهی نیروهای مسلح و وزارت دفاع را به دست گرفت.

البشیر در 16 اکتبر 1993 بعد از انحلال شورای رهبری انقلاب برای نجات ملی به عنوان رئیس جمهور سودان منصوب شد و قدرتش را افزایش داد.

وی به خاطر ایفای نقش در حوادث و درگیری‌ها در دارفور که باعث کشته شدن 200 هزار تن شد مورد انتقاد سازمان‌های جهانی قرار گرفت و در نهایت در سال 2004 با امضای توافقنامه‌ای، به جنگ داخلی بین جنوب و شمال سودان پایان داد.

دیوان بین المللی کیفری مستقر در لاهه در 4 فوریه سال 2009 میلادی در اقدامی بی‌سابقه و برای اولین بار حکم بازداشت عمر البشیر را به اتهام ارتکاب به «جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت» در دارفور، صادر کرد و رئیس جمهور سودان هم در واکنش به این حکم 13 سازمان عمده بین المللی امدادرسانی را که در منطقه دارفور به کمک رسانی به مردم جنگ‌زده می‌پرداختند، از آن کشور اخراج نمود.

کشور سودان در 9 ژانویه 2011 در یک همه‌پرسی تجزیه شد و سودان جنوبی از این کشور جدا گردید.

تحلیلگران معتقدند پس از جدایی جنوب سودان از این کشور البشیر بخش زیادی از منابع اقتصادی خود را از دست داد و به همین علت در صدد نزدیک شدن به کشورهایی مانند عربستان و دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس برآمد تا به اقتصاد بحران‌زده این کشور غلبه کند.

به گفته تحلیلگران یکی از دلایل مهم نزدیک شدن البشیر به عربستان و فاصله گرفتن از ایران در همین نکته نهفته است.

البشیر با نامزد شدن در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی این کشور که از 13 تا 16 آوریل گذشته ( 24 تا 27 فروردین) برگزار شد با تقریبا 95 درصد آراء پیروز این انتخابات لقب گرفت.

وی که در میان احزاب اسلامی سودان جایگاهی ندارد با کمک 2 میلیاردی عربستان به پیروزی رسید.

این در حالی بود که احزاب مخالف این کشور شرکت در انتخابات را تحریم کرده بودند.

سودان از اولین کشورهایی بود که با آغاز حملات هوایی عربستان موسوم به عملیات «طوفان قاطعیت» علیه یمن در 25 مارس(6 فروردین)به منظور کمک به عربستان به ائتلاف عربی پیوست.

تحلیلگران سیاسی معتقدند عمر البشیر هیچگاه به فکر وحدت سودان نبوده و در مقابل باقی ماندن در راس قدرت تن به تجزیه ذلت بار سودان داد و در واقع سودان را در مقابل تمدید ریاست جمهوری خود تجزیه کرد به طوری که اکنون سودان جنوبی به پایگاهی محکم برای رژیم صهیونیستی تبدیل شده و حضور صهیونیست‌ها در نیل علیا، امنیت آبی 10 کشور اطراف نیل را تهدید می‌کند.

بر اساس گزارش‌ها، جریان‌های تکفیری در سودان دارای نقش کمی هستند. گروه انصار السنه در سودان گروهی بسیار تندرو و مورد حمایت برخی از حلقات دولتی نیز هست و اکنون نیز در داخل دولت این کشور نفوذ پیدا کرده است. این نفوذ بویژه در وزارت فرهنگ و اوقاف این کشور و همچنین در مسائل دینی دولتی مشهود است.

این جریان‌ها اندک اندک در حال نفوذ بیشتر در سودان هستند، آنها اکنون دارای نفوذ بیشتر شده‌اند و حتی اجازه فعالیت‌های علنی جمهوری اسلامی ایران را نمی‌دهند و با آن برخود می‌کنند. آنها در شرایط کنونی علیه فعالیت‌های جمهوری اسلامی ایران عمل کرده و به دولت سودان فشار می‌آورند، حتی شعبه نمایندگی فرهنگی ایران در یکی از مناطق پایتخت را بسته‌اند، در هر حال فعالیت‌های سلفی‌های تندرو در سودان، رو به گسترش است.

---