پس از آنکه رييس جمهوري نيجريه روز يکشنبه با رهبران جنبش آزاديبخش دلتاي نيجر (مند) مذاکره کرد، اميدواري براي پايان يافتن مناقشات در اين کشور بيشتر شده است .

سال ها بود که درگيري هاي دولت نيجريه با مند موجب کاهش ميزان توليد نفت اين کشور تا بيش از 25 درصد شده بود و ادامه اين روند به افزايش بهاي نفت در سطح جهاني منجر شد.
حتي براي مدتي در توليد و صادرات نفت نيجريه وقفه ايجاد شد و اين وقفه دولت را دچار چالش هاي جدي در عرصه هاي سياسي و اقتصادي داخلي و بين المللي کرده بود، زيرا توليد نفت نيجريه در سه سال گذشته از 2/6 ميليون بشکه در روز به 1/8 ميليون بشکه کاهش يافته بود.
دلتاي نيجر مهم ترين منطقه استخراج نفت و گاز شرکت هاي آمريکايي در آن کشور است که از سال 2006 به دليل فعاليت گروه هاي سياسي عليه دولت مرکزي رنگ آرامش را به خود نديده است.
مدت ها است که در کنار مند، گروه ديگري به نام "بوکو حرم" نيز در آن کشور مبارزه عليه دولت مرکزي و منافع غرب را پيش گرفته و براي رسيدن به خواسته هاي خود قيام مسلحانه را نيز در دستورکار خود قرار داد، تا جايي که از زمان شروع قيام مسلحانه اين گروه در آن کشور تاکنون هزار نفر جان خود را از دست داده اند.
شرکت هاي اصلي سرمايه گذار آمريکايي در نيجريه مانند اکسون موبيل، شل، شورون، توتال و شرکت ايتاليايي "اني" همواره از ناتواني دولت نيجريه در مهار شورشيان از جمله جنبش رهايي بخش دلتاي نيجر (مند) شگفت زده بودند، تا اينکه اين بار دولت سعي کرد با کنار آمدن با مخالفان تغييراتي را با کمک آمريکا در سيستم اقتصادي خود ايجاد کند که اين اقدام دولت خشنودي اين شرکت ها را همراه داشته باشد.
معادلات در پشت پرده سياست اين کشور مي گذرد چون پنج ماه قبل بود که دولت نيجريه قبل از سفر هيلاري کلينتون، وزير امور خارجه امريکا به آن کشور، تغييرات جديدي را در سيستم ماليات هاي کشور ايجاد کرد و در اقدامي غيرمترقبه اعلام کرد که مخالفان دولت در دلتاي نيجر را مي بخشد.
در پي همين اعلام بخشودگي بود که توليد نفت در کشور رو به افزايش گذاشت و در واقع همين امر موجب شادماني شرکت هاي نفتي عمدتا آمريکايي نيز شد، چون شرايط پيش آمده فعاليت آنها را نيز تسهيل کرده بود.
دولت نيجريه اين بار در سياست گذاري جديد خود رويه مذاکره با آنها را پيش گرفت و حتي اعلام کرد کساني که سلاح هايشان را تحويل دهند، مي بخشد.
به اعتقاد تحليل گران اتخاذ سياست مذاکره دولت ترفندي است تا دولت بتواند توليد نفت و مناسبات خود با کشورهاي خريدار آن يعني آمريکا بهبود بخشد.
در هرحال دولت اين بار با مخالفان از راه نرمش در آمد و حتي طرف مذاکره کننده اين جنبش يعني "هانري اوکاه" پس از پنج ماه از مذاکره دور نخست در 27 مهر بار ديگر با رييس جمهور کشور ديدار کرد.
آن ديدار درحالي انجام گرفته بود که خود اوکاه پس از آن که به جرم خيانت و در اختيار داشتن سلاح، به ‎ 20ماه حبس محکوم شده بود، در ماه ژوئيه (تير) امسال پس از فرمان عفو رياست جمهوري، از زندان آزاد شد و بار ديگر پس از سه ماه در مذاکره اي ديگر شرکت کرد.
مند که در طول اين سه سال همواره خواستار حسابگري نژادي دولت براي توزيع مساوي ثروت حاصل از فروش نفت از دلتاي نيجر در ميان شهروندان اين منطقه بود، رهبران آن بار ديگر در 25 اکتبر (سوم آبان) براي حمايت از گفت وگو با دولت، به طور نامحدود آتش بس اعلام کردند.
آنها در آن تاريخ بطور جدي تر با رييس جمهور وارد مذاکره صلح شدند و اين روند ادامه يافت تا اينکه سرانجام پريروز آخرين دور از اين مذاکرات ميان اين گروه شورشي و رييس جمهور با عنوان "مذاکرات صلح" انجام شد.
اوکاه، رئيس سابق جنبش دلتاي نيجر و "فاراه داگوگو" از مقامات سابق اين جنبش همچنين "وله سويينکا" برنده جايزه نوبل ادبيات در سال 1986 از جمله کساني بودند که در اين مذاکرات صلح حضور داشتند.
شورشيان اين مذاکرات را به فال نيک گرفته و در مقابل شخص رئيس جمهوري نيز فرصت بدست آمده را سازنده خواند و بر تعهد خود براي ايجاد صلحي پايدار در کشور تاکيد کرد و حتي به شورشيان وعده داد براي کمک به مردم محلي و رهايي آنها از چنگال فقر، ميليون ها دلار از درآمد نفتي کشور را به اين منطقه اختصاص دهد.
دولت در نخستين مرحله از اين کمک ها مبلغ يک ميليارد و 300 ميليون دلار را براي بهبود بيمارستان ها و مدارس و خطوط ارتباطي و غيره منطقه اختصاص داد.
پس از اين ديدار رهبران جنبش با انتشار نامه اي الکترونيکي در مطبوعات کشور اين گفتگوها را که بيش از دو ساعت طول کشيده بود صادقانه، صميمانه و مفيد ارزيابي کردند.
آنها اين بار اعلام کردند گرچه دولت براي 50 سال نفت منطقه را به يغما برده و پول حاصل از آنرا براي بهبود وضع مردم منطقه نفت خيز دلتاي نيجريه به کار نبرده است، اما اين بار حاضر است براي استقرار صلح از جنگ با دولت دست بردارد.
دولت نيجريه به همکاري و همراهي شورشيان اميدوار شده و کمک هاي اوليه دولت به شورشيان نيز آنها را اميدوار کرده است که مي توانند به وعده هاي داده شده از سوي دولت اميدوار باشند.
در نهايت اينکه، رضايت دو طرف دعوا، طرف سوم خارج از اين دعوا، ولي متاثر از آنرا - يعني شرکت هاي امريکايي و حتي دولت آمريکا را خوشنود و به ادامه فعاليت شان در آن کشور اميدوار کرده است.