منابع آگاه به یک رسانه عربی گفتند که مصر و اتیوپی بر سر پیشنهاد سودان برای پرکردن سد النهضه به توافق رسیدند.
بعد از بروز تنشهای لفظی میان مقامات مصری و اتیوپیایی منابعی آگاه در سودان از توافق قاهره و آدیسآبابا بر سر نحوه پرکردن سدّ النهضه خبر دادند.
این منابع چهارشنبه به شبکه اسکاینیوز عربی گفتند که طرفین مصری و اتیوپیایی با پیشنهاد سودان در رابطه با جوانب فنی پر کردن این سد بعد از اختلافات اخیر موافقت کردهاند.
روزنامه سعودی الشرق الاوسط نیز نوشت که سودان، مصر و اتیوپی دیروز بعد از شش روز متوالی مذاکره، پیشرفتهای خوبی در جنبههای فنی مربوط به پر کردن سد داشتهاند.
منبعی مسئول به این روزنامه گفته است که مصر به امضای توافق فراگیری برای پرکردن و راه اندازی سد استناد میکند؛ توافقی که اتیوپی را پیش از آنکه آبگیری سد آغاز شود، از لحاظ قانونی ملزم به مراعات حقوق آبی مصر کند.
دیروز سامح شکری، وزیر خارجه مصر تلویحا اتیوپی را تهدید کرد و گفت که اگر گزینههای دیگر در ارتباط با توافق بر سر سد النهضه به نتیجه نرسد، به شورای امنیت رجوع خواهد کرد. او گفت که مواضع اتیوپی در این موضوع، نتایج مثبتی را نشان نمیدهد.
طی این هفته بعد از آنکه مذاکرات سهجانبه به ویژه بین مصر و اتیوپی به نتیجهای نرسید و قاهره، آدیسآبابا را تهدید به استفاده از نیوری نظامی کرد، ارتش اتیوپی نیز به صراحت از آمادگی خود برای ورود به جنگ با مصر خبر داد و گفت که این کشور هرگز از حق حاکمیتی خود نمیگذرد.
دعوا و اختلاف بر سر سد النهضه زمانی آغاز شد که دولت اتیوپی از سال ۲۰۱۱ پروژه احداث سد النهضه بر روی سرشاخه رود نیل و کار آبگیری برای این سد را آغاز کرد. آب نیل بعد از عبور از کشور سودان وارد خاک مصر شده و بعد از طی مسافتی طولانی به دریای مدیترانه میریزد و در توسعه این کشورها به ویژه مصر نقش بسیاری مهمی ایفا میکند.
دعوا بر سر چیست؟
بر اساس توافق سال ۱۹۵۹ حقآبه مصر و سودان از نیل به ترتیب، سالانه ۵۵.۵ و ۱۸.۵ میلیارد متر مکعب است ولی هماکنون مصر برای آبیاری اراضی و مصارف خود به ۸۰ میلیارد متر مکعب از آب نیل نیاز دارد که عمده این مصارف، به کاشت و تولید برنج تعلق دارد و این کشور سالانه ۴.۵ ملیون تن برنج تولید میکند.
اختلاف بر سر حقآبه نیل زمانی آغاز شد که شش کشور از کشورهای مستقر در سرشاخههای نیل خواهان افزایش سهم خود از آب نیل در سال ۲۰۱۰ شدند که به توافق عنتیبی معروف شد. ولی مصر و سودان با این توافق مخالفت کردند.
یک سال بعد از اعلام این توافق اولیه، اتیوپی اعلام کرد که عملیات احداث سد النهضه را برای تولید برق آغاز کرده است که سال گذشته اعلام کرد تقریبا ۷۰ درصد آن را به پایان رسانیده و قصد دارد آبگیری آن را طی ماههای آینده شروع کند.
اتیوپی اصرار دارد که این سد بزرگ را در سه سال پر کند، که در صورت عملی شدن آن، مصر ۲۷ میلیارد متر مکتب از سهم سالانه خود را از دست خواهد داد که نصف کل سهم خود از آب نیل است.
به گزارش التلفزیون العربی، اگر اتیوپی بخواهد این سد را در سه سال پر کند، مصر ۶۷ درصد از اراضی زراعی قابل کشت خود را از دست خواهد داد و این مسئله خود منجر به از دست دادن ۲۱ درصد از نیروی کار مصر خواهد شد. قاهره پیشنهاد داده است که سد النهضه در بازه زمانی ۲۱ ساله پر شود که در صورت اجرای آن، مصر سالانه سه میلیارد متر مکعب کاهش حقابه خواهد داشت.