نبرد قدرت در سودان سرانجام به مرحله مورد انتظار رسید و دو ژنرال کودتاچی این کشور شهر خارطوم را به میدان نبرد تبدیل کردند که براساس آخرین گزارش‌ها بیش از 56 نفر در این نبرد کشته و 600 نفر نیز زخمی شدند.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، برای درک تحولات جاری در سودان لازم است نگاهی به مسیر طی‌شده در این کشور طی سال‌های اخیر بیندازیم تا دریابیم چطور اوضاع به این مرحله رسید. «عمر عبدالبشیر» که خودش با کودتای نظامی در ۱۹۸۹ به قدرت رسیده بود، در دسامبر ۲۰۱۸ بعد از حدود سه دهه با اعتراضات خیابانی مواجه شد که رسانه‌های غربی از آن با عنوان موج دوم بهار عربی یاد می‌کردند و البشیر مجبور شد در کمتر از چند ماه (آوریل ۲۰۱۹) از قدرت کناره‌گیری کند.
عمر البشیر که در سال ۲۰۱۰ تحت فشار غرب به جدایی ۱۰ استان جنوبی سودان رضایت داده بود، از سال ۲۰۱۶ با هدف کسب حمایت مالی کشورهای عربی به ویژه عربستان سعودی و امارات عربی متحده اقدام به تغییر ریل سیاست خارجی‌اش کرد و از روابط خوب با محور مقاومت به یکی از اقمار محور سعودی در منطقه تبدیل شد.
با این حال البشیر دوسال بعد از این تغییرات عمیق در سیاست خارجی به دلیل ناتوانی از بهبود وضعیت اقتصادی، قربانی طرح براندازی شد که نتایج آن وضعیت کنونی این کشور است. بعد از سقوط البشیر، ژنرال «عبدالفتاح البرهان» فرمانده ارتش و ژنرال «محمد حمدان» ملقب به «حمیدتی» فرمانده نیروهای واکنش سریع بازیگران اصلی عرصه سیاسی در کشور محسوب می‌شدند.
پس از انتقال قدرت از شورای نظامی انتقالی به شورای حاکمیتی سودان، شورای حاکمیت «عبدالله حمدوک» دیپلمات و اقتصاددان سودانی را در دوره انتقالی به عنوان نخست‌وزیر منصوب کرد؛ ولی ژنرال‌ها این رقیب غیرنظامی را تحمل نکردند چراکه آنها علاقه داشتند فردی مطیع‌تر بر این مسئولیت گمارده شود. حمدوک که نماینده نیروهای غیرنظامی در دوره پس از البشیر محسوب می‌شد و به دلیل تحصیلات عالی در انگلستان، سوابق‌اش در وزارت دارایی سودان و سازمان‌های بین‌المللی از جمله اتحادیه آفریقا چهره‌ای تکنوکرات محسوب می‌شد؛ اما به دلیل اینکه قدرت واقعی همچنان در اختیار برهان و حمیدتی مانده بود، عملا راه به جایی نبرد و در اکتبر ۲۰۲۱ طی کودتایی ربوده و به مکانی نامعلوم منتقل گردید.
پس از حذف حمدوک تحولات سیاسی سال‌های اخیر در واقع بازی سیاسی، نظامی و امنیتی این دو بازیگر برای تسلط کامل بر فضای سودان بود و دو طرف تلاش داشتند با الگو برداری از ژنرال «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهور نظامی برآمده از کودتا در مصر، همان مدل را در سودان نیز به اجرا درآورند. در این میان ژنرال عبدالفتاح البرهان که فرمانده ارتش سودان است به دلیل در اختیار داشتن نیروی هوایی دست برتر را روی کاغذ داشت؛ اما حمیدتی تلاش داشت با استفاده از نیروهای سیاسی از جمله ائتلاف آزادی و تغییر برهان را وادار به عقب‌نشینی کند.
درهمین راستا، از حدود ۴ ماه قبل مذاکراتی برای واگذاری امور اجرایی به ائتلاف آزادی و تغییر به عنوان مهم‌ترین نیروی سیاسی موجود در این کشور صورت گرفت و مقرر بود که نظامیان قدرت را واگذار نمایند و همزمان نیروهای واکنش سریع نیز در ارتش ادغام شوند؛ ولی از چند هفته قبل به دلیل اختلاف درباره زمان بندی و همین‌طور فرماندهی بر ارتش تنش میان دو ژنرال تشدید شد که با درگیری‌های دو روز گذشته به اوج رسید.
صبح یکشنبه نیز نیروهای پشتیبانی سریع در حمله‌ای غافلگیرکننده برخی از پایگاه‌های ارتش را به کنترل خودشان درآوردند که متقابلا نیروهای ارتش هم با سلاح‌های سنگین از جمله جنگنده و تانک نیروهای تحت امر حمیدتی را آماج حملات خود قرار دادند. در این میان مهم‌ترین کانون درگیری در نزدیک کاخ ریاست جمهوری سودان بود که با وجود ادعای نیروهای پشتیبانی سریع، این منطقه هنوز در اختیار ارتش قرار دارد.
به نظر می‌رسد با توجه به توازن قوا میان دو طرف و نبود سازوکاری برای حل مسالمت آمیز احتمال وقوع جنگ داخلی در صورت استمرار درگیری‌ها وجود دارد، مگر اینکه بازیگران موثر در سودان از جمله ایالات متحده، روسیه، عربستان، امارات و حتی رژیم صهیونیستی بخواهند مانع از وقوع این سناریو شوند.
با این همه، در فضای بین‌المللی کنونی و اوج‌گیری تنش‌های آمریکا با روسیه در اوکراین بعید به‌نظر می‌رسد که دو قدرت بین‌المللی بخواهند اوضاع را در سودان آرام کنند. با این حال، آنچه واضح است سرنوشت عبرت‌آموز سودان طی چند سال گذشته بود که با وجود تغییر سیاست خارجی و حتی تلاش‌های بی‌محابای ژنرال‌های تازه‌به‌قدرت‌رسیده برای دوستی با رژیم صهیونیستی نه تنها مشکلات اقتصادی‌اش حل نشد که دچار بحران سیاسی عمیق شده و این بحران کشور را به لبه پرتگاه جنگ داخلی برده و می‌تواند سودان را تبدیل به حمام خون نماید.
