چهاردهمين اجلاس سران اتحاديه افريقا امروز(يکشنبه) با حضور روساي جمهوري و نخست وزيران 52 کشور عضو اين اتحاديه از 54 کشور آفريقايي و نيز اعضاي ناظر و ميهمانان ويژه و افتخاري آن از سراسر جهان آغاز مي شود.

از 53 کشور آفريقايي تنها "محمد ولد عبدالعزيز" رييس جمهوري موريتاني در اين نشست شرکت نخواهد کرد که به گفته منابع ديپلماتيک "نها مينت موکناس" وزير امور خارجه آن کشور به نيابت از رييس جمهوري و نخست وزير در اين اجلاس حضور خواهد يافت.
اين منابع از نواکشوت پايتخت موريتاني علت غيبت سران موريتاني در چهاردهمين اجلاس اتحاديه را قريب الوقوع بودن ترميم کابينه در اين کشور اعلام کردند.
ياکوب زوما، رييس جمهوري آفريقاي جنوبي نيز پريروز پس از حضور در همايش جهاني اقتصاد در داووس سوييس همراه با خانم "ميته انکوانا شابانه" وزير روابط و همکاري هاي بين المللي و "سي وي نياندا" وزير ارتباطات براي شرکت در اين اجلاس عازم آديس آبابا شد.
قرار است امروز در مراسم افتتاحيه اين اجلاس "معمر قذافي" رييس دولت ليبي و رييس اتحاديه آفريقا سخنراني کند و سپس"جان پينگ"ديپلمات سرشناس گابني و رييس فعلي کميسيون اتحاديه آفريقا گزارش سالانه خود را به اين اجلاس ارايه کند.
از ديگر سخنرانان مراسم افتتاحيه امروز رييس بانک جهاني خواهد بود که پيش از رييس جمهوري مالاوي و رييس دوره اي بعدي اين اتحاديه سخنراني خواهد کرد.
از ايران نيز "منوچهر متکي" وزير امور خارجه به عنوان ميهمان و عضو ناظر در اين نشست شرکت کرده است.
متکي پيش از اين نيز در 24 دي ماه به منظور انجام ديداري دو روزه از طرابلس در رأس هياتي به ليبي سفر کرده بود.
متکي را در اين سفر "رامين مهمانپرست" سخنگوي وزارت امور خارجه همراهي مي کند و قرار است هيات ايران در حاشيه اين اجلاس با تعدادي از مقامات عاليرتبه عضو اين اتحاديه در باره موضوعات دوجانبه و مسائل منطقه اي و بين المللي بحث و تبادل نظر کند.
جمهوري اسلامي ايران پس از پيروزي انقلاب اسلامي براي کشورهاي جنوب اهميت خاص قائل است و با توجه به اهتمام خاص دولت نهم براي توسعه روابط با کشورهاي جنوب به ويژه با کشورهاي آفريقايي، قرار است در آينده اي نزديک که هنوز بر سر زمان دقيق آن بحث است اجلاس مشترک سران اين اتحاديه و جمهوري اسلامي ايران در تهران برگزار شود.
ايران اکنون عضو ناظر اتحاديه آفريقاست و تا کنون در چند اجلاس‌ سران اين اتحاديه حضوري فعال و موثر داشته و دارد که به عنوان نمونه مي توان به حضور احمدي‌نژاد، رييس جمهوري در اجلاس سران اين اتحاديه در گامبيا اشاره کرد.
اهميت روابط با آفريقا هم براي ايران و هم براي آفريقا به گونه اي است که کشورهاي آفريقايي، جمهوري اسلامي ايران را در يازدهمين اجلاس سران اين اتحاديه در شرم الشيخ مصر به عنوان "شريک استراتژيک آفريقا" معرفي کرده بودند.
اما از نکات برجسته چهاردهمين اجلاس سران اتحاديه آفريقا دعوت از "نيکلاس سارکوزي" رييس جمهوري فرانسه است که به عنوان ميهمان ويژه اين مراسم از او نام برده مي شود.
قرار است در نشست امروز آديس آبابا رياست دوره اي يک ساله اين اتحاديه به مالاوي واگذار شود ولي منابع خبري از تلاش قذافي رييس فعلي اين اتحاديه براي تمديد دوره رياستش بر اين اتحاديه خبر مي دهند.
به عنوان نمونه روزنامه فرامنطقه اي "الشرق الاوسط" ديروز در گزارشي با اشاره به اين موضوع در عين حال از مخالفت ديگر کشورهاي ذي نفوذ آفريقايي همچون آفريقاي جنوبي با اين موضوع خبر داد.
بر اساس اين گزارش، اين قبيل کشورهاي آفريقايي و حتي برخي کشورهاي عربي - آفريقايي معتقدند که تمديد رياست ليبي بر اين اتحاديه خلاف اصول اصلي اين اتحاديه و اصل دمکراسي است.
مثلا آفريقاي جنوبي که قوي ترين کشور به لحاظ سياسي و اقتصادي در آفريقا و به ويژه در جنوب اين قاره است به کمک اعضاي جامعه اقتصادي توسعه جنوب آفريقا (سادک) با رد اين درخواست قذافي، چنين اقدامي را مانع گردش رياست اين اتحاديه ميان کشورهاي عضو اعلام کرد.
رييس جمهوري آفريقاي جنوبي هفته گذشته قبل از سفر به سوييس در توقفي کوتاه در طرابلس پايتخت ليبي مراتب نگراني خود را از اين موضوع به اطلاع رييس فعلي اتحاديه آفريقا رساند.
به اعتقاد تحليل گران، قذافي با اين قبيل مانورهاي سياسي در سطح قاره و به ويژه پس از ارايه پيشنهاد تشکيل اتحاد جماهير آفريقايي به سبک اتحادجماهير شوروي سابق و يا اتحاديه اروپا، سعي دارد موقعيت سياسي خود را براي جلب توجه کشورهاي آفريقايي براي رياست بر آفريقاي يکپارجه تقويت کند.
از اين رو در اين مدت باقيمانده به پايان دوره رياستش بر اتحاديه آفريقا، براي برگزاري اجلاس سران اتحاديه عرب در ماه مارس آينده (فروردين 1389) در کشورش تلاس کرد و موفق هم بود و در عين حال تلاش مي کند رياست نشست عربي- آفريقايي را که در ماه اکتبر آينده (آبان ماه 1389) در طرابلس برگزار مي شود را نيز در دست داشته باشد.
** محور عمده گفت و گو هاي اجلاس چهاردهم:
محور اصلي گفت و گوهاي اعضاي چهاردهمين نشست اين اتحاديه که از امروز به مدت سه روز در آديس آبابا پايتخت ايتوپي و مقر ثابت آن برگزار خواهد شد " فناوري اطلاعات و ارتباطات در آفريقا: چالش ها و دورنماي توسعه" است.
در سيزدهمين اجلاس که تيرماه گذشته در سيرت ليبي برگزار شده بود محور گفت و گوها "سرمايه‌گذاري در کشاورزي براي رشد اقتصادي و امنيت غذايي" بود.
در هر حال اعضاي اين اتحاديه از همين امروز سعي خواهند کرد راه هاي توسعه و پيشرفت و موانع توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات را در سال هاي گذشته و در سال هاي آتي در قاره آفريقا بحث و بررسي کنند و نيز راهبردهاي لازم براي از بين بردن شکاف ديجيتالي موجود ميان آفريقا و بقيه جهان را تدوين کنند.
غير از چند کشور پيشرفته آفريقايي، در اکثر کشورهاي آفريقايي کمتر از پنج درصد مردم از اينترنت استفاده مي کنند.
اريتره، اتيوپي، آفريقاي جنوبي، الجزاير، آنگولا، اوگاندا، بنين، بوتسوانا، بورکينافاسو، بروندي، تانزانيا، تونس، توگو، جمهوري دموکراتيک عربي صحرا، آفريقاي مرکزي، جمهوري کنگو، جمهوري دموکراتيک کنگو، جمهوري موريس، جيبوتي، چاد، دماغه سبز، رواندا، زامبيا، زيمبابوه، ساحل عاج، سنگال، سيرالئون، سيشل، سومالي، سودان، سوازيلند، سائوتومه و پرينسيپ، غنا، کامرون، کنيا، کومور، گينه استوايي، گابن، گامبيا، گينه بيسائو، گينه، لسوتو، ليبريا، ليبي، ماداگاسکار، مالاوي، مصر، موريتاني، موزامبيک، ناميبيا، نيجريه و نيجر 53 کشور عضو اتحاديه آفريقا هستند.
تنها مغرب (مراکش) به دليل به رسميت شناخته شدن و عضويت جمهوري دموکراتيک عربي صحرا در سال 1982 در متن سازمان وحدت آفريقا، از آن سازمان جدا شد و بعدها با تاسيس اتحاديه آفريقا به جاي سازمان وحدت آفريقا، در ساختار جديد نيز حضور نيافت.
دبيرخانه اين اتحاديه به دليل استقرار سازمان وحدت آفريقاي سابق و کميسيون اقتصادي سازمان ملل براي آفريقا (UNECA) به طور ثابت در آديس آبابا قرار دارد، به همين منظور بيش از 100نمايندگي خارجي و دفاتر نمايندگي 26 سازمان بين‌المللي در آديس آبابا حضور دارند.
اما پارلمان آفريقا که در ماه مارس 2004 ميلادي تشکيل شد و يک نهاد مشورتي است مقر ثابت آن در ميدرند در نزديکي ژوهانسبورگ در آفريقاي جنوبي قرار دارد.