مقابله با چالشهای موجود در مورد قرآن در كشورهای غيراسلامی به ويژه غربی از طريق اتحاد و وحدت رويه ميان سازمانها، مراكز و متوليان قرآنی در زمينه آموزش قرآن كريم و گسترش آموزههای زندگیبخش قرآن امكانپذير است.
«مصطفی رنجبر شيرازی» رايزن فرهنگی جمهوری اسلامی ايران در تانزانيا در مصاحبه با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) با بيان اين مطلب گفت: عدم شناخت قرآن عامل اصلی بروز چالشهای متعددی است كه در كشورهای غير اسلامی در ارتباط با قرآن و مسلمانان وجود دارد و سازمانها و متوليان امور قرآنی بايد با اتحاد با يكديگر برای حل اين مسئله زمينه و بستر مناسبی را برای آشنايی غيرمسلمانان با اين كتاب آسمانی فراهم كنند.
وی در ادامه در مورد راهكارهای آموزش قرآن و مفاهيم قرآنی با اشاره به آيه 125 سوره نحل « ادْعُ إِلِى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُم بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ: مردمان را با سخنان استوار و بجا و اندرزهای نيكو و زيبا به راه پروردگارت فرا خوان و با ايشان به شيوه هر چه نيكوتر و بهتر گفتوگو كن»، گفت: خداوند در اين آيه بهترين روشهای تفهيم و انتقال آموزههای زيبای قرآن را بيان كرده است.
رنجبر توضيح داد: خداوند متعال در اين آيه استفاده از براهين عقلی، ارائه منطق عقلی و شيوه موعظه حسنه و گفتوگو را برای آموزش و انتقال مفاهيم قرآنی توصيه میكند و اگر ما بخواهيم در جهت آموزههای قرآنی گام برداريم بايد اين سه عامل را مد نظر داشته باشيم؛ ما بايد با ارائه برهانهای عقلی و منطقی، استفاده از شيوههای بيان زيبا و مؤثر و به نمايش گذاشتن هنر، فرهنگ و اخلاق اسلامی و نيز برگزاری جلسات گفتوگوی دوستانه حقيقت آموزههای قرآنی را آشكار كرده و به مقابله با چالشها و سوءتعبيرات موجود در مورد قرآن بپردازيم.
وی در ادامه با اشاره به دو آيه از قرآن كريم «و لقد يسرنا القرآن لذكر: ما قرآن را براى پند گرفتن آسان ساختيم» و «انا سنلقی عليك قولا ثقيلا: ما سخن سنگينی به تو القاء میكنيم» اگرچه قرآن كلامی سنگين و با ارزش است كه از جانب خداوند برای راهنمايی و هدايت انسانها و در نهايت رساندن آنها به سعادت نازل شده است اما دسترسی به بلندای مفاهيم آن برای انسانها ميسر گشته، يعنی با آموختن قرآن و تأمل در آيات الهی میتوان به عمق معانی اين كلام گرانقدر پی برد و اينجاست كه وظيفه خطير مراكز آموزش قرآن و علما و مدرسين قرآنی كه مسئوليت آموزش قرآن و شناساندن مفاهيم قرآنی در كشورهای غيراسلامی را بر عهده دارند مشخص میشود.
رايزن فرهنگی ايران در تانزانيا در بخش ديگری از اين مصاحبه به تعداد مراكز آموزش قرآن و علما و مدرسين قرآنی در كشورهای غيراسلامی اشاره كرد و گفت: اين تعداد در بسياری از كشورها پاسخگوی نياز عصر حاضر در شناخت قرآن و تدريس آموزههای قرآنی نيست؛ در تانزانيا تعداد مراكز سنتی قرآن و علمای قرآنی نسبت به ديگر كشورهای منطقه زياد است اما به دليل كمبود امكانات لازم و ضعف مالی و علمی، اين مراكز قادر به پاسخگويی به نيازهای امروز جامعه در عرصه آموزش مؤثر قرآن كريم نيستند.
وی در ادامه به ضرورت تأسيس يك دارالقرآن بزرگ در تانزانيا اشاره كرد و گفت: اگر يك دارالقرآن برای آموزش به قراء و حافظان و تدريس مفاهيم قرآنی در تانزانيا تأسيس شود، میتوان مراكز سنتی آموزش قرآن را در جهت آموزش صحيح آموزههای قرآنی به صورت يكپارچه و با شيوهای صحيح فعال كرد.
رايزن فرهنگی ايران در تانزانيا به اهميت نقش سازمانهای دولتی و غيردولتی اسلامی در اين زمينه اشاره و عنوان كرد: اين سازمانها میتوانند به صورت مؤثری در ترويج مفاهيم قرآن در كشورهای غيراسلامی از طريق تأسيس مراكز قرآنی، تربيت مدرسين قرآن از ميان افراد بومی و حمايت از مراكز آموزش قرآن موجود گام بردارند.
رايزن فرهنگی ايران در تانزانيا كيفيت آموزش قرآن در كشورهای غيراسلامی را نازل ارزيابی كرد و گفت: در كشورهای آفريقايی كيفيت آموزش قرآن بسيار پايين است و علاقمندان به يادگيری قرآن در شرايط بسيار نامطلوبی برای يادگيری قرآن تلاش میكنند؛ كمبود نسخههای قرآن و ترجمه قرآن به زبانهای سواحيلی و انگليسی، نبود تفاسير معتبر قرآنی، كمبود حداقل امكانات آموزشی و كمبود مدرسين قرآن از جمله مشكلات موجود در اين كشورها برای آموزش قرآن كريم است و برطرف كردن اين مشكلات توجه و عنايت مسلمانان جهان و سازمانهای اسلامی را میطلبد.
وی در ادامه منتقل نشدن توليدات علمی قرآنی از كشورهای اسلامی به كشورهای غيراسلامی، عدم ارتباط سازمانهای قرآنی جهان با يكديگر برای تبادل تجربيات و پرهيز از موازیكاری، نبود سازمانهای هماهنگكننده فعاليتهای قرآنی در سطح جهانی و استفاده نكردن از نبوغ نخبگان قرآنی را از ديگر چالشها و مشكلات پيشروی آموزش قرآن در كشورهای غيراسلامی توصيف كرد و گفت: وظيفه سازمانها و نهادهای قرآنی شناخت چالشهای موجود در اين عرصه و تلاش برای از بين بردن آنها است.
مصطفی رنجبر شيرازی، رايزن فرهنگی ايران در تانزانيا در پايان در مورد وضعيت آموزش قرآن در كشور تانزانيا گفت: اقدامات بسياری در اين كشور برای جلوگيری از فعاليتهای قرآنی و اسلامی میشود؛ پس از انقلاب تانزانيا، «جوليوس نيرره» رهبر اين انقلاب حكومت اين كشور را لائيك اعلام كرد كه در پی آن اين كشور حتی از عضويت سازمان كنفرانس اسلامی نيز كنارهگيری كرد؛ تانزانيا 40 ميليون جمعيت دارد كه طبق مستندات موجود بيش از 70 درصد مردم آن مسلمان هستند، ولی ادارات آمار تلاش میكنند اعلام كنند كه 30 تا 35 درصد مسلمان، 30 تا 35 درصد مسيحی و بقيه افراد لائيك هستند.
وی افزود: با وجود اين مسائل رايزنی فرهنگی ايران در تانزانيا طی سه سال اخير تلاشهای چشمگيری در جهت آموزش قرآن و گسترش آموزههای قرآنی در اين كشور انجام داده كه ترجمه قرآن به زبان سواحيلی (زبان 100 ميليون نفر از مردم هفت كشور آفريقايی) و چاپ قرآن به همراه ترجمههای مختلف، از آن جمله است.