«محمد سيد طنطاوی» شيخ الأزهر كه در اواخر حيات خود بهعلت مصافحه با «شيمون پرز» رئيس رژيم اشغالگر صهيونيستی مورد انتقاد شديد افكار عمومی جهان اسلام گرفت و ساخت ديوار فولادی و محصور كردن مردم فلسطين را در گرسنگی و تاريكی حلال میدانست(!)، روز چهارشنبه 19 اسفندماه 88، بر اثر سكته قلبی در سن هشتاد و يك سالگی در عربستان درگذشت و طبق وصيتنامه در قبرستان بقيع به خاك سپرده شد(!)
به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا)، محمد سيد طنطاوی كه 19 اسفندماه سال جاری برای دريافت جايزه موسوم به «جايزه جهانی خدمت به اسلام ملك فيصل» به شهر رياض، پايتخت عربستان سعودی سفر كرده بود، در اثر سكته قلبی درگذشت و ديروز 20 اسفندماه جاری در قبرستان بقيع در مدينه منوره به خاك سپرده شد.
محمد سيد طنطاوی اگرچه بهعنوان شيخ بزرگترين نهاد دينی اهل تسنن جهان شناخته میشد، اما تا حدود زيادی تحت تأثير سياستها و گرايشهای دولت مصر قرار داشت، بهطوری كه در مواضع زيادی از سياستهای نادرست دولت اين كشور مانند بستن گذرگاههای غزه و ساخت ديوار فولادی در نوار غزه حمايت میكرد، اگرچه وی در برخی موارد تحت تأثير افكار عمومی جهان اسلام به ناچار مواضعی مغاير با رويكرد دولت مصر اتخاذ میكرد.
شيخ الأزهر همچنين، 22 و 23 آبانماه سال گذشته با حضور در نشست بينالمللی گفتوگوی اديان سازمان ملل متحد، در شهر نيويورك آمريكا، با «شيمون پرز» رئيس رژيم صهيونيستی مصافحه كرد كه پخش تصاويری از اين مصافحه توسط رسانههای مصر جنجال زيادی آفريد و افكار عمومی جهان اسلام اين مصافحه را اهانت به مردم مصر، كشورهای عربی و اسلامی و تمامی شهدای نوار غزه دانستند و همان زمان بركناری وی را خواستار شدند.
نكتهای كه در آرای فقهی طنطاوی به چشم میخورد، وجود احكام شاذ است، البته ذكر اين نكته ضروری است كه آرای فقهی طنطاوی، نتيجه اجتهاد شخصی وی و بيانگر نظر شخصی اوست، اما از آنجايی كه وی بالاترين مقام دينی مصر محسوب میشد، از گسترهای فراگير برخوردار است، به عنوان مثال يكی از آرای فقهی شيخ الأزهر، اجازه ورود دختران بدون حجاب در كلاسهای درس است، اين فتوای طنطاوی عكسالعملهای متفاوتی را در پی داشت به طوری كه سيلويو برلوسكونی، از جمله افرادی بود كه اين تصميم را ستود.
طنطاوی پيش از صدور اين فتوا نيز مانع از حضور دختران با استفاده از نقاب و پوشيه در دانشگاه الأزهر شده بود، همچنين وی در ديداری كه با نيكولای ساركوزی داشت، اقدام فرانسه در مقابله با دختران محجبه را قانونی برشمرده بود؛ محمد سيد طنطاوی، همچنين فتواهايی درباره خلع نقاب و صرف اموال مسلمانان برای ساخت كليسا و كنيسه مطرح كرد كه بحث و جدلهای زيادی را در جهان اسلام به وجود آورد.
وی كه از سوی حسنی مبارك به عنوان شيخ الأزهر انتخاب شد، با انتقاد از سيد حسن نصرالله اتهامات بدون دليل مقامات مصری را تكرار كرد.
مصافحه طنطاوی با رئيس رژيم صهيونيستی
طنطاوی عمليات شهادتطلبانه را به اسم خودكشی(!) مردود دانسته بود؛ وی در سال ۲۰۰۸ در حاشيه اجلاس همايش اديان در نيويورك با خاخام اعظم اسرائيل ديدار كرد.
طنطاوی رفت اما ننگ و عار فتوای مجاز بودن ساخت ديوار فولادی كه يك و نيم ميليون انسان بیگناه در غزه را در گرسنگی، تاريكی و بيماری گذاشت، برای هميشه در تاريخ، برای او و به نام او، باقی خواهد ماند.
اما گمانهزنیها برای انتخاب جانشين شيخ الأزهر آغاز شده است، بهطوری كه منابع خبری از نامهای همچون «احمد الطيب» رئيس دانشگاه الأزهر، «احمد عمر هاشم» رئيس كميسيون دينی مجلس مصر، «محمد واصل» وكيل الأزهر و «علی جمعة» مفتی مصر برای جانشينی شيخ الأزهر نام میبرند.
«عبد المعطی بيومی» عضو مجمع پژوهشهای اسلامی الأزهر در اينباره گفت: فردی كه بهعنوان شيخ الأزهر انتخاب میشود بايد كارشناس به امور و مسائل اسلامی، آگاه به مسائل گفتمان و انديشه دينی، آشنا با مقوله اجتهاد، پرهيزگار و دارای حلم و صبر باشد.
محمد سيد طنطاوی يكی از علمای الأزهر مصر بود كه در علم تفسير قرآن دارای تأليفات مختلفی است؛ وی در 28 اكتبر سال 1928 در روستای «سليم شرقی» در استان «سوهاج» مصر متولد شد، حفظ قرآن كريم را در روستای زادگاهش فراگرفت، سپس در سال 1944 به مدرسه دينی اسكندريه رفت، پس از پايان دوره دبيرستان به دانشكده اصول دين رفت و در سال 1958 از اين دانشكده فارغ التحصيل شد، در سال 1959 موفق به دريافت كرسی تدريس شد و در سپتامبر سال 1966 موفق به اخذ درجه دكترا در علم تفسير و حديث با رتبه ممتازی شد.
در سال 1968 به عنوان مدرس در دانشكده اصول دين منصوب شد، پس از آن بهعنوان رئيس دانشكده اصول دين در استان «اسيوط» در سال 1976 تعيين شد، سپس در سال 1985 به عنوان رئيس دانشكده مطالعات اسلامی و عربی در «بنين» انتخاب شد، پس آز ان به عنوان مفتی مصر در 28 اكتبر سال 1986برگزيده شد؛ سيد طنطاوی، سيد به معنای فرزند پيغمبر، نبود و لقب سيد را پدرش برای او برگزيده بود، مانند سيد قطب كه سيد نبود اما به اين نام ملقب شد.
شيخ محمد سيد طنطاوی همچنين در 27 مارس 1996 ميلادی به عنوان شيخ دانشگاه الأزهر تعيين شد كه از مهمترين تأليفات وی میتوان به «تفسير الوسيط در قرآن كريم»، «بنی اسراييل در قرآن كريم» و «آداب گفتوگو در اسلام» اشاره كرد.
جبهه علمای الأزهر، علمای يمن، «عبدالله بن عبدالعزيز» پادشاه عربستان سعودی، «عبد العزيز بوتفليقة» رئيس جمهور الجزاير، جنبش مقاومت اسلامی فلسطين(حماس) در پيامهای جداگانه درگذشت محمد سيد طنطاوی، شيخ الأزهر را تسليت گفتند.
طنطاوی در بقيع دفن شد اما فتوای او مبنی بر مشروع دانستن ساخت ديوار فولادی در غزه، تا قيامت گريبان او را خواهد گرفت، زيرا هر فلسطينی كه بر اثر ديوار فولادی و نرسيدن دارو و غذا بميرد، خون او به گردن اين مفتی درباری است.