جمهوري اسلامي ايران و جمهوري آفريقاي جنوبي به لحاظ سنتي و تاريخي داراي مشترکات سياسي و فرهنگي زيادي هستند که همين مهم موجب شد مسوولان دو کشور در بسياري زمينه ها به اين مشترکات ببالند و بر توسعه مناسبات دوجانبه تاکيد کنند.
مردم دو کشور به دليل پشت سر گذاشتن دوران مبارزات براي رهايي از نظام ظالم حاکم بر ايران در پيش از انقلاب و رژيم تبعيض نژادي حاکم بر آفريقاي جنوبي که رابطه خوبي نيز با يکديگر داشتند، از تجربه تاريخي تلخ مشترکي برخوردار هستند.
چون پيروزي انقلاب اسلاميايران در سال 1357در حالي رقم خورد که مبارزات مردم آفريقايجنوبي برعليه نظام سياسي آپارتايد در اوج خود قرار داشت.
سرانجام دو ملت با پيروزي دو انقلاب اسلامي ايران در سال 1357 و ضد آپارتايد آفريقاي جنوبي در سال 1373 به گونه اي ديگر سرنوشت مشترک يافتند، به گونه اي که بطور مثال هر دو دولت و ملت ايران و آفريقاي جنوبي امروزه يکصدا عليه هر سياست تبعيض نژادي به ويژه سياست هاي رژيم اشغالگر قدس موضع مشترک مي گيرند.
ايران و آفريقاي جنوبي از "ديدگاههاي مشترکي" در بسياري از موضوعات مهم بينالمللي برخوردار هستند.
روند مناسبات سياسي و اقتصادي ايران و آفريقاي جنوبي، تنها به مسائل دوجانبه ختم نمي شود بلکه به مسايل خاورميانه، تحولات مربوط به پرونده صلحآميز هستهاي ايران و همکاريهاي دو کشور در نهادهاي منطقهاي و جهاني نيز تسري مي يابد.
چون دو کشور با تاکيد بر حق اساسي و لاينفک تمامي کشورهاي عضو ان پي تي در زمينه استفاده صلحآميز از فناوريهاي هستهاي تاکيد دارند و معتقدند حقوق کشورهاي عضو بايد بدون "هيچگونه تبعيضي" رعايت شود.
دو کشور با تاکيد بر اهميت چند جانبهگرايي و رعايت قوانين و مقررات بينالمللي، بر لزوم ارتقاء نقش سازمان ملل تاکيد داردند و خواستار اصلاح کامل سازمان ملل و شوراي امنيت اين سازمان با توجه به تحولات پس از دوران جنگ سرد هستند.
دو کشور همچنين معتقدند که ثبات و رفاه اقتصادي در جهان بدون استقرار صلح عادلانه و پايدار در منطقه خاورميانه ممکن نخواهد شد.
در هر حال دو کشور ايران و آفريقاي جنوبي سال هاست که همکاري هاي سياسي و اقتصادي خود را براي ارتقاي جايگاه يکديگر در سياست داخلي و در سطخ بين المللي ادامه مي دهند.
اما نحوه رابطه و همکاري هاي همه جانبه دو کشور در سال 1388 تا حدودي با سال هاي گذشته متفاوت بوده است.
زيرا سياست خارجي آفريقاي جنوبي به دليل گذر از دو دوره دولت موقت "خالما موتلانته" و رياست جمهوري "جيکوب زوما" که در اول ارديبهشت 1388 برگزار شده بود، از تحرک چنداني برخوردار نبود.
نوع نگاه ديپماتيک ايران به آفريقا در سال 1388 تکميل تر شد، چرا که سياست "ارتقاي روابط سياسي و اقتصادي با آفريقا" به "مشارکت در توسعه آفريقا" بدل شد و همين امر موجب گرديد توجه کشورهاي آفريقايي به ويژه به آفريقاي جنوبي به ايران نيز بيشتر شود.
آفريقاي جنوبي نيز براساس برنامه اقتصادي "ابتکار رشد جامع و سريع" در اين کشور که با هدف افزايش نرخ رشد اقتصادي آفريقاي جنوبي به ساليانه شش درصد تا سال 2012ميلادي و تربيت نيروي انساني ماهر تهيه شده است، از مشارکت ايران در طرح هاي توسعه اي خود و حتي در برنامه توسعه اجتماعي و اقتصادي آفريقا (نپاد) و گسترش همکاريها با ايران استقبال کرده است.
ادامه دارد ....