شبکه تلويزيوني العربيه بخش اول برنامه تحليلي شامگاه شنبه موسوم به "پانوراما" را به درخواست نوري المالکي نخست وزير عراق براي تغيير نظام پارلماني اين کشور به نظام رياست جمهوري اختصاص داد.
العربيه اعلام کرد، اين اظهارات نورالمالکي واکنش هاي مختلفي را در بين محافل سياسي عراق داشته است. برخي با اين نظر موافق هستند و برخي ديگر نظام رياست جمهوري را مناسب کشورهاي در حال رشد نمي دانند و برخي ديگر نيز اعلام مي کنند که چنين نظامي مقدمه اي براي بازگشت نظام ديکتاتوري است.
نجاح محمد علي گزارشگر العربيه با تهيه گزارشي دراين باره اعلام کرد، اين پيشنهاد نوري المالکي سبب نگراني کردها و سني ها درباره بازگشت ديکتاتوري شده است.
برخي از گروه هاي سني اين درخواست را غيرقانوني قلمداد مي کنند.کردهانيز اعلام مي کنند که نخست وزير، دولت و پارلمان ملزم به قانون اساسي هستند که تاکيد مي کند، عراق کشوري فدرالي در قالب نظام پارلماني است.
با توجه به اين واقعيت ها اصلاح قانون اساسي نيز در شرايط کنوني براي نوري المالکي ممکن نيست.
العربيه در ادامه بااياد جمال الدين عضو فهرست"العراقيه" درپارلمان عراق و جابر حبيب جابرعضو فراکسيون ائتلاف يکپارچه عراق گفتگو کرد.
اياد جمال الدين دراين باره گفت: پيش از اين ما بارها اعلام کرده بوديم که يا بايد اختيارات نخست وزيري اضافه شود يا عراق به شيوه نظام رياست جمهوري تغيير کند. کساني که از اين پيشنهاد انتقاد کردند نه به دليل بازگشت ديکتاتوري بود بلکه به منظور حفظ ديکتاتوري هاي کوچک خود در عراق بودند.
وي افزود: آنچه که به نفع عراق است، تسلط دولت و قانون و برخورداري دولت مرکزي از اختيارات کامل است. چيزي که اکنون در دولت عراق مي بينيم ترکيبي نامتجانس است. وزيران دولت در واقع سفيران اقليت ها و طايقه هاو احزاب و شبه نظاميان است به همين دليل نمي توانيم بگوييم که يک دولت داريم بلکه ما نمايندگاني از دولت هاي کوچک در عراق داريم و البته چنين دولتي ناکام خواهد ماند و درمعرض فساد قرار خواهد گرفت. پارلمان نيز دربرابر فساد وزيران قادر به انجام کاري نخواهد شد چرا که حاميان وزير در پارلمان و خارج از پارلمان وجود دارد.
وي افزود: پارلمان عراق هم اکنون از سوي نيروهاي سياسي مسلط اشغال شده است و درنتيجه فرايند سياسي در عراق متوقف شده است.
ايادجمال الدين افزود: کساني که اعلام مي کنند سخنان نخست وزير عراق دعوت به ايجاد ديکتاتوري است در واقع آنها خود براي حفظ ديکتاتوري هاي خود تلاش مي کنند که خارج از قانون هستند. باراک اوباما رئيس جمهوري امريکا اختيارات زيادي دارد با اين وجود يک رئيس جمهوري در نظام دمکراسي است. دادن اختيارات بيشتر به رئيس جمهوري يا نخست وزير به هيچ وجه به معناي بازگشت ديکتاتوري به عراق نيست. در عراق ديکتاتوري جز با کودتاي نظامي امکان پذير نيست و چنين حادثه اي نيز در عراق روي نخواهد داد چرا که اراده اي بين المللي وجود دارد که چنين حوادثي در عراق روي ندهد.
جابرحبيب جابر نيز دراين باره گفت: تغيير نظام پارلماني به نظام رياست جمهوري به معناي ايجاد ديکتاتوري و جلوگيري از دمکراسي نيست بلکه در بسياري از کشورها با وجود نظام رياست جمهوري دمکراسي نيز حاکم است و اين کشورها به منظور توسعه و پيشرفت نظامي رياست جمهوري را درپيش گرفته اند.
وي گفت: زماني که نظام پارلمان عراق درپيش گرفته شد حتي مانند ديگر نظام هاي پارلماني جهان نبود. چرا که بين نهادهاي قدرت به ويژه قوه مجريه و قوه قانونگذار توازن قدرت وجود ندارد . در عراق پارلمان مي تواند از رئيس جمهوري سلب اعتماد و درنتيجه وي را برکنار کند اما رئيس جمهوري نمي تواند مانند ديگر نظام هاي رايج پارلماني، پارلمان را منحل کند و اين چنين نظامي به دليل نگراني ازبازگشت نظام گذشته و استبداد است.
وي گفت: دولت عراق در بهترين شرايط خود مانند دولت ايتاليا است که هميشه نگران و بي ثبات است و مبتني برتوافق ها است. بسياري از کشورها چنين شرايطي داشتند که آن را تغيير دادند.
شبکه العربيه بخش دوم برنامه تحليلي پانوراما را به تنش ايجاد شده بين روابط ديپلماتيک سودان و چاد و حمله هواپيماهاي چاد به جنوب سودان پرداخت و اعلام کرد، پس از اين حوادث به نظر مي رسد که دو کشور بار ديگر به طرف رويارويي نظامي گامي بر مي دارند.
علي يوسف از مقامات وزارت امور خارجه سودان با شرکت در اين برنامه گفت: اختلاف دو کشور سودان و چاد به اين دليل است که دو کشور يکديگر را به حمايت از نيروهاي مخالف خود متهم مي کنند.مشخص است که چاد به طور همه جانبه ازجنبش عدالت و مساوات سودان حمايت مي کند. همه تحرکات اين جنبش از سوي چاد مورد حمايت بود که درنتيجه اين اقدام چاد، روابط دو کشور تيره گشته و قطع شد اما با وساطت ها و تلاش هاي که شد در دوحه توافقي بين دو کشور امضا شد و سودان پايبندي خود را به آن اعلام کرد.
خانم اماني الطويل کارشناس امور افريقا در مرکز مطالعات راهبردي الاهرام قاهر نيز در اين باره گفت: حوادث بين چاد و سودان روبه تنش و پيچيدگي گذاشته است.خرطوم هميشه از سوي چاد احساس تهديد مي کند.