مركز تحقيقات الزيتونه در مقاله‌اي به بررسي علل احداث ديوار فولادي توسط مصر پرداخته و مي‌نويسد: فشارهاي آمريكايي- صهيونيستي نقش مهمي در واداشتن رژيم مصر به ساخت ديوار فولادي بازي مي‌كنند.
به گزارش فارس، در ادامه مقاله "عريب الرنتاوي " كه مركز تحقيقات و پژوهش‌هاي "الزيتونه " آنرا منتشر كرده مي‌خوانيم: احداث ديوار با اين كه طرف‌هاي فلسطيني و از جمله حماس را در فشار و تنگنا قرار خواهد داد و عامل اصلي اين بحران رژيم مصر است، اما همين امر خشم و غضب مصري‌ها و فلسطيني‌ها و افكار عمومي جهان را به دنبال خواهد داشت كه افزون بر بروز بحران‌هاي داخلي در مصر به وجهه و جايگاه بين المللي اين كشور نيز ضربه وارد خواهد كرد و در اين ميان حماس بي‌شك از شرايط پيش آمده به نفع خود بهره‌برداري خواهد كرد.
مدير مركز تحقيقات سياسي قدس در عمان در ادامه به بررسي مشروح ديدگاه استراتژيست‌ها و كارشناسان درباره اتخاذ اين تصميم به واسطه مصر مي‌پردازد: استراتژيست‌ها و كارشناسان و تحليلگران اتخاذ اين موضع از جانب مصر را به عوامل و دلايل چندي ارجاع مي‌دهند كه مي‌توان آن را به عوامل و دلايل كوتاه مدت و بلند مدت تقسيم كرد:
1- عوامل بلند مدت از جمله:
- فشارهاي دو جانبه‌اي كه قاهره از سوي آمريكا و رژيم صهيونيستي متحمل مي‌شود به مرور زمان اين فشارها به عامل شكل دهنده سياست خارجي مصر تبديل شده و قيد و بندهايي امنيتي، نظامي و سياسي بر دست و پاي رژيم مصر نهاده‌اند، افزون بر اين كه سياست خارجي مصر به سوي استراتژي آمريكا در منطقه گرايش دارد.
- عامل دوم را بايد در سياست داخلي مصر و به ويژه در احتكار قدرت به واسطه "حسني مبارك " و رابطه آن با جنبش‌هاي اسلامي جستجو كرد. در مورد احتكار قدرت رژيم مصر تلاش مي‌كند، پشتوانه ادامه حاكميت خود را حمايت‌هاي آمريكايي و صهيونيستي قرار دهد و در زمينه جنبش‌هاي اسلامي نيز مصر در هراس است مبادا نفوذ حماس به كشور مصر هم كشيده شود، چون حماس را ادامه و استمرار جنبش "اخوان المسلمين " تلقي مي‌كند، به همين دليل معتقد است بايد پيش روي فعاليت هر دو جنبش موانعي ايجاد كرد تا مبادا به قدرت رسيدن حماس در غزه موجب گسترش نفوذ اخوان المسلمين در مصر شود و اين جنبش را وارد عرصه سياسي كند.
2- عوامل كوتاه مدت يا مستقيم
الرنتاوي معتقد است كه در اين چارچوب رژيم مصر تلاش دارد اهداف تاكتيتكي ذيل را محقق كند:
- برچيدن حاكميت حماس در نوار غزه و تغيير افكار عمومي فلسطيني‌ها عليه حكومت آن و توطئه براي براندازي حاكميت حماس يا به تسليم واداشتن آن به بهانه ناكامي و عدم توانايي در حكومتداري.
- از بين بردن حمايت‌هاي تسليحاتي، مالي و خارجي حماس و در تنگنا و فشار قرار دادن آن، چون دولتي كه سه هفته با رژيم صهيونيستي جنگ سختي داشته جهت آماده نگهداشتن خود نيازمند تجديد قوا است كه اين تجديد قوا توسط تونل‌ها صورت مي‌گيرد.
- واداشتن حماس به پذيرفتن مواضع و ديدگاه‌هاي مصر در زمينه سازش، قاهره كه اخيرا دريافته بود در سال‌هاي گذشته چه جايگاهي در ميان كشورهاي عربي داشته است، تلاش كرد با حل قضيه فلسطيني و واداشتن حماس به تبعيت از مواضع و ديدگاه‌هايش جايگاه گذشته خود را در ميان جهان عرب بازيابد.
- مجازات حماس به دليل عدم پذيرش و امضاي برگه سازش به ويژه آن كه برخي از طرف‌هاي فلسطيني نيز همراهي‌هايي با رژيم مصر در اين زمينه داشتند و اين خشم و غضب رژيم مصر از حماس را دو چندان مي‌كرد.
- خشم قاهره از تمايل حماس به پذيرش ميانجيگري آلمان به جاي مصر براي انعقاد قرارداد آزادي سرباز "گيلاد شاليت " كه رژيم مصر اين اقدام حماس را دهن كجي به نقش خود در حل اين بحران تلقي مي‌كرد.
* احداث ديوار فولادي از بعد انساني و بشر دوستانه تبعات سنگيني براي مردم غزه دارد
الرنتاوي تاكيد مي‌كند كه سناريويي كه اكنون در حال اجراست ادامه روند ساخت ديوار است و به نظر نمي‌رسد رژيم مصر از تصميم خود در اين زمينه صرف نظر كند و حتي انتظار مي‌رود روند ساخت ديوار را سرعت بيشتري ببخشد و مقوله‌هاي گذشته از جمله حفظ حاكميت ارضي و تحكيم و تقويت امنيت ملي مصر را دستاويزي براي توجيه عملكرهايش قرار دهد.
الرنتاوي تبعات احداث ديوار را در دو بخش ملاحظه مي‌كند:
1- فشار بر جنبش حماس
در اين شك نيست كه تكميل احداث ديوار تبعات سنگيني بر جنبش حماس و حكومتش در نوار غزه و ساكنان غزه دارد.
در بعد امنيتي- نظامي اين ديوار كاركردي بسان "ديوار حائل " دارد كه در كرانه باختري احداث و بنا به ادعاي رژيم صهيونيستي موجب كاهش عمليات‌هاي شهادت‌طلبانه و تضعيف قدرت گردان‌هاي مقاومت جهت قاچاق سلاح و ورود مبارزان به درون خط سبز شد.
در بعد انساني و بشر دوستانه ساخت ديوار مشكلات ساكنان غزه را دوصد چندان خواهد كرد و محاصره نوار غزه را از پنج جهت تكميل خواهد كرد و بدين وسيله نوار غزه از تامين بسياري از نيازهاي و مايحتاج زندگي‌‌اش بازخواهد ماند، به ويژه اگر در نظر داشته باشيم نوارغزه 60 درصد نيازمندي‌هاي غذايي و درماني خود را از طريق تونل‌ها و ارتباط آنها با مصر تامين مي‌كند.
نويسنده معتقد است كه در بعد سياسي انتظار مي‌رود، اتمام احداث ديوار تاثير مستقيمي بر آغاز دور جديد تلاش‌هاي سياسي و ديپلماتيك جهت آغاز مجدد روند سازش و امضاي قرارداد آزادي شاليت و گشودن گذرگا‌هها با ايفاي نقش مصر و طرف‌هاي عربي و بين المللي بگذارد و شايد بدين وسيله اتمام احداث ديوار بر ديدگاه‌هاي حماس تاثير بگذارد و اين جنبش را وادار به تسليم كند.
* احداث ديوار فولادي باعث ضربه خوردن وجهه و جايگاه بين‌المللي مصر خواهد شد
2- فشار پيشگيرانه عليه مصر
در اين زمينه الرنتاوي با اين كه معتقد است كه احداث ديوار طرف‌هاي فلسطيني و از جمله حماس را در فشار و تنگنا قرار خواهد داد و عامل اصلي اين بحران رژيم مصر است اما همين امر خشم غضب مصري‌ها و فلسطيني‌ها و افكار عمومي جهان را به دنبال خواهد داشت كه افزون بر بروز بحران‌هاي داخلي در مصر به وجهه و جايگاه بين المللي اين كشور نيز ضربه وارد خواهد كرد و در اين ميان حماس بي‌شك از شرايط پيش آمده به نفع خود بهره‌برداري خواهد كرد.
الرنتاوي تاكيد مي‌كند: ساخت ديوار تشكيلات خودگردان را نيز به چالش خواهد كشاند چرا كه تشكيلات خودگردان را در بحران به بن بست رسيدن روند صلح و از بين رفتن گزينه مذاكرات و از سرگيري شهرك سازي و رد راه حل تاسيس 2 دولت توسط رژيم صهيونيستي گرفتار خواهد ديد.
و سرانجام مدير مركز تحقيقات سياسي قدس معتقد است كه اين ناكامي‌ها گريبانگير واشنگتن نيز خواهد شد به ويژه آن كه رئيس جمهور آن به دنبال يافتن راه حلي براي قضيه فلسطيني است. اينجاست كه براي اوباما راهي جز عذرخواهي به دليل ناكامي در طرح‌ها و نادرستي پيش‌بيني‌هايش باقي نمي‌ماند و تلاش‌هاي "جورج ميچل " براي ايجاد اعتماد متقابل به وقوع فاجعه انساني در نوار غزه منتهي خواهد شد و همين آمريكا را وادار خواهد كرد، براي حفظ وجهه بين المللي خود به دنبال يافتن راهكاري جديد باشد تا خود را از اين بحران نجات دهد.
