آفریقا به عنوان یکی از اولویت های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران ، روابط دوجانبه ایران و کشورهای آفریقایی ، دیپلماسی عمومی به عنوان راهبرد استراتژیک دولت همچنین فشارهای هسته ای آمریکا از موضوعاتی بود که در پایان سفر به سه کشور آفریقایی در گفتگو با وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران مرور شد.

به گزارش خبرنگار اعزامی مهر به 3 کشور آفریقایی الجزایر، گابن و سنگال، منوچهر متکی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پایان سفر مذکور در یک گفتگوی اختصاصی با مهر در رابطه با اهداف این سفر و میزان دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده گفت: این سفر برای 2 کشور تعریف شده بود و در سفر به الجزایر دعوت نامه دکتر احمدی نژاد برای شرکت بوتفلیقه در اجلاس سران 15 تقدیم شد و ایشان نیز برای حضور در این اجلاس اعلام آمادگی کرد.

وی افزود: ما فکر می کنیم با برگزاری اجلاس سران 15 در پایتخت یک کشور عضو این گروه که کشورهایی را در 3 قاره آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین در خود جای داده می توان به طور جدی تر همکاری های بین المللی را گسترش داد.

متکی محور دوم این سفر را پیگیری روابط دو جانبه و تنظیم دیدارهای جدید در سطح سران عنوان کرد و گفت: نهایی کردن اجلاس عالی کمیسیون بین دو کشور به ریاست نخست وزیر الجزایر و معاون اول رئیس جمهور ایران پیگیری و مقرر شد این کمیسیون با حضور این دو مسئول تیر ماه در تهران برگزار شود.

متکی تاکید کرد: الجزایر برنامه توسعه گسترده ای را برای این کشور تعریف کرده که در برخی حوزه ها رقم تعیین شده بسیار قابل توجه است. مثلا برخی از پروژه ها حدود 200 میلیارد دلار برآورد می شود که رقم بسیار بالایی را در بر می گیرد.

وزیر امور خارجه همچنین گفت: در 3 سال گذشته الجزایر با ظرفیت های بالای ایران در زمینه های تولیدات مختلف صنعتی، کشاورزی و دارویی آشنا شده و همینطور توان بالای شرکت های ایرانی برای اجرای پروژه های مختلف با کیفیت بالا توجه الجزایر را به خود جلب کرده است. لذا امیدواریم در سال 89 ورود شرکت های بزرگ ایرانی در بازار کار الجزایر گسترش یابد.

وی محور دیگری که در گفتگو با رئیس جمهور الجزایر مورد تاکید قرار داده را مسئله فلسطین عنوان کرد و گفت: تهاجمات وحشیانه رژیم صهیونسیتی به غزه از موضوعاتی بود که دو کشور موضع یکسانی را داشتند .

متکی در توضیح مواضع اجلاس اخیر سران اتحادیه عرب نیز گفت: اگر چه حداقل بیش از نیمی از کشورها خواهان تمرکز بر مقاومت در فلسطین بودند ولی متاسفانه اتحادیه عرب نتوانست در این زمینه موضع قاطعی اتخاذ کند.

وزیر خارجه گفت: الجزایر محبوبیت و جایگاه خوبی برای حل مسائل گروه های فلسطینی دارد و مجموعه حماس نیز بعد از نشست لیبی در همین دو هفته اخیر خواستار نقش آفرینی الجزایر برای حل مسائل فی ما بین گروه های فلسطینی شده است.

وی محور دیگر گفتگو با مقامات الجزایر را مسائل هسته ای خواند و گفت: الجزایر همواره از فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران حمایت می کند و در این سفر نیز رئیس جمهور الجزایر را در جریان آخرین تحولات و مذاکرات پیرامون مبادله سوخت قرار دادیم.

متکی افزود: در ادامه سفر طبق برنامه تنظیم شده از قبل راهی گابن شدیم. در 4 سال اخیر وزیر خارجه گابن 2 بار به تهران سفر داشته و تبادل نظر میان دستگاه دیپلماسی ایران و گابن شکل گرفته بود و این به صورت دو جانبه در اجلاس وزرای خارجه غیر متعهدها انجام شده بود.

رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران گفت: گابن قبلا عضو اوپک بود و از لحاظ جغرافیایی از موقعیت خوبی قرار دارد و این کشور دارای منابع غنی معدنی، جنگل و ظرفیت های شیلاتی است و از سوی دیگر نیز گابن عضو غیر دائم شورای امنیت می باشد لذا لازم بود علاوه بر پیگیری همکاری های دو جانبه در زمینه مسائل بین المللی از جمله موضوعات مطروحه در شورای امنیت با مقامات گابنی تبادل نظر شود.

وی افزود: این اقدام در ملاقات با رئیس جمهور و وزیر امور خارجه این کشور صورت پذیرفت اما متاسفانه در تصمیم سازی های بین المللی هنوز قدرت های بزرگ در صدد اعمال فشار بر دیگر اعضای جامعه بین الملل برای پذیرش تصمیمات خود هستند.

متکی گفت: روسای گابن با شنیدن مواضع اصولی و به حق جمهوری اسلامی ایران درباره فعالیت های صلح آمیز هسته ای حمایت خود را از این فعالیت ها اعلام و تبادل سوخت را فرمول مناسبی برای اعتماد سازی قلمداد کردند.

وزیر امور خارجه در ادامه گفت: از علی بنگو رئیس جمهور گابن برای سفر به تهران دعوت شد که مورد پذیرش وی نیز قرار گرفت و در این مذاکرات همچنین مقرر شد شرکت های ایرانی در 2 حوزه معادن و خانه سازی پس از کسب اطلاع از وزیر برای حضور در این کشور برنامه ریزی کنند.

وی در ادامه به سفر هیئت ایرانی به کشور سنگال اشاره کرد و گفت: با توجه به حضور این هیئت در آفریقا و همزمانی مراسم پنجاهمین سالگرد استقلال سنگال که با حضور مقامات عالیرتبه بسیاری از کشورها برگزار می شد به نمایندگی از سوی رئیس جمهور در این مراسم شرکت کردیم. علاوه بر آن در سنگال دعوت از آقای عبدالله واد رئیس جمهور این کشور برای شرکت در اجلاس سران گروه 15 نیز تقدیم ایشان کرده و رئیس جمهور سنگال نیز برای شرکت در این اجلاس اعلام آمادگی کرد.

متکی در ادامه در پاسخ به این سئوال که جایگاه جمهوری اسلامی در میان مردم کشورهای آفریقایی چگونه ارزیابی شد، گفت: مواضع اصولی و منطق انسانی و عدالتخواهانه انقلاب اسلامی در میان بسیاری از مردم جهان آثار مثبتی به جای گذاشته است.

وی افزود: مردم ایران از دیرزمان به انقلاب و جانفشانی مردم الجزایر احترام خاصی قائل بودند.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران درباره زمینه سازی برای انتقال مفاهیم فرهنگی بین دو کشور ایران و الجزایر گفت: برگزاری هفته های فرهنگی و ایجاد خواهرخواندگی بین شهرهای دو کشور و سفرهای وزرا و مقامات فرهنگی و دینی الجزایر و جمهوری اسلامی ایران، برقراری کرسی زبان فارسی در دانشگاه الجزایر و طراحی برای همکاری های دانشگاهی گوشه هایی از ارتباطات مردمی بین دو کشور است.

متکی تاکید کرد: تشویق جهانگردان ایرانی برای سفر به الجزایر زمینه خوبی برای ارتباطات مردم با مردم دو کشور است.

وی تصریح کرد: طبیعی است در ظرفیت های دولتی ما قادر به پاسخگویی به مشتاقان و حامیان انقلاب اسلامی در سراسر جهان نیستیم و معتقدیم باید با بهره گیری از محیط های مجازی در کنار ارتباطات رسمی اینگونه روابط را تقویت کنیم.

وزیر خارجه در پاسخ به سئوال دیگر خبرنگار مهر در رابطه با اتخاذ دیپلماسی عمومی از سوی دولت نهم و هماهنگی دستگاه های متولی در این زمینه گفت: خوشبختانه دولت نهم و در ادامه آن دولت دهم کارآمدترین انسجام و همگرایی فعالیت های خارجی را به نمایش گذاشته و امروز همکاری موثر بین دستگاه سیاست خارجی و بخش های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی در کشور وجود دارد که محصول آن معرفی توانمندی های کشور در بازارهای بین المللی، افزایش صادرات غیر نفتی از حدود 8 میلیارد دلار به بیش از 22 میلیارد دلار، ایجاد سایت تولیدات صنعتی کشورمان در دیگر کشورها و حضور قوی و ارز آور شرکت های ما در پروژه های معظم بین المللی است.

متکی تاکید کرد: در حوزه فرهنگ و روابط فرهنگی همه اصطکاک ها و واگرایی ها که در گذشته بین دستگاه دیپلماسی و متولیان فرهنگی وجود داشت مرتفع و در یک هم افزایی قابل توجه فعالیت های فرهنگی در خارج از کشور از موقعیت خوبی برخوردار شده است.

وی گفت: طی چند سال اخیر رایزنی ها و خانه های فرهنگ جدیدی در اقصی نقاط جهان تاسیس شده است و مواردی نیز در دستور کار است.

وزیر خارجه افزود: دولت و ملت الجزایر از گسترش همکاری های فرهنگی با جمهوری اسلامی ایران استقبال کرده و در این ارتباط هر برنامه ای که سازمان فرهنگ و ارتباطات ارائه کند مورد حمایت وزارت خارجه خواهد بود.

متکی در پاسخ به دیگر سئوال خبرنگار مهر درباره پرونده تبادل سوخت گفت: این پرونده کماکان روی میز بوده و ما فکر می کنیم که هر زمان گروه وین (آمریکا، فرانسه، روسیه، ایران و آژانس) به تصمیم جدی سیاسی برای تحقق مبادله سوخت برسند می توان در فاصله کوتاهی آن را عملیاتی کرد.

وی خاطر نشان کرد: رآکتور تهران از حدود 50 سال پیش با هدف تولید دارو برای بیماران خاص تعریف شده است و در حال حاضر صدها هزار نفر از مردم کشورمان از محصولات دارویی آن استفاده می کنند.

متکی تاکید کرد: پذیرش فرمول تبادل سوخت از سوی جمهوری اسلامی ایران کمکی به طرف های دیگر برای خروج از بن بست خودساخته آنان است و در عین حال تعاملی است که ضمن اعتماد سازی متقابل تامین کننده منافع همه طرف ها خواهد بود.

وزیر خارجه درباره مواضع آمریکا در رابطه با فرمول تبادل سوخت ارائه شده از سوی ایران، تصریح کرد: ما هنوز امیدواریم آقای اوباما خود را از دامی که متحدین سیاست های شکست خورده دولت پیشین آمریکا برای او پهن کرده است برهاند.

وی اظهار داشت: اوباما در تعامل با ایران از دو گزینه تقابل یا تعامل باید یکی را برگزیند که اتخاذ گزینه نخست دقیقا قرار گرفتن در مسیری است که دولت بوش را به ناکجا آباد رساند و نه تنها مردم منطقه ما که مردم آمریکا نیز برشکست این سیاست ها در انتخابات آمریکا گواهی دادند.

متکی تاکید کرد: ورود آقای اوباما به سیاست تحریم ابتکار تازه ای نیست و با چنین اقدامی او تبعیت خویش از سیاست های بوش را عملا اعلام خواهد کرد و رسما خط بطلان بر سیاست تغییر خواهد کشید.

وزیر خارجه گفت: اوباما با چنین اقدامی عملیات در بن بست کامل قرار خواهد گرفت و به اعتقاد ما هنوز می توان به مردم آمریکا که به ویژه در 8 سال دوره بوش که حیثیت و اعتبار آنان نزدیک افکار عمومی جهان تا حد بسیار زیادی به حراج گذاشته شده بود قابلیت کمک و مساعدت برای تصحیح وجهه خود را کسب کنند.

رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: لابی صهیونیست متحدین دیروز بوش در اروپا که امروز عکس های یادگاری با اوباما می گیرند و جریان تندروی درون حاکمیت آمریکا با مجبور کردن اوباما به ادامه سیاست های بوش در افغانستان، عراق، خاورمیانه و بالاخره در تعامل با ایران همان سرنوشتی را برای وی رقم می زند که بوش را به آن گرفتار کرد.

وی در پایان گفت: اوباما در یک لحظه تاریخی تصمیم سازی است ولی صدها چراغ دارد و به بیراهه می رود.