ترکيه پس از گذشت يک قرن از خروج آخرين سرباز امپراطوري عثماني از قاره آفريقا، اينک در پي تقويت دوباره جايگاه خود در قاره سياه است.
تلاشهاي دهه اخير ترکيه براي تقويت مناسبات خود با کشورهاي قاره سياه که با تاسيس سفارتهاي ترکيه در چندين کشور آفريقايي آغاز شد، هم اکنون به ثمر نشسته و ديدارهاي متقابل مقامهاي ترکيه با مسئولين آفريقايي طي سالهاي اخير موجبات توسعه همکاريهاي ترکيه با آفريقا در زمينه هاي سياسي و اقتصادي را فراهم آورده است.
سفر امروز(چهارشنبه) " يووري موسوني" رييس جمهوري اوگاندا به ترکيه و ديدار وي با "عبدالله گل" رييس جمهوري ترکيه نمونه اي از روند توسعه همکاريهاست.
"گل" درپي ديدار خود با "يووري موسوني"با تاکيد بر اين که اين اولين ديدار رسمي يک رييس جمهور اوگاندا از ترکيه است، گفت: ترکيه صفحه جديدي در روابط با آفريقا گشوده است.
وي با اشاره به برگزاري اجلاس ترکيه و کشورهاي آفريقايي در استانبول در سال 2008 ميلادي گفت: ترکيه در حال حاضر به صورت يک شريک راهبردي براي آفريقا درآمده است و روابط ترکيه با کشورهاي آفريقايي همه روزه توسعه مي يابد.
در سال هاي اخير دولتمردان ترکيه براي جلب نظر مسئولان آفريقايي، تلاشهاي گسترده اي را به خرج داده اند.
ديدارهاي رسمي "عبدالله گل" رييس جمهوري و "رجب طيب اردوغان" نخست وزير ترکيه از کشورهاي آفريقايي از جمله کامرون و جمهوري دموکراتيک کنگو و گشايش سفارتخانه هاي جديد ترکيه در کشورهاي آفريقايي گوشه اي از اقدامات ترکيه براي جلب نظر مقامات آفريقايي به شمار مي رود.
ترکيه زماني به فکر آفريقا افتاد که تلاش داشت يک کرسي غير دائم را در شوراي امنيت سازمان ملل به دست بياورد.
آنکارا براي رسيدن به اين هدف تلاش داشت به وزنه اي سنگين در عرصه بين المللي تبدل شود و حمايت کشورهاي آفريقايي مي توانست نقشي پر اهميت در اين زمينه برايش داشته باشد.
دعوت از مسولان بيش از 50 کشور آفريقايي به ترکيه از جمله تلاشهاي آنکارا در اين رابطه بود.
در زمان برگزاري انتخابات براي تعيين اعضاي غير دائم شوراي امنيت در اکتبر سال 2008 ميلادي، از پنجاه و سه کشور آفريقايي، پنجاه و يک کشور به نفع ترکيه راي دادند.
"علي باباجان" معاون نخست وزير و وزير مسئول امور اقتصادي ترکيه در اين مورد مي گويد: آفريقا منطقه اي است که ترکيه از سالها قبل منافعي در آن جستجو مي کند و تجار و بازرگانان ترکيه به شدت به آفريقا علاقه نشان مي دهند.
بر اساس آمار رسمي حجم صادرات ترکيه به آفريقا ظرف ده سال گذشته هفت و نيم برابر شده و بين سال هاي 2000و 2009 ميلادي ، از يک ميليارد و 400 ميليون دلار به 10 ميليارد و 200 ميليون دلار رسيده است که اين ميزان، 10 درصد کل صادرات کشور ترکيه را شامل مي شود.
از سوي ديگر، در همين دوره زماني، حجم واردات کالاهاي آفريقايي به ترکيه نيز دو برابر شده و از دو ميليارد و 700 ميليون دلار به پنج ميليارد و 700 ميليون دلار رسيده است.
ترکيه براي رقابت با سرمايه گذاران اروپايي و چيني در بازارهاي آفريقا، بر روي صنايع نساجي مواد غذايي خود حساب باز کرده است.
رييس جمهوري ترکيه امروز (چهارشنبه ) پس از ديدار با همتاي اوگاندايي خود با تاکيد بر اين که رشد و توسعه قاره آفريقا براي ترکيه حائز اهميت است به همکاريهاي دو کشور در زمينه مسايل بين المللي اشاره کرد و گفت: دو کشور در حال حاضر عضو غيردايمي شوراي امنيت هستند، و در مسايل منطقه اي و بين المللي مشورتهاي سياسي نزديکي با يکديگر دارند.
به گفته گل، رييس جمهوري اوگاندا از سرمايه گذاران ترکيه براي سرمايه گذاري در کشورش دعوت به عمل آورده و سفرهاي مستقيم شرکت هواپيمايي ترکيه به پايتخت اوگاندا در آينده اي نزديک آغاز خواهد شد.
اين گفته ها نشان مي دهد که ترکيه براي نزديکي به آفريقا برنامه حساب شده اي را تدوين کرده و در حال اجراي آن است .
حضور قوي ترکيه در آفريقا مي تواند قدرت چانه زني ترکيه با اتحاديه اروپا و آمريکا را افزايش دهد چرا که کشورهاي آفريقايي در صورت وحدت راي مي توانند تاثير قابل توجهي در تحولات منطقه داشته باشند.
بر اين اساس مي توان چشم انداز مشخصي را در عرصه هاي مشترک ميان ترکيه و آفريقا از هم اکنون فرارروي دو طرف ترسيم کرد.
اين همکاري و تداوم آن در سايه تحولات پاياپاي و مستقيم ميان دو کشور در آينده اي نه چندان دور به گونه اي رقم خواهد خورد که دو طرف عزم خود را در بسط و توسعه اين روابط به دور از جنجالهاي سياسي و بستري آرام شکل دهند.