هفت کشور شرق آفریقا جمعه در انتبه در اوگاندا برای امضای توافقنامه جدیدی درباره تقسیم آب نیل گردهم می آیند.
این نشست باوجود مخالفت مصر و سودان که طرح را به نام حقوق تاریخی خود درباره این رودخانه رد می کنند برگزار خواهد شد. جنیفر نامویانگو بیاکاتوندا وزیر آب اوگاندا در گفتگو با فرانس پرس اعلام کرد ما این توافقنامه را امضا خواهیم کرد. اتیوپی ، تانزانیا، اوگاندا، کنیا، جمهوری دمکراتیک کنگو ،رواندا و بوروندی قرار است این پیمان جدید را امضا کنند.
به گفته امضا کنندگان ،این طرح ، تقسیم منصفانه تر آب های بزرگترین رودخانه آفریقا را تضمین می کند. بیاکاتوندا با اشاره به مصر و سودان که در عین حال دو مصرف کننده آب های نیل محسوب می شوند توضیح داد کشورهایی که عقیده دارند نمی توانند آن را اکنون امضا کنند اما آماده خواهند بود بعدا این کار را انجام دهند مهلتی یک ساله دارند. رود نیل به طول شش هزار وهفتصد متر از یکی شدن رود سفید که از دریاچه ویکتوریا ( اوگاندا ، کنیا ،تانزانیا) منشا می گیرد و نیل آبی به وجود می آید .
منشا نیل آبی نیز دریاچه تانا در اتیوپی است. این دو رود در خارطوم پایتخت سودان به هم می پیوندند و سپس از سرتاسر مصر عبور می کندو به دلتای وسیعی در مدیترانه می ریزد. مصر و سودان مدتی طولانی این منبع مهم آبی را در کنترل خود دارند: پیمان فعلی تقسیم آب که در سال هزار ونهصد وبیست ونه در دوره استعمار انگلیس تدوین و سپس سی سال بعد اصلاح شد سهمیه های بسیار مناسبی را به مصر ( پنجاه وپنج میلیارد وپانصد میلیون متر مکعب) و سودان ( هجده میلیارد وپانصد میلیون متر مکعب) اختصاص می دهد که در مجموع هشتاد وهفت درصد دبی این رودخانه را تشکیل می دهد. این پیمان علاوه بر این به قاهره درباره همه کارهایی که ممکن است درباره دِبی( حجم آب دهانه رود) این رودخانه انجام شود حق وتو می دهد. اتیوپی ، تانزانیا، اوگاندا، کنیا و جمهوری دمکراتیک کنگو در پیش زمینه موضوعات راهبردی و رقابت های ژئوپولیتیک به این نحوه تقسیم آب اعتراض دارند. گفتگوهایی بین نه کشور حوزه نیل که از ده سال پیش به دشواری ادامه دارد سرانجام در اواسط آوریل به پیش نویس توافقنامه ای امضا شد که مصر بلافاصله آن را رد کرد. قاهره و خرطوم از آن بیم دارند که با توافقنامه اصولی جدید سهمیه آنان از آب به شدت کاهش یابد.
در این توافقنامه اصولی طرح های زیاد آبیاری و سدهای برق آبی در کشورهای سرمنشا این رودخانه پیش بینی شده است. یک کارشناس شرکت کننده در نشست جمعه اعلام کرد کانال های آبیاری بر دِبی رود تاثیر نخواهد گذاشت. این کارشناس که خواست نامش فاش نشود گفت در مقابل ساخت سدها از نقاط آشکار اختلاف است این مسئله می تواند به صورت جدی حجم رودخانه را کاهش دهد. مصر که اصل منابع آبی آن از نیل تامین می شود مخالف هرگونه لطمه به آن چیزی است که آن را حقوق تاریخی خود درباره آب های نیل محسوب می داند. قاهره عقیده دارد کشورهای مرکز آفریقا از باران های فراوان استفاده می کنند که بخش زیادی از آن که بلا استفاده باقی می مانندمی تواند بهتر از این مورد استفاده قرار گیرد. احمد ابوالغیط وزیر امور خارجه مصر اعلام کرد مصر همواره خواستار گفتگوهایی برای دستیابی به توافق بوده است . وی تاکید کرد اما در صورتی که برخی از کشورها توافقنامه ای را بدون دستیابی به اجماع امضا کنند ما بر احترام به قوانین بین المللی تاکید می کنیم. وزیر اوگاندایی که از عزم مصر و سودان در حفظ وضع کنونی تاکید می کنند هشدار داد گفتگوها پایان یافته است ،مفاد ( پیش نویس توافقنامه فعلی) تغییر نخواهد کرد. بیاکاتوندا وعده داد اما مصر و سودان از صداقت و جدیت ما اگاه هستند. وی گفت ما این را در نظر داریم که نباید با این دو کشور درگیر شویم .
نیل زندگی آنان است.
