وزير خارجه كشورمان در واكنش به اظهارات كلينتون كه بيانيه تهران را داراي اشكالات فني خوانده بود، به وي توصيه كرد كه حرف و نظر خود را در نشست گروه وين مطرح كند.
به گزارش خبرنگار سياست خارجي خبرگزاري فارس، منوچهر متكي وزير خارجه كشورمان بعد از ظهر امروز (چهارشنبه) در نشست مطبوعاتي مشترك با «آگوستين انسانزه» وزير خارجه جمهوري بروندي، در واكنش به اظهارات كلينتون وزير خارجه آمريكا درباره بيانيه تهران كه آن را داراي اشكالات فني خوانده بود، گفت: همين اظهارات خانم كلينتون اشكال دارد، اشكال آن اين است كه گروه وين بعد از دريافت نامه جمهوري اسلامي ايران بايد رسماً پاسخ خود را به آژانس اعلام كند و برابر بيانيه تهران بعد از اظهارنظر گروه وين بايد جلسات اين گروه با هدف رسيدن به يك تفاهم‌نامه مكتوب تشكيل شود، لذا اگر حرف و نظري وجود دارند، مي‌توانند در آن نشست مطرح كنند.
وزير امور خارجه كشورمان ادامه داد: گذشته از اين اظهارنظر بيشتر تبليغاتي، برداشت كلي ما از فضاي بين‌المللي اين است كه هم بخشي از طر‌ف‌هاي گروه وين و هم بسياري از كشورها و سازمان‌هاي بين‌المللي استقبال خوبي از اين اعلاميه تهران داشته‌اند.
متكي با بيان اينكه به فاصله 24 ساعت بعد از بيانيه تهران، نشست وزراي خارجه 57 كشور اسلامي را در تاجيكستان داشتيم، اظهار‌داشت: اجلاس وزرا به اتفاق، از اين بيانيه استقبال كرده و از همه طرف‌ها خواست كه از آن حمايت كنند.
وي يادآور شد: تصور مي‌كنم اين به نفع همگان است كه به موج ايجاد شده كه حركت از مسير تقابل به سوي زمينه‌هاي تعامل و همكاري است، بپيوندند.
وزير امور خارجه كشورمان ادامه داد: اگر واقعاً اين نيت جدي وجود دارد كه به دنبال اعتمادسازي همه طرف‌ها هستند، معتقدم آنها بايد در اين فرصت ايجاد شده كه دو كشور مهم جامعه بين‌المللي و شوراي امنيت يعني تركيه و برزيل كه بر اساس درخواست خود آنها اقدام به اين ابتكار كردند تا بخش گره خورده تبادل سوخت را گره گشايي كنند و اين همان چيزي است كه خودشان خواسته‌اند حمايت كنند.
متكي با اشاره به ارسال دو نامه اوباما به لولا داسيلوا رئيس جمهور برزيل و رجب طيب اردوغان نخست وزير تركيه و درخواست از آنها براي هدايت شدن موضوع تبادل سوخت در مسيري مناسب گفت: فكر مي‌كنيم گاهي كسي يا كشوري پيش‌بيني مي‌كند كه اگر درست در نيامد بايد به واقعيت‌ها تمكين كند.
وي ادامه داد: پيش‌بيني‌ها اين بود كه لولا و اردوغان در ماموريتشان شكست خواهند خورد و حتي برخي گفتند كه 30 درصد براي اين تفاهم شانس وجود دارد، من گمان مي‌كنم ديپلمات‌هاي شجاع كساني هستند كه اگر پيش‌بيني‌هايشان درست درنيامد شرايط جديد را مورد ارزيابي قرار مي‌دهند.
وزير امور خارجه با بيان اينكه لولا و اردوغان موفق شدند در كنار جمهوري اسلامي ايران چارچوب جامع الاطرافي را براي تفاهم ايجاد كنند، گفت: اوباما بايد از اين موضوع تشكر كند نه اينكه اظهارنظرهاي ناپخته توسط اعضاي دولت وي صورت گيرد.
متكي در پاسخ به سؤالي در خصوص اينكه آيا از گروه وين پاسخي دريافت كرده‌ايد؟ اظهار داشت: گروه وين يعني آمريكا، روسيه، فرانسه و آژانس بين‌المللي انرژي اتمي كه بايد پاسخ خود را به آمانو ارائه دهند و اين پاسخ به ما منعكس شود.
وي اين موضوع را ترتيباتي دانست كه در بيانيه تهران پيش‌بيني شده و يادآور شد: در آن بيانيه ايران بايد به مدت 7 روز نامه خود را به آژانس ارائه مي‌داد در حالي كه ما قبل از 7 روز اين نامه را ارائه داديم.
وزير امور خارجه افزود: در نامه‌اي كه رئيس سازمان انرژي اتمي كشورمان به آقاي آمانو نوشت روشن و شفاف خواستند كه پاسخ گروه وين را از آژانس دريافت كند و اين پاسخ زمينه را براي تدوين مكتوب تبادل سوخت كه يك ماه براي آن در نظر گرفته شده، فراهم مي‌كند.
به گفته وي ايران آمادگي خود را اعلام كرده و آماده پاسخ طرف مقابل است.
متكي با ابراز تشكر از سفر وزير امور خارجه بروندي براي پذيرش دعوت سفر به ايران گفت: بروندي در مركز و شرق آفريقا از كشورهايي است كه پس از استقلال از بلژيك فراز و نشيب‌هاي مختلفي را طي كرده و تلاش كرد تا بر مشكلات داخلي فائق آيد.
وي با اشاره به ناآرامي‌ها و مسائلي كه معمولاً بعد از دوران استعمار در كشورها به وجود مي‌آيد، گفت: در سال 2005 مجموعه‌اي از گروه‌هايي كه در مبارزه با شرايط موجود در كشورشان بود موفق شدند در يك انتخابات دموكراتيك حكومت را به دست گرفته و رئيس جمهور اين كشور طي 5 سال گذشته گام‌هاي بلندي را در جهت ثبات داخلي از يك سو و همكاري با همسايگان و پيوستن به مجموعه شرق آفريقا و تلاش براي توسعه همكاري‌هاي منطقه‌اي و دو جانبه با كشورهاي مختلف را ساماندهي كند.
وزير امور خارجه كشورمان گام مهم دولت بروندي را طي 2 سال گذشته جلب همكاري گروه‌هايي خواند كه با هم در مبارزه بودند و طي ساليان گذشته به صورت مسلحانه در بخش‌هاي مختلف كشور حضور داشتند و يادآور شد: پيوستن آنها و مشاركت در انتخابات رياست جمهوري بروندي كه طي 2 ماه آينده صورت مي‌گيرد نشانگر اين است كه مديريت فرآيند داخلي به خوبي انجام شده است.
متكي مذاكرات بروندي با همسايگان بزرگ خود مانند جمهوري دموكراتيك كنگو، كنيا و اوگاندا را نشانگر تدبير دولت بروندي دانست.
وي افزود: 2 سال پيش در ديدار با رئيس جمهور بروندي در آديس آبابا از او دعوت كرديم تا در كنار روابط سياسي در حوزه‌هاي مختلف نيز همكاري‌هاي داشته باشد و در سفري كه به اين كشور داشتم با وي ملاقات و گفت‌وگوهايي در اين زمينه داشتم.
وزير امور خارجه كشورمان ادامه داد: مجموعه تبادل نظرات ما منجر شد كه تعريف جديدي از روابط با هدف همه جانبه‌نگري به همكاري‌هاي ايران و بروندي در چارچوب مناسبات با آفريقا داشته باشيم.
متكي با بيان اينكه امروز ما ظرفيت‌هاي مختلف دو كشور را مورد بحث و تبادل نظر قرار داديم، گفت: ظرفيت‌هاي ملي، كشاورزي و كشور پوشيده از جنگل بروندي امكانات فراوان طبيعي را براي همكاري به وجود آورده است.
وي ادامه داد: با توجه به تشويق‌هايي كه بروندي براي تجار و بازرگانان ايراني از جمله بررسي لغو رواديد و امضاي برخي موافقت‌هايي كه آماده خواهد شد از جمله تعرفه ترجيحي و معافيت از ماليات مضاعف، مترصد هستيم كه گام‌هاي خوبي را در بخش‌هاي پروژه‌هاي توسعه‌اي در كشور بروندي مورد مطالعه قرار دهيم كه آن را با اتاق بازرگاني و شركت‌هاي ايراني مورد گفت‌وگو قرار خواهيم داد.
وزير امور خارجه كشورمان با بيان اينكه بروندي گشايش احتمالي سفارت در تهران را در دست بررسي دارد، گفت: اين يك امكان ديگري است براي اينكه ظرفيت ايران را شناسايي كرده و هم زمينه افزايش ارتباط ايجاد شود.
متكي افزود: موضوعات بين‌المللي هم مورد گفت‌وگو قرار گرفت تا بتوانيم در سازمان‌هاي بين‌المللي و منطقه‌اي از جمله سازمان ملل از ديدگاه‌هاي يكديگر حمايت كرده و اتحاد خود را از دو جانبه به چند جانبه تعميق بخشيم.
وي يادآور شد: بعد از برگزاري انتخابات رياست جمهوري بروندي گام‌هاي بلندي را در گسترش همكاري بين دو كشور در دستور كار داريم كه در وقت خود به آگاهي افكار عمومي خواهيم رساند.
وزير خارجه كشورمان در پاسخ به سؤالي در خصوص انتظارات ايران از كنفرانس ديوان بين‌المللي لاهه كه قرار است در اوگاندا برگزار شود، گفت: اينكه نظام قضايي بين‌المللي و اساسنامه‌هاي مرتبط با آن به حدود مرزهاي عدالت نزديك شود، يك آرزو است اما در فضاي كنوني جهان فاصله قابل توجهي با آن داريم.
وي با بيان اينكه زمينه‌هاي بروز اين ضرورت در افكار عمومي جهاني روز به روز برجسته‌تر و جدي‌تر مطرح مي شود، گفت: اينكه مناسبات جهاني بايد عادلانه باشد و اين عدالت در همه عرصه‌هاي سياسي، اقتصادي و قضايي در سطوح ملي، منطقه‌اي و بين‌المللي اعمال شود به يك خواست عمومي تبديل مي‌شود.
وزير امور خارجه كشورمان ادامه داد: كساني امروز بي‌محابا دست به تصميم‌سازي‌هايي مي‌زنند كه يا در سطح ملي و يا در سطح بين‌المللي پيامد آن نسل‌كشي، تجاوز و كشتار و شكنجه‌گري است كه در پرده‌هاي پنهان و لايه‌هاي تاريك تاريخ نمي‌مانند.
متكي گفت: اصرار كشورهاي مستقل در استفاده از اجلاس‌هاي بين‌المللي براي تاكيد به ترغيب سران رژيم‌هايي كه بي‌محابا به جنايات و خونريزي مشغولند، مانند تجاوزات متعدد رژيم صهيونيستي به لبنان و غزه و يا پاسخگو بودن به كساني كه بدون اذن بين‌المللي و بدون مصوبه اركان بين‌المللي و تائيد جامعه بين‌المللي لشكركشي‌هايي را به مناطق مختلف انجام داده و موجب كشتار صدها هزار نفر مي‌شود، امروز برجسته مي‌شود.
وي افزود: جمهوري اسلامي ايران در كنفرانس دادگستري بين‌المللي در اوگاندا ضمن حضور فعال در آن ديدگاه‌هاي روشن نظام قضايي خود توسط هيئت‌هايي كه به اجلاس اعزام مي‌شوند را مطرح مي‌كند.
وزير امور خارجه در پاسخ به سؤال ديگري در خصوص گسترش روابط با آفريقا كه آن را راهبردي يا تاكتيكي خواند، گفت: روابط ما با آفريقا همانند روابط با ديگر قاره‌هاي جهان با هدف متوازن كردن مناسبات و همكاري‌هاي خارجي جمهوري اسلامي و استفاده از همه ظرفيت‌ها در مناطق مختلف جهان و نيز جزو برنامه‌هاي راهبردي جمهوري اسلامي است.
متكي با بيان اينكه جمهوري اسلامي ايران طي 30 سال گذشته در آفريقا بهترين روابط سياسي را با بيشترين كشورهاي آفريقايي داشته است، گفت: علاوه بر اين همكاري‌هاي پراكنده اقتصادي هم وجود داشت كه سياست دولت نهم و دهم همه‌جانبه كردن اين روابط با آفريقا يعني بالا بردن روابط سياسي از يك سو و همكاري‌هاي تجاري و اقتصادي از سوي ديگر است.
وي ادامه داد: خوشبختانه امروز شاهد گسترش همكاري‌ها در بخش‌هاي مختلف همچون نيروگاهي، سدسازي، ساختمان‌سازي، كشاورزي و معادن تا ساخت و مونتاژ تراكتور و اتومبيل و نيز اكتشاف نفت هستيم كه جمهوري اسلامي تجربه‌هاي نخستين خود را در اين عرصه پشت سر مي‌گذارد.
متكي با اشاره به رفتار عادلانه ايران در مناسبات خود با آفريقا گفت: ما پيشرفت ديگر كشورها را پيشرفت خود مي‌دانيم و چون در پيشرفت آنها مشاركت داريم، بهره‌مند نيز مي‌شويم.
وي با اشاره به منطق قوي جمهوري اسلامي ايران كه هر روز مخاطبين بيشتري در دنيا پيدا مي‌كند، يادآور شد: اين اتصال ملت‌ها با يكديگر است كه از طريق كاري كه انجام مي‌شود پيام خود را مي‌رساند.
وزير امور خارجه كشورمان ادامه داد: آفريقا طي دهه‌هاي گذشته از زير يوغ و زنجير ستم، تحقير و غارت كشورهاي استعمارگر خارج شده است اما هنوز اين زخم را بر پيكر خود دارد و به همين جهت ما از يك آفريقاي قوي و متحد حمايت مي‌كنيم.
متكي خاطرنشان كرد: ما شعار كساني كه مي‌گويند تفرقه بيانداز و حكومت كن و به دنبال ايجاد مسئله در آفريقا هستند را دنبال نمي‌كنيم.
به گفته وي نگاه ايران به آفريقا يك نگاه راهبردي، همه‌جانبه و نگاهي توام با احترام و منافع همزمان طرفين است.
وزير امور خارجه آفريقا را داراي منابع سرشار، سرمايه‌هاي فراوان و انسان‌هاي خونگرم دانست و اظهار داشت: آفريقا ظرفيت‌هاي پيشرفت را دارد و بر چنين نگاهي به دنبال روابطي عادلانه با جهان مي‌گرديم. لذا سعي مي‌كند با شركاي خود يك رابطه منطقي برقرار كند.
متكي رويكرد و راهبرد جمهوري اسلامي ايران را در اين ارتباط پاسخگويي به اين نياز طبيعي آفريقا خواند كه منافع كشورمان را نيز تامين خواهد كرد.
وي توجه به يك منطقه و استفاده از ظرفيت‌هاي آن را به معناي نفي مناطق ديگر نخواند و خاطرنشان كرد: ما امروز با همه قاره‌هاي جهان مناسبات را در حوزه‌هاي اقتصادي داشته و مي‌خواهيم اين روابط متوازن و منطقي‌تر شود.
در ادامه اين كنفرانس «آگوستين انسانزه» وزير امور خارجه جمهوري بروندي با بيان اينكه براي دومين بار است كه به تهران سفر مي‌كند، گفت: دليل آمدنم براي اين است كه بروندي علاقمند به گسترش روابط خود با ايران است.
وي افزود: ايران حضور چشمگيري در آفريقا دارد و بروندي هم دوست دارد يكي از اين كشورها باشد كه روابط خود با ايران را ادامه و گسترش مي‌دهد.
وزير امور خارجه بروندي با اشاره به همكاري‌هايي كه در زمينه‌هاي مختلف وجود دارد، اظهار داشت: ما براي گسترش همكاري‌ها بايد يكديگر را بيشتر بشناسيم كه ديدارهاي دو طرف همين هدف را دنبال مي‌كند.
انسانزه با اشاره به ارائه پيشنهادي براي افتتاح يك سفارت در ايران از سوي بروندي گفت: ما اين موضوع را به طور عملي پيگيري مي‌كنيم و ايران نيز براي كمك‌هاي ديپلماتيك به ما قول داده است.
وي ادامه داد: ايران در برخي زمينه‌ها كارشناسان بسياري دارد كه مي‌تواند مورد استفاده بروندي قرار گيرد كه ما در اين راستا توافق كرديم كه اين كارشناسان و تجربه‌هاي آنها به كشور ما منتقل شود تا بتوانيم از آن بهره‌مند شده و در راه توسعه، پيشرفت‌هاي بيشتري داشته باشيم.
وزير خارجه بروندي با بيان اينكه اين كشور از سال 97 دوران سختي را گذرانده گفت: در سال 2004 عملاً جنگ در اين كشور پايان يافت و تنها يك جنبش نظامي مانده بود كه با مذاكرات نهايي اين جنبش به دولت پيوست و سلاح‌هاي خود را كنار گذاشت. برخي نيروهاي اين جنبش به پليس پيوستند و هم اكنون كشور ما در وضعيت صلح و ثبات است.
انسانزه بروندي را يك پايگاه مستحكم براي بازسازي و توسعه خواند و يادآور شد: ما در حال صلح هستيم و يك دوران انتخاباتي را شروع كرديم كه در سال 2005 اولين انتخابات برگزار شد و هم اكنون پس از 5 سال دوباره انتخابات در سطح شورا، مجلس و رياست جمهوري برگزار مي‌شود.
وي ادامه داد: دو روز قبل اولين دور اين انتخابات شروع شده و آخرين دور آن در ماه سپتامبر خواهد بود.
وزير خارجه بروندي با اشاره به حضور 4 كانديدا براي انتخابات رياست جمهوري گفت: بي‌صبرانه انتظار داريم كه انتخابات برگزار شود و بسياري از ناظران بين‌المللي را دعوت كرديم كه به عنوان شاهد حضور داشته باشند.
انسانزه ايران را يكي از كشورهايي خواند كه مي‌تواند روابط خوبي با بروندي داشته باشد و يادآور شد: دوست داريم روابط دو كشور به اين علت كه همكاري‌هاي جنوب- جنوب يك همكاري بسيار مهم است و بين كشورهاي مختلف بدون بهره‌برداري منفي انجام مي‌گيرد، گسترش يابد.
وي همكاري‌هاي فعلي را همكاري‌هايي دانست كه بر اساس برابري و احترام متقابل برقرار شده و با همكاري كلاسيك كه در گذشته بين كشورهاي جنوب و قدرت‌ها جريان داشت، متفاوت است.
وزير امور خارجه بروندي ادامه داد: ما از ايران انتظار داريم كه با اين همكاري‌ها ما را قوي‌تر كرده و دوستي بين دو كشور را عميق كند به طوري كه هر جا هستيم يكديگر را متحد بدانيم چه در مجامع دو جانبه و چه چند جانبه.
انسانزه آفريقا را يك قاره در حال توسعه خواند و افزود: هر كشوري در حال يافتن چگونگي راه خود در اين قاره است.
وي با بيان اينكه ايران مي‌تواند بسياري از صنايع و علوم را به آفريقا بدهد گفت: ايران مي‌تواند در ارتقاي روابط با كشورهاي آفريقايي كمك كند چرا كه در زمينه‌هاي مختلف همچون صنايع و امور نفتي كارشناسان و متخصصاني دارد كه آفريقا به آن نيازمند است. در آفريقا زمينه بهره‌برداري از نفت وجود ندارد ايران در اين زمينه مي‌تواند به آفريقا كمك كند.
وزير امور خارجه بروندي گفت: در چارچوب همكاري‌هاي جنوب - جنوب ايران مي‌تواند به بسياري از كشورهاي آفريقايي كمك كند. دغدغه ايران دغدغه توسعه آفريقا است در حالي كه برخي كشورهايي كه از مناطق ديگر مي‌آيند در اين خط و مسير قرار نداشته و تنها براي منافع خود گام برمي‌دارند.
انسانزه يادآور شد: معتقديم كه همكاري ايران مي‌تواند به ساير كشورهاي آفريقا تسري يابد همكاري كه بر اساس توسعه قاره آفريقا مبتني است نه استثمار آن.
وي در پاسخ به اين سؤال كه آينده دموكراسي در كشورتان را چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟ گفت: بروندي كشوري است كه به تازگي از جنگي كه از سال 1997 تا 2004 طول كشيد، خارج شده است. اين جنگ حاصل استعمار بود كه كشور ما درگير آن بود اما ما سيستم دموكراتيك را مدنظر قرار داديم چرا كه اين راه حلي مشكل‌گشا است.
وزير امور خارجه بروندي با بيان اينكه هر كشوري دموكراسي را بر اساس درك و فهم خود تجربه مي‌كند، يادآور شد: ما به مرحله‌اي رسيده‌ايم كه مي‌توانيم مشكلات خود را حل و فصل كنيم.
انسانزه در پايان در خصوص زمان سفر رئيس‌جمهور بروندي به ايران گفت: هم اكنون در دوره برگزاري انتخابات هستيم و بنابر اين امكان سفر وجود ندارد اما اگر آقاي «نكوونزيزا» مجدداً انتخاب شود حتماً به ايران سفر خواهد داشت. چنانكه پيش‌بيني‌هاي اوليه نشان مي‌دهد شانس پيروزي وي در انتخابات آينده وجود دارد.
در پايان اين كنفرانس خبري سند همكاري‌هاي توسعه بين دو كشور ايران و بروندي به امضا رسيد.
