خبرگزاري رويترز در گزارشي از واشنگتن به قلم راس کالوين مي نويسد
باراک اوباما رئيس جمهوري امريکا قرار است روز چهارم ژوئن (14 خرداد) سخنراني مهمي براي جهان اسلامي در مصر ايراد کند که طي ان تلاش خواهد کرد به سوي مسلماناني که سياست هاي دولت جرج دبليو بوش باعث روي گرداندن انان از امريکا شد/ دست دوستي دراز کند.
- چرا اين سخنراني مهم است و هدف اوباما از ان چيست؟
- ظاهرا هدف سخنراني اوباما بيش از يک ميليارد مسلمان در سراسر جهان است اما او احتمالا محور سخنراني خود را بر مسلمانان ساکن خاورميانه متمرکز خواهد کرد. زيرا يک خاورميانه باثبات تر و کامياب در راستاي منافع دراز مدت امنيت ملي و اقتصادي امريکاست. در حالي که اوباما در جستجوي کمک کشورهايي با اکثريت جمعيت مسلمان ميانه رو براي رويارويي با ايران بر سر برنامه هسته اي اين کشور است ، احيا نفوذ امريکا در اين منطقه جنبه اي حياتي خواهد داشت.
اوباما از اين سخنراني براي تقويت تلاشهاي خود جهت ترميم روابط با جهان اسلام استفاده خواهد کرد که در جريان تهاجم به رهبري امريکا به عراق و افغانستان و همچنين نوع رفتار با مظنونان عمليات تروريستي در بازداشتگاه گوانتانامو در کوبا و همچنين زندان ابوغريب در عراق به شدت لطمه ديده است .
- چرا اوباما اين سخنراني را در مصر ايراد مي کند؟
- تحليلگران مي گويند مصر بهترين گزينه بد در منطقه اي است که دولتهاي ان عموما مستبد هستند. دولت اوباما مي گويد با وجود سابقه ضعيف مصر در حقوق بشر به اين علت که مصر " قلب جهان اسلام است " اين کشور را انتخاب کرده است. تحليلگران مي گويند اندونزي يعني پرجمعيت ترين کشوراسلامي با داشتن دموکراسي / گزينه بهتري بود اما اندونزي در حکم نماينده اي از قلب عرب جهان اسلام به حساب نمي ايد.
- خطرات ايراد اين سخنراني در مصر چيست ؟
- سرکوب سياستمداران وابسته به اخوان المسلمين که مخالف دولت مصر هستند يا سرکوب روزنامه نگاران در استانه ديدار اوباما از اين کشور براي رئيس جمهور امريکا امري ناراحت کننده خواهد بود.طي هفته هاي اخير دهها نفر از اعضاي اخوان المسلمين بازداشت سپس ازاد شده اند. اين احتمال وجود دارد که سفر اوباما به مصر و ايراد اين سخنراني در حکم تائيد حسني مبارک رئيس جمهور مصر تلقي شود که از سال هزار و نهصد و هشتاد و يک در قدرت است و اخرين انتخابات رياست جمهوري که در مصر برگزار شد همراه با اتهامهاي مربوط به دستکاري در ارا و بازداشت مخالف اصلي مبارک بود.
- ايا اين اولين باري است که اوباما دست دوستي به سوي مسلمانان دراز مي کند؟
- اوباما در سخنراني مراسم تحليف خود در بيستم ژانويه (30 دي ماه ) گفت او در جستجوي راهي جديد براي ارتباط با جهان اسلام بر اساس " منافع و احترام متقابل است " عبارتي که او در جريان ديدار ماه اوريل خود از انکارا هم تکرار کرد و گفت روابط امريکا با جهان اسلام نمي تواند صرفا بر مبناي مخالفت با تروريسم باشد. اوباما سپس گفت او بزودي برنامه هايي براي تقويت تجارت ، سرمايه گذاري ، اموزش و پرورش و بهداشت در منطقه اعلام خواهد کرد. اوباما همچنين اولين مصاحبه خود را به عنوان رئيس جمهور با يک شبکه تلويزيوني عربي انجام داد و يکي از اولين کارهاي او در مقام رئيس جمهور صدور دستور تعطيلي بازداشتگاه گوانتانامو بود.
- اوباما احتمالا چه حرفهايي خواهد زد؟
- کاخ سفيد اين گمانه زني ها را که اوباما احتمالا از اين سخنراني براي اعلام يک ابتکار جديد صلح در خاورميانه استفاده خواهد کرد رد کرده و افزوده است رئيس جمهور امريکا در اين سخنراني در مورد مناقشه اسرائيل - فلسطيني ها صحبت خواهد کرد. اما تحليلگران مي گويند اگر اوباما در مورد ترميم روابط با مسلمانان جدي است او بايد به انها نشان دهد که در دنبال کردن يک طرح صلح جدي است. انها مي افزايند اوباما بايد فراتر از لحن معمول خود سخن بگويند و جزئيات دقيقي در مورد اينکه او چگونه مي خواهد روابط بهتري بين امريکا و مسلمانان بنا کند ارائه نمايد. سوال بزرگ اين است که ايا اوباما همان مسير کندوليزا رايس وزير خارجه امريکا را در اين ارتباط دنبال خواهد کرد يا خير. رايس در سال دو هزار و پنج در جريان يک سخنراني در قاهره بر ايجاد اصلاحات دموکراتيک در سراسر خاورميانه تاکيد کرد. تحليلگران مي گويند غيرمحتمل است که اوباما ميزبانان خود را ناراحت سازد و در عوض او تلاش خواهد کرد سخنانش لحن اشتي جويانه تري داشته باشد.
- نظر مسلمانان در مورد اين سخنراني چه خواهد بود؟
- ميزان محبوبيت اوباما در خاورميانه در سطح خوبي است يعني بهتر از داخل امريکا. انتخاب اوباما به مقام رياست جمهوري باعث اسودگي خيلي هايي شد که خواستار بهبود روابط با امريکا بودند.خيلي ها منتظر خواهند بود تا ببينند اوباما در مورد مناقشه اسرائيل و فلسطيني ها چه مي گويد. استيو گراند کارشناس روابط امريکا و جهان اسلام مي گويد مردم خاورميانه اميدهاي زيادي در مورد اوباما دارند.انها اميدوارند که اوباما موفق شود و مسير تازه اي در اين روابط ترسيم نمايد. خيلي از مسلمانان بر اين اعتقاد هستند که سياست هاي جرج دبليو بوش در منطقه به نفع اسرائيل بود. انها شايد مايل باشند تا سخناني در مورد سابقه حقوق بشر خود امريکا را هم در منطقه بشنوند.