اعتصابات كارگري در آفريقاي جنوبي از ديروز با ورود به سومين هفته آن موجب شد در درون حزب حاكم كنگره ملي آفريقاي جنوبي (اي ان سي) نيز اختلاف جدي بوجود آيد.

زيرا اتحاديه كارگري آفريقاي جنوبي موسوم به (كوساتو) كه به همراه حزب كمونيست آفريقاي جنوبي (اس اي سي پي) از اركان به قدرت رسيدن حزب اي ان سي در اين كشور بودند از هفته گذشته با حزب حاكم برسر رسيدگي به مطالبات كارگري دچار مشكل جدي شدند.
كوساتو با حدود 9 ميليون عضو بزرگترين تشكيلات صنفي و سياسي اين كشور و وابسته به حزب حاكم و در عين حال حامي اصلي آن است، اما در چند روز اخير اختلافات اين دو نهاد سياسي حاكم و تشكيلاتي اقتصادي به حدي بالا گرفته است كه رهبران و روساي اين دو و حتي حزب كمونيست عليه يكديگر رجز خواني هايي را نيز آغاز كرده اند.
زيرا دولت با وجود گذشت سه هفته از آغاز اعتصابات كارگران بخش خدمات عمومي در اين كشور هنوز نتوانسته است با خواسته هاي آنها كنار بيايد.
چون دولت آفريقاي جنوبي از يك سو با تورم بعد از جام جهاني مواجه شده است و از طرف ديگر معتقد است كه تن دادن به حداكثر مطالبات كارگري موجب مي شود اين تورم به مرحله حاد آن و شكست برنامه هاي سياسي و اقتصادي دولت بيانجامد.
چون اين بخش از كارگران خدمات اجتماعي آفريقاي جنوبي كه آمارشان به بيش از يك ميليون 300 هزار نفر نيز مي رسد از 25مرداد ماه در اعتراض به پايين بودن حقوق و دستمزدهاي خود دست از كار كشيده و از اين طريق دولت را به تدريج وارد يك چالش جدي كردند.
اعتصابات اين دسته از كارگران هر روز وارد مرحله جديد تر و حاد تر خود مي شود به گونه اي كه توجه كارگران ديگر بخش هاي كارگري دولتي و غير دولتي را نيز به خود جلب كرده و اعلام همبستگي آنها را در پي آورده است.
بطور مثال، كاركنان اداره آب و فاضلاب اين كشور از ديروز به اين دسته از كارگران پيوسته و آب بخش هاي مختلف شهرها را قطع كردند و در عين حال معدنچيان نيز براي دولت ضرب الاجل تعيين كردند كه چنانچه دولت براي پاسخگويي به مطالبات همكاران بخش خدمات عمومي شان اقدام نكند، معادن را تعطيل كرده و صنايع كشور را فلج مي كنند.
از همين رو بود كه از روز جمعه پايان هفته كاري گذشته، كارمندان و كارگران خدمات شهري و شهرداري هاي همه شهرها، گمركات، دادگاه ها، راهنمايي و رانندگي و ديگر بخش هاي كارگري اين كشور با معلم ها و كارمندان خدمات بهداشتي و درماني اعلام همبستگي كرده و به تدريج يا از كار دست كشيده و يا هشدار دادند كه خواهند كشيد.
قابل توجه اينكه گروه ثانويه از كارگران اعتصاب كننده و يا هشدار دهنده به اعتصاب، همگي از اعضاي اصلي كوساتو و حزب كمونيست اين كشور هستند.
با اعلام حمايت و همبستگي اين گروه از كارگران با اعتصابات كنندگان، عملا حزب حاكم و دولت در يك جبهه و اغلب اتحاديه هاي كارگري كشور در جبهه مقابل قرار گرفتند، پديده نادري كه دولت پس از انقلاب ضد تبعيض نژادي اين كشور در طول تاريخ سياسي و اجتماعي خود كمتر با آن روبرو بوده است.
علت اين امر نيز تعلل و دو مرحله خلف وعده دولت بود كه هر بار به نوعي به كارگران وعده مي داد مبني بر اينكه مشكلات كارگران را حل مي كند و مطالبات آنها را بطور جدي پيگيري خواهد كرد.
گفتني است كه كارگران اعتصاب كننده بخش خدمات عمومي كشور، غير از ميليون ها كارگر بخش خصوصي خدمات عمومي هستند. آنها از 20 تيرماه گذشته يعني از روز برگزاري فينال جام جهاني 2010 در آفريقاي جنوبي در اعتراض به پايين بودن حقوق و دستمزدهاي خود بطور پراكنده اعتراض هايي در گوشه و كنار اين كشور راه انداخته بودند.
آنها معتقدند كه برگزاري بازي‌هاي جام جهاني ‎ 2010آفريقاي جنوبي موجب شده است تا قيمت‌ كالاها و خدمات در جامعه افزايش يابد ولي دولت هيچ اقدامي براي جبران حقوق و دستمزدهاي كارگران و كارمندان خود نكرده ، اين درحالي است كه بخش خصوصي به نوعي اين اختلاف دستمزد را جبران كرده است.
البته آنها قبل از جام جهاني نيز همراه كارگران ديگر بخش هاي دولتي و غير دولتي اعتراض هايي را بطور پراكنده براي افزايش حقوق و مزاياي خود راه انداخته بودند ولي آن تظاهرات و تجمع ها اعتراضي پس از مذاكراه نمايندگان اتحاديه هاي كارگري با كارفرمايان دولتي و غير دولتي و دادن و گرفتن برخي وعده ها پس از چند روز خاتمه مي يافت.
ولي تظاهرات و اعصابات اين بار آنها فراگير تر از قبل است و به اعتقاد تحليل گران اقتصادي اين اعتصابات در هفته اول آن براحتي توانسته بود ضربه هاي كاري جدي را بر پيكر اقتصاد اين كشور وارد آورد.
همانگونه كه اشاره شد تداوم اين اعتراضات به ويژه پس از جام جهاني علت هاي مختلف دارد از جمله اينكه كارفرمايان در آن شرايط بحراني قبل از برگزاري بازي هاي جام جهاني كه براي نخستين بار در طول تاريخ برگزاري اين تورنمنت در قاره آفريقا برگزار مي شد، هر بار با مديريت موقت آن بحران، با تطميع جزيي كارگران هر بار وعده هاي اصلي خود را به بعد از برگزاري آن جام موكول مي كردند.
اما وقتي كه كارگران ديدند دولت حتي پس از جام جهاني نيز براي جبران مافات و پاسخگويي به مطالبات آنها اقدامي نكرد موضوع را با كوساتو و حزب كمونيست كشور نيز درميان گذاشته و از 25 مرداد اعتراضات خود را گسترش داده و بصورت سراسري اعتصاب كردند.
براثر همين اعتصابات، مدارس دولتي كشور طي دو هفته گذشته كاملا تعطيل بودند و از طرف ديگر كاركنان بخش خدمات درماني و بهداشتي بيمارستان هاي دولتي نيز با دست از كار كشيدن موجب شده بودند كه ده ها بيمار در سه بيمارستان جان خود را از دست بدهند.
ادامه اين روند به جايي رسيد كه محيط هاي درماني و آموزشي كشور نظامي و نيمه نظامي شد، يعني اينكه دولت تاكنون مجبور شد بيش از پنج هزار پرسنل نظامي را براي پر كردن خلع حضور كاركنان بهداشتي و درماني به بيمارستان هاي دولتي كشور بفرستد و حدود 600 نظامي ديگر را نيز در مدرسه ها مستقر كند.
اما مطالبه اصلي اين دسته از كارگران افزايش دستمزد ‎ 8/6درصدي و نيز يك هزار رند (آفريقاي جنوبي) ماهيانه به عنوان يارانه مسكن است.
دولت پس از بارها نشست مشورتي و مذاكره با نمايندگان اصناف مختلف كارگري و روساي سنديكاهاي آنها فقط موافقت كرده بود كه تا هفت درصد بر دستمزد كارگري افزوده و ماهيانه ‎ 650رند به عنوان يارانه مسكن به كارگران اختصاص دهد اين چيزي بود كه كارگران بدان رضايت ندادند.
قابل توجه اينكه، دولت آفريقاي جنوبي روز دوشنبه گذشته به يكباره اعلام كرد با 5/8 درصد افزايش دستمزد كارگران رضايت داده است، ولي از صبح سه شنبه خبري از اين افزايش دستمزد مشاهده نشد.
اما كارگران نيز درست پس از اين خلف وعده دوم دولت، به تدريج بر دامنه اعتراضات خود افزودند از هفته گذشته، تظاهرات گسترده اي را شهرهاي برزگ راه انداخته و حتي نمايندگان كوساتو و حزب كمونيست نيز در جمع آنها سخنراني هاي ضد دولتي انجام دادند و اين به منزله آن است كه اختلاف جدي ميان اين دو نهاد لازم و ملزوم در ساختار سياسي و اجتماعي اين كشور بروز كرده است.
در ادامه بالا گرفتن همين عدم هماهنگي دو نهاد و اختلافات آنها بود كه 'گوئنده مانتاشه' دبير كل حزب اي ان سي روز يكشنبه اظهارات مقام ارشد كوساتو در تظاهرات كارگري روز جمعه در ژوهانسبورگ را زير سئوال برد و حزب اي ان سي را مركز قدرت آفريقاي جنوبي خواند.
چون رييس كوساتو در سخنراني خود در جمع كارگران به نوعي بر اضمحلال قدرت اي ان سي اشاره كرده و بر دست كشيدن از حمايت آن حزب صحه گذاشته بود.
وي ضمن تاكيد بر ادامه اعتصاب ها اعلام كرده بود كه پس از گذشت سه هفته از اعتصاب هاي كارگران و كاركنان بخش هاي مختلف در اين كشور و عدم همكاري مقامات دولتي با آنها و به نتيجه نرسيدن مذاكرات، حمايتش را از 'جاكوب زوما' رييس جمهور برمي دارد.
در عين حال دبير كل كوساتو نيز گفته بود كه اين اتحاديه بار ديگر با حمايت از سياست مداران، اشتباه گذشته را تكرار نخواهيد كرد .
'زوولينزيما واوي' هفته گذشته اعلام كرده بود كه اتحاد سه گانه ميان اي ان سي، كوساتو و حزب كمونيست ‌كه در مبارزه با آپارتايد با يكديگر پيمان همكاري بسته بودند اكنون سست شده و با اقدامات اخير اي ان سي به حاشيه رفته است.
در هر حال دولت زوما كه اردبيهشت ماه سال گذشته دوره پنج ساله رياست جمهوري خود را با حمايت كوساتو آغاز كرد اكنون بر سردوراهي قرار گرفته است كه با كدام يك همكاري كند.
نمايندگان اتحاديه هاي كارگري از پريروز بارهاي اعلام كردند كه مشكل اصلي آنها زوما است.
زيرا زوما بخوبي مي داند كه از يك طرف اقتصاد كشور با افزايش حقوق كارگران دچار مشكل خواهد شد چون زوما مي داند كه اين غائله تنها با پاسخگويي به مطالبات كارگران خدمات عمومي پايان نمي يابد و از طرف حاميان سياسي خود را نيز از دست مي دهد.
كوتاه سخن اينكه رييس جمهور در اين اختلافات سياسي ظاهرا و فعلا تصميم دارد ابتدا اقتصاد را بچسبد و سپس به نوعي با شركاي سياسي خود كنار بيايد.