خبرگزاري فارس: آفريقاي جنوبي را از اين جهت كه بيشترين جمعيت‌هاي رنگين پوستان و آسيايي‌هاي آفريقايي در اين سرزمين زندگي مي‌كنند، به عنوان سرزمين ملت رنگين كمان مي‌نامند، اين كشور دارنده 40 درصد از كل ذخاير طلاي جهان است.
به گزارش خبرگزاري فارس، كشور آفريقاي جنوبي در جنوبي‌ترين نقطه قاره آفريقا قرار گرفته است، از شمال غربي با ناميبيا، از شمال با بوتسوانا و زيمبابوه، از شمال شرقي با موزامبيك، از شرق با سوازيلند همسايه بوده و همچنين اقيانوس‌هاي اطلس و هند از جنوب، جنوب غربي و جنوب شرقي آن را احاطه كرده‌اند.
كشوري تقريبآ كم آب، در طول ساحل شرقي گرم استوايي، داراي روزهايي گرم و شب‌هاي سرد مي‌باشد.
اغلب از آفريقاي جنوبي به عنوان ملت رنگين كمان ياد مي‌كنند، اين اصطلاح را اسقف اعظم دسموند توتو خلق كرد و بعدها رئيس‌جمهور آفريقاي جنوبي نلسون ماندلا از آن به عنوان استعاره‌اي براي توصيف پيشرفت‌هاي جديد تنوعات فرهنگي نشات گرفته از ايدئولوژي آپارتايد استفاده كرد.
پايتخت آن شهر پرتوريا است كه مقر دولت و مركز سياسي كشور مي‌باشد. پارلمان در شهر كيپ تاون و مركز قوه قضائيه شهر بلوم فونتن است. اين كشور داراي 9 استان (نيمه خود مختار)، مساحتي برابر 1.219,912 كيلومتر مربع، 2798 كيلومتر ساحل و جمعيتي بالغ بر46.9 ميليون نفر مي‌باشد كه از 4 نژاد اصلي سياه (79درصد حدود 37 مليون نفر)، سفيد (حدود 10درصد 4.4 ميليون نفر)، رنگين پوست (حدود 9 درصد 4.1 ميليون نفر) و آسيايي و هندي تبار(2 درصد 1.1 ميليون نفر) تشكيل شده است.
پيروان تمام اديان الهي در اين كشور وجود دارند، اكثريت مردم مسيحي (68درصد) هستند. اسلام (2 درصد) هندو (5/1 درصد) و اعتقادات بومي (5/28 درصد) و يهود نيز داراي پيرواني هستند. بيش از يك ميليون نفر مسلمان در اين كشور وجود دارد كه به نسبت جمعيت، مشاغل دولتي مهمي را عهده دار مي‌باشند.
طبق قانون اساسي جديد اين كشور، 11 زبان به عنوان زبان رسمي كشور به رسميت شناخته شده كه زبان‌هاي انگليسي و آفريكانس در سراسر كشور و بقيه زبان‌ها در مناطقي كه اكثريت دارند رسمي مي‌باشند.
وضعيت سياسي:
آخرين انتخابات سراسري در آفريقاي جنوبي در ارديبهشت 1388 برگزار و «جاكوب زوما» رهبر حزب حاكم به عنوان رئيس‌جمهور آفريقاي جنوبي انتخاب شد. حزب حاكم با 264 كرسي و اكثريت 65.9 درصدي، كرسي‌هاي پارلمان اين كشور را در اختيار گرفت.(اندكي كمتر از اكثريت دو سوم آراء)
شاخص‌هاي اقتصادي:
توليد ناخالص داخلي 282.6 ميليارد دلار آمريكا (رتبه 30 جهاني)
سهم آفريقاي جنوبي در توليد ناخالص قاره آفريقا: 27 درصد و در آفريقاي سياه (نيمه جنوبي قاره آفريقا) 37 درصد درآمد سرانه GDP:
5162 دلار (رتبه جهاني 70)
ميزان و سهم بخش‌هاي مختلف در توليد ناخالص داخلي:
كشاورزي 3.6 درصد، صنعت 31.2 درصد، خدمات 65.2 درصد
محصولات كشاورزي و دامداري: ذرت، گندم، نيشكر، سبزيجات، گوشت گاو، مرغ و گوسفند، پشم، لبنيات و شيلات
منابع طبيعي: طلا (ارزش صادرات طلا در سال 6 ميليارد و سود حاصله از استخراج طلا 4.5 ميليارد دلار است. آفريقاي جنوبي داراي 40 درصد از كل ذخاير طلاي جهان و 28 درصد از توليد طلا در جهان مي‌باشد)،معادن اين كشور شامل پلاتين (طلاي سفيد)،الماس، آلومينيوم و سيليكات آلومينيوم، پنبه نسوز، كروم، ذغال سنگ، مس، سنگ آهن، سرب، منگنز، نيكل فسفات، سيليكوم، نقره، واناديوم، انتيموان، تيتانيوم، اورانيوم، قلع و روي و گاز طبيعي است. كشف الماس در سال 1867 و كشف طلا در سال 1886 انجام گرفت.
صنايع: فولاد و آلياژ‌هاي آهني، صنعت اصلي اين كشور را تشكيل مي‌دهد.
همچنين توليدات راه‌آهن و واگن قطار، تجهيزات و ماشين آلات معدني و نيز توليد سوخت تركيبي، از عمده‌ترين بخش‌هاي تخصصي برجسته اين كشور در جهان به حساب مي‌آيد. صنعت اتومبيل سازي و قطعات يدكي در آفريقاي جنوبي توسعه فراواني يافته و از 1996 تا 2002 ده برابر شده است به طوريكه رشد ساليانه صادرات آن نيز 8.7 درصد بوده است.
بخش حمل و نقل: زيربناي حمل و نقل آفريقاي حنوبي پيشرفته و تامين‌كننده نيازهاي داخلي و منطقه مي‌باشد. فرودگاه ژوهانسبورگ به عنوان مركز پروازهاي جنوب آفريقا فعال مي‌باشد.
بنادر مهم اين كشور شامل كيپ تاون، دربان، ايست لندن، پورت اليزابت، موسل‌بي و ريچارد بي
ارتباطات: زيرساخت مخابرات شركت Telkom بزرگترين شركت مخابراتي دولتي كشور از سال 1997 بخش‌هايي از سهام خود را به بخش خصوصي واگذار كرده است. تعداد تلفن‌هاي ثابت در سال 2005 معادل 4.7 ميليون خط و تلفن‌هاي سيار 39.66 در سال 2006 مي‌باشد. كاربران اينترنت در اين كشور 5.1 ميليون است.
صادرات: 76.27 ميليارد دلار طلا، الماس، پلاتين، ديگر فلزات معدني و ماشين‌آلات
شركاي اصلي صادراتي: 12.1 درصد آمريكا، 8.4 درصد انگليس، 10.1 درصد ژاپن، 6.5 درصد آلمان و ايتاليا 4.9 درصد، چين 8.6 درصد
واردات: 82.12 ميليارد دلار شامل ماشين آلات و تجهيزات، شيميايي، محصولات نفتي، عملي و مواد غذايي
شركاي مهم واردات: آلمان 12.2 درصد، 6.9 درصد آمريكا، 9.5 درصد چين، 5.8 درصد ژاپن، 5.3 درصد انگليس، 6 درصد فرانسه، 5.4 درصد عربستان و 4.1 درصد ايران
درآمدهاي بودجه دولت در سال 2007 معادل 68.2 ميليارد دلار و هزينه‌هاي بودجه 66.7 ميليارد دلار بوده است.
ذخاير ارزي خارجي و طلا: 32.98 ميليارد دلار
واحد پول راند (RAND) و برابري آن با دلار حدود 7 مي‌باشد (يك دلار آمريكا= 7.05 راند)
بدهي خارجي: 39.71 ميليارد دلار
دريافت كمك اقتصادي: 700ميليون دلار
سال گذشته آفريقاي جنوبي نرخ رشد اقتصادي 5.1 درصدي و نرخ تورم 7.1 درصدي را تجربه كرده است.
توريسم: 6.550 ميليون نفر خارجي و 3.850 ميليون نفر داخلي (توريسم جزو چهار بخش بزرگ توليد ناخالص داخلي آفريقاي جنوبي بوده كه تا 7 درصد GDP را تشكيل مي‌دهد. ماهيانه بيش از 500 هزار نفر از اين كشور ديدن مي‌كنند، درآمد ارزي اين بخش با درآمد معادن طلاي آن برابري مي‌كند)
نيروي كار فعال: 20.49 ميليون نفر، كشاورزي 9 درصد، صنعت 26 درصد و خدمات 65 درصد
نرخ بيكاري: رسما 24.3 درصد (5 ميليون نفر) گزارش مي‌شود ليكن به طور غير رسمي تا 42 درصد (8.6 ميليون نفر) نيز عنوان مي‌شود، عمدتا در بخش كشاورزي است.
جمعيت زير خط فقر: 50 درصد
توليد برق: 264 ميليارد كيلووات ساعت
روابط جمهوري اسلامي ايران و آفريقاي جنوبي:
در پي پيروزي انقلاب اسلامي، جمهوري اسلامي ايران روابط خود را در تمامي زمينه‌ها به طور يكجانبه با دولت آفريقاي جنوبي قطع كرد (1979) و طبق مصوبه مجلس شوراي اسلامي هر گونه روابط اقتصادي و تجاري با اين كشور متوقف شد. پس از فروپاشي رژيم آپارتايد در سال 1994، جمهوري اسلامي ايران رابطه سياسي خود را با لغو تحريم اين كشور، مجددا برقرار كرد.
تاكنون بيش از 80 موافقتنامه و ياداشت تفاهم در زمينه‌هاي مختلف سياسي، اقتصادي، تجاري، قضايي، فرهنگي، بهداشتي، ورزشي، علمي، زنان و اجتماعي بين دو كشور به امضا رسيده است.
مهمترين موافقتنامه‌هاي اقتصادي عبارتند از:
- موافقتنامه بازرگاني: مهر 1375 (اين موافقتنامه به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيده است)
- موافقتنامه اجتناب از ماليات مضاعف و تبادل اطلاعات مالياتي: آبان 1376
- موافقتنامه تشويق و حمايت متقابل سرمايه‌گذاري: آبان 1376
- موافقتنامه كشتيراني تجاري و امور دريايي و بندري: فروردين 1378
- موافقنامه حمل و نقل هوايي: بهمن 1379
- يادداشت تفاهم همكاري و كمك بين موسسات استاندارد دو كشور: خرداد 1381
- امضاي موافقتنامه همكاري گمركي
- موافقتنامه استرداد مجرمين و معاضدت قضايي
در خصوص نفت و پتروشيمي، همكاري‌ها در ابعاد مختلف و به صورت تخصصي پيگيري مي‌شود. حضور فعال شركت ساسول در دو پروژه بزرگ
1- پتروشيمي آرياساسول؛ طرح 800 ميليون دلاري ايجاد پالايشگاه توليد پلي اتيلن سبك و متوسط در منطقه عسلويه (الفين نهم) نزديك به بهره‌برداري مي‌باشد.
2- طرح مشترك 2 ميليارد دلاري، تبديل گاز به سوخت مايع GTL نيز مراحل مقدماتي را طي كرده و براي امضاي نهايي آماده مي‌شود.
شركت‌هاي مخابراتي MTN - كنسرسيوم ايرانسل با 49 درصد سهام شركت MTN از 1385 اولين سري سيم‌كارت‌هاي ايرانسل وارد بازار شد.
حجم تجارت بين ايران و آفريقاي جنوبي:
صادرات به ايران: 75 ميليون دلار و واردات از ايران: 3.4 ميليارد دلار (3.38 ميليارد دلار صادرات نفتي)
هر كدام از كشورهاي ايران و آفريقاي جنوبي حجم تجارتشان با كشورهاي ديگر حدود 150 ميليارد دلار است اما حجم روابط تجاري بين دو كشور بدون نفت تنها 120 ميليون دلار است.
25 درصد از نياز انرژي آفريقاي جنوبي از طريق ايران تامين مي‌شود.
آريا ساسول با 800 ميليون دلار سرمايه‌گذاري و MTN با 1.5 ميليارد دلار سرمايه‌گذاري در ايران فعال هستند، مهمترين مشكل و عامل بازدارنده در توسعه مناسبات اقتصادي دو كشور ترتيبات بانكي بين دو كشور است.
