88.03.13
پرتوريا - از علي نصيري ، "ياکوب زوما" رييس جمهورجديد آفريقاي جنوبي روز چهارشنبه نخستين نطق سالانه خود را با هدف ترسيم برنامه هاي پنج ساله توسعه در پارلمان حزبي کشور در کيپ تاون ارايه خواهد داد.

از آنجايي که اين نخستين گام از آغاز انجام وظيفه اجرايي کلان کشور براي اوست، انتظار مي رود در اين نطق فارغ از شعارزدگي دوران تبليغات رياست جمهوري، به ارايه راهکارهاي حل بحران هاي قديم و جديد کشور بپردازد.
حزم انديشي دراين مورد براي جلب مجدد اقبال مردمي و حفظ اعتماد آنها هم براي خودش، هم حزب حاکم کنگره ملي آفريقا و هم کشورش در ابعاد داخلي و بين المللي بسيار حائز اهميت خواهد بود.
ارايه نخستين نطق در حضور همه شخصيت هاي داخلي و ديپلمات هاي کشورهاي خارجي، طليعه ظهور سياسي او در پست رياست جمهوري به ويژه به عنوان رييس اي ان سي نيز هست.
اهميت اين موضوع زماني بيشتر مشخص مي شود که اين رويداد ملي کشور آفريقاي جنوبي درست در دوره رکود اقتصادي، بحران بيکاري که او وعده بهبوديش را هنگام نطق هاي تبليغاتي مبارزات انتخاباتي پارلمان حزبي و نيز ريات جمهورش داده بود، اتفاق مي افتد.
سابقه فعاليت قبل از انقلاب و 15 سال بعد از پيروزي انقلاب ضد تبعيض نژادي زوما مويد آن است که اين نطق او يک فرصت طلايي ديگر و شايد آخرين فرصت براي رييس فعلي حزب حاکم پس از زمامداري نلسون ماندلا باشد.
زوما، در يکي از نخستين سخنراني هاي تبليغات انتخاباتي خود اعلام کرده بود که "اين حزب تا بازگشت مسيح قدرت را از آن خود خواهد داشت" اما واقعيت آن است که اي اِن سي، چون گذشته قدرتمند نيست.
چنانچه رهبر اي ان سي نتواند کاريزماي اجتماعي خود را با برنامه ريزي هاي درست سياسي ، اقتصادي و فرهنگي حفظ کند و از پس وعده هاي خود بر نيايد، نمي تواند که دور بعد بتواند بر کرسي رياست جمهوري و يا حتي بر رياست حزب خود تکيه زند.
به اعتقاد تحليلگران، سخنراني امروز زوما بايد در درجه نخست ترسيم کننده خط اصلي مباراه با بحران ها قديمي و جديد و نيز طرح توسعه کشور باشد.
تشديد مبارزه با اختلاف طبقاتي و جرايم، تسکين فقر عمومي بهبود وضعيت بهداشتي و درعين حال ايجاد مشاغل و تقويت بخش مسکن، توسعه آموزش، تقويت سيستم ارائه خدمات عمومي، تسهيل نظام قضايي، بهبود مناسبات خارجي در سطح منطقه اي و بين المللي، تسريع درآماده سازي زيرساخت هاي بازي هاي جام جهاني فوتبال 2010 آفريقاي جنوبي و توسعه مناطق روستايي بايد از جمله محورهايي باشند که در نطق رييس جمهور آفريقايي جنوبي بخوبي مشخص شده باشد.
برخي بر اين باورند که زوما، تلاش مي کند از فاصله ها کاسته و ملت آفريقاي جنوبي را به هم نزديک سازد، خواسته اي که نلسون ماندلا نيز در دوران رياست جمهوريش براي تحقق آن تلاش نموده بود که البته به نوعي جانشين او "تابو امبکي" عضو همين حزب حاکم نتوانست اين خواسته رهبر انقلاب ضد تبعيض نژادي را برآورده سازد و اين بار نوبت رقيب او از درون اين حزب است که براي اين مهم قيام کند.
البته هستند کساني هم که در مقابل معتقدند کوشش هاي زوما براي اتحاد و يکپارچگي ملي نيست بلکه او به خوبي آگاه است که حمايت چپ ها که بطور عمده از طبقه کارگر و متوسط و يا متوسط به پايين جامعه هستند از او، سرمايه داران را نگران ساخته و در صورت خروج سرمايه آنها در دوران رياست جمهوريش، آفريقاي جنوبي با بحران جدي اقتصادي روبرو خواهد شد و در نتيجه شکست اجتماعي و سياسي او را نيز به همراه خواهد آورد.
از طرفي ديگر همين گروه هاي متوسط به پايين جامعه که قاطبه مردم را تشکيل مي دهند از جمله آنها: اتحاديه ي جوانان کمونيست، کنفدراسيون اتحاديه ي کارگري و حزب کمونيست آفريقاي جنوبي تا کنون مهم ترين حاميان زوما بودند.
حمايت هاي آن ها از زوما با قول و قرارهاي همراه بود که در نتيجه زوما اين بار موظف است در دوران رياست جمهوري اش به تعهدات خود به آنها پايبند باشد و چنانچه نتواند وضعيت زندگي آنان را بهبود بخشد هم حمايت آنها و هم جايگاه برتر سياسي و اجتماعي خود را نيز از دست خواهد داد.
درهرحال عدم برنامه ريزي صحيح سياسي، و اقتصادي و اجتماعي زوما از حزب اي ان سي، به عنوان پر طرفدارترين حزب سياسي و انقلابي کشور با 92 سال سابقه مي تواند به شکست اهداف رهبران اين حزب بيانجامد.
از آنجايي که اين حزب در اين دوره نيز بخشي از آراي گذشته را در برابر احزابي چون ائتلاف دموکراتيک، کنگره ملت (کوپ) و دموکرات هاي مستقل از دست داده است، احتمال زياد وجود دارد که رقبا بتوانند بار ديگر با استفاده از ضعف هاي اي ان سي در انتخابات سال 2014 قدرتمندتر از امسال شرکت کرده و نتيجه را به نفع خود تغيير دهند .
ازهمين رو نطق سالانه زوما بسيار مهم است،چرا که اين نطق درست زماني ارايه مي شود که يک هفته از نخستين اعلام رسمي رقم رکود اقتصادي کشور پس از 17 سال مي گذرد، چون چند روز قبل دولت اعلام کرده بود که اقتصاد کشور در نخستين فصل سال تا 6/4 درصد با رکود مواجهه شده است.
به اعتقاد تحليلگران اعلام اين رقم خود هراس اجتماعي براي کاهش مشاغل و بهره هاي بانکي تا 100 درصد را همراه خواهد داشت و مشکلات بعدي او خواهد افزود و حتي در پيش بيني ها و برنامه ريزي هاي پيش رو نيز اثر خواهد گذاشت.
اقتصاد دانان اين کشور اوايل امسال (ميلادي) پيش بيني کرده بودند که آفريقاي جنوبي 250 هزار شغل را در بخش معدن و صنايع خودروسازي از دست خواهد داد، درحالي که يکي از مهم ترين بخش شعارهاي تبلغاتي زوما در زمان مبارزات انتخاباتي اش، بهبود بحران بيکاري در کشور بود.
همين امر به انباشت مطالبات مردم و افزايش مشکلات اجتماعي و اقتصادي و عدم پاسخگويي به خواسته هاي اجتماعي خواهد انجاميد.
چرا که کمبود ظرفيت و يا برخورداري از ظرفيت غيرموثر در بخش خدمات عمومي و عدم اجراي بهينه سياست هايي که در عصر بحران مالي جهاني و بحران اقتصادي درون آفريقاي جنوبي اتفاق مي افتد، مي تواند مشکلات عديده اي را به لحاظ روحي رواني براي شهروندان آفريقاي جنوبي که انتظار بالايي از رييس جمهور و وعده هايي که داده بود دارند، به همراه آورد.
زوما به مردم قول داده بود که زندگي شهروندان آفريقايي را بهبود خواهد بخشد و براي استقرار وحدت ملي در ميان همه گروه ها و طبقات اجتماعي جامعه اقدام کند ، البته به نظر مي رسد اين ادعا براحتي هم قابل تحقق نباشد.
"پيتر واله" تحليل گر دانشگاه ويتز ژوهانسبورگ در اين باره مي گويد: دولت آفريقاي جنوبي طي چند سال گذشته دستاوردهاي زيادي داشته است و بعيد به نظر مي رسد سخنراني زوما بتواند چيزي بر آنچه داشته ها و بردستاوردهاي گذشته بيافزايد و آن را تکميل کند.
به گفته واله نبايد انتظار زيادي ازنطق سالانه زوما داشت، چرا که اين کشور نيز مثل هر کشوري ديگر در بحران مالي غوطه ور است و در همه جوامع معمولا حرف يک سياست مدار با آنچه که عملا در آن جامعه رخ مي دهد بسيار تفاوت دارد.
اما در باره سياست مدار امروز آفريقاي جنوبي که رهبري يک حزب با سابقه درخشان ضد نژاد پرستي در جهان را دارد، با توجه به رقيب هايي که در اطراف اين حزب قدرت مي گيرند، بسيار مهم است که ضمن اميد بخشي به جامعه احتياط هاي لازم براي برآورده ساختن انتظارات عمومي را نيز در نظر داشته باشد.
نکته آخر اينکه از افتخارات سياست مداران آفريقاي جنوبي نظام دمکراتيکي است که همواره به آن مي بالند، لذا در اين سيستم اقتضا مي کند زوما تک تک رقباي سياسي خود را نيز به سهم خودشان در برنامه ريزي ها سياسي کشور دخيل کند.
چون باوجود بحران ها و چالش هايي که براي آينده اي ان سي برشمرده شد، چنانچه رقباي متفرق اين حزب روزي بخواهند با هم ائتلاف کنند، شکست سياسي زوما و حزبش در مقابل يک رقيب متحد بزرگتر صد درصد قطعي خواهد.
چرا که حتي برخي از رهبران اين احزاب رقيب پيش از اين در گفت وگو با ايرنا از شکل گيري يک "ائتلاف بزرگ" ضد اي ان سي خبر داده بودند، لذا شرايط حکم مي کند همانگونه که زوما در تبليغات انتخاباتي اش شعار "همه باهم مي توانيم براي آفريقاي جنوبي کار کنيم" را سر داده بود، اين بار براي خنثي سازي حرکت رقبا براي قيام عليه او و برنامه هاي حزبش، سهمي از قدرت را به فراخور توانايي شان، به آنها بدهد.