حزب حاکم بر شمال سودان روز دوشنبه تهدید کرد نتایج همه پرسی درباره استقلال جنوب سودان را رد خواهد کرد مگر انکه جنوب سودان نیروهایش را از مناطق مورد مناقشه بین دو طرف خارج و زمینه را برای برگزاری همه پرسی عادلانه هموار کند.
جنوبی ها کمتر از صد روز فرصت دارند تا به شرکت در این همه پرسی ، درباره اعلام استقلال این منطقه یا اینکه بخشی از سودان باشد تصمیم گیری کنند . تحلیلگران می گویند اکثر مردم نفت خیز جنوب سودان خواستار استقلال هستند . حاج مجید سووار وزیر جوانان و ورزش سودان از کمک کنندگان بین المللی خواست به وعده هایشان در تامین بودجه این همه پرسی عمل کنند . وی همچنین تاکید کرد قدرت های جهان باید در مورد نتیجه این همه پرسی بیطرفی خودشان را حفظ کنند . اما برغم درخواست مقامات سودان برای بیطرفی قدرت های غربی ، باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا هدایت تلاش بین المللی را برای اطمینان از برگزاری به موقع دو همه پرسی در سودان که ممکن است منجر به تجزیه این کشور شود به عهده گرفته است . بان کی مون دبیر کل سازمان ملل متحد در بحبوحه نگرانی ها درمورد اینکه تاخیر در برگزاری این دو همه پرسی ممکن است منجر به اعلام استقلال یکجانبه جنوب سودان و احیای درگیری ها در این کشور را به دنبال داشته باشد ، برگزاری نشستی سطح بالا را درباره سودان خواستار شد .
مقامات آمریکایی اعلام کردند اوباما با دیگر سران جهان درباره برگزاری دو همه پرسی در جنوب سودان و منطقه نفت خیز آبیی که قرار است نهم ژانویه برگزار شود ، گفتگو کرد .
رئیس جمهور آمریکا با بان کی مون درباره سودان گفتگو و تاکید کرد سازمان ملل متحد باید توجه خاصی به برگزاری همه پرسی آتی در سودان داشته باشد . هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه آمریکا نیز سودان را یک بمب ساعتی نامید و بان کی مون نیز سودان را یکی از اولویت های کاری خود توصیف کرده است . روسای جمهور و نخست وزیران کنیا ، رواندا ،اوگاندا و اتیوپی در دیدار روز جمعه با وزیران امور خارجه برزیل ، انگلیس ، کانادا ، مصر ، فرانسه ، آلمان ، هند ، نروژ و برخی دیگر از کشورها بر نگرانی آفریقا درمورد آینده سودان تاکید خواهند کرد . عمر البشیر رئیس جمهور سودان که به اتهام جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت با حکم بازداشت دیوان کیفری بین المللی روبرو است در این نشست حضور نخواهد داشت . علی عثمان طاها و سالوا کر دو معاون ارشد عمر البشیر به نمایندگی از وی در این نشست حضور خواهند داشت . دیپلمات ها گفتند هدف از نشست روز جمعه پیامی قاطع برای دولت سودان و جنوب سودان است مبنی بر اینکه همه پرسی در این کشور باید به موقع و به گونه ای مسالمت امیز و معتبر برگزار شود . مقامات آمریکایی گفتند انتظار می رود این رای گیری ها در سودان باعث تجزیه جنوب سودان از شمال این کشور شود . کلینتون به همراه ویلیام هیگ وزیر امور خارجه انگلیس و یوناس گاهر استوره وزیر امور خارجه نروژ اعلام کردند با نوشتن نامه هایی برای علی عثمان طاها معاون رئیس جمهور سودان و سالوا کر همتای وی در جنوب سودان از آنها خواسته اند تلاش هایشان را برای آماده سازی مقدمات برگزاری این همه پرسی ها افزایش دهند . این سه کشور در تلاش ها برای اجرای موافقتنامه صلح جامع سال دو هزار و پنج که به بیست و دو سال جنگ داخلی در سودان بین شمالی ها و جنوبی ها پایان داد پیشتاز هستند . وزیران امور خارجه آمریکا ، انگلیس و نروژ هفدهم سپتامبر با نوشتن نامه ای از پیشرفت های صورت گرفته در آماده سازی مقدمات برای برگزاری همه پرسی ها در سودان استقبال کردند و افزایش تلاش ها را برای برگزاری آرام و عادلانه این رای گیری ها خواستار شدند . بسیاری از دیپلمات ها از آن بیم دارند که تاخیر در برگزاری این دو همه پرسی منجر به اعلام استقبال یکجانبه جنوب سودان و آغاز درگیری های جدید در این کشور شود . حزب کنگره ملی حاکم بر سودان اعلام کرده است اگر شرکای جنوبی آنها در دولت بدون برگزاری همه پرسی اعلام استقلال کنند مرکتب خودکشی خواهند شد . جنبش آزادیبخش خلق جنوب سودان تهدید کرده است اگر همه پرسی ماه ژانویه به تاخیر بیفتد گزینه های دیگری را انتخاب خواهد کرد . برگزاری همه پرسی در جنوب سودان بخشی کلیدی از موافقتنامه صلح سال دو هزار و پنج به شمار می رود که به بیش از بیست سال جنگ بین شمال و جنوب پایان داد. براساس توافقنامه صلح دو هزار و پنج که به بزرگترین جنگ داخلی افریقا پایان داد، نیمی از درآمدهای نفتی سودان به جنوب این کشور تعلق گرفته است.
گفتنی است بیشتر ذخایر نفتی سودان در جنوب این کشور واقع شده است با این حال شمال سودان دارای بنادر و پالایشگاه است.
تحلیلگران سیاسی می گویند زمان برای فراهم کردن مقدمات برگزاری همه پرسی در جنوب سودان رو به پایان است و اگر جنوبی ها فکر کنند شمالی ها در تلاش برای به تاخیر انداختن این همه پرسی هستند ممکن است موج جدیدی از خشونت ها در این کشور به راه بیفتد .
