مرکز کارتر که مقر آن در آمریکاست روز سه‌شنبه اعلام کرد ناظران بین المللی فعالیت شان را در سودان به منظور نظارت بر همه پرسی تاریخی در جنوب این کشور آغاز کرده اند .
همه پرسی در جنوب سودان که قرار است ماه ژانویه برگزار شود بخش مهمی از موافقتنامه صلح سال دو هزار و پنج بین شمال و جنوب این کشور به شمار می رود که به دو دهه جنگ داخلی در سودان پایان داد .
در این جنگ حدود دو میلیون نفر کشته شدند . براساس توافقنامه صلح دو هزار و پنج که به بزرگترین جنگ داخلی آفریقا پایان داد، نیمی از درآمدهای نفتی سودان به جنوب این کشور تعلق گرفته است.
گفتنی است بیشتر ذخایر نفتی سودان در جنوب این کشور واقع شده است با این حال شمال سودان دارای بنادر و پالایشگاه است.
این مرکز که جیمی کارتر رئیس جمهور اسبق آمریکا ریاست آن را به عهده دارد در بیانیه ای اعلام کرد مرکز کارتر این هفته شانزده ناظر از دوازده کشور را در سودان مستقر کرد تا بر روند برگزاری همه پرسی در این کشور نظارت داشته باشند . چهار تیم ناظر در جنوب ، سه تیم ناظر در شمال و یک تیم ناظر نیز در منطقه آبیی مستقر خواهند شد . حزب حاکم بر شمال سودان روز دوشنبه تهدید کرد نتایج همه پرسی درباره استقلال جنوب سودان را رد خواهد کرد مگرآن که جنوب سودان نیروهایش را از مناطق مورد مناقشه بین دو طرف خارج و زمینه را برای برگزاری همه پرسی عادلانه هموار کند. جنوبی ها کمتر از صد روز فرصت دارند تا به شرکت در این همه پرسی ، درباره اعلام استقلال این منطقه یا اینکه بخشی از سودان باشد تصمیم گیری کنند. تحلیلگران می گویند اکثر مردم نفت خیز جنوب سودان خواستار استقلال هستند. بسیاری از دیپلمات ها از آن بیم دارند که تاخیر در برگزاری این دو همه پرسی در جنوب سودان و منطقه آبه منجر به اعلام استقبال یکجانبه جنوب سودان و آغاز درگیری های جدید در این کشور شود . حزب کنگره ملی حاکم بر سودان اعلام کرده است اگر شرکای جنوبی آنها در دولت بدون برگزاری همه پرسی اعلام استقلال کنند مرکتب خودکشی خواهند شد. جنبش آزادیبخش خلق جنوب سودان تهدید کرده است اگر همه پرسی ماه ژانویه به تاخیر بیفتد گزینه های دیگری را انتخاب خواهد کرد. تحلیلگران سیاسی می‌گویند زمان برای فراهم کردن مقدمات برگزاری همه پرسی در جنوب سودان رو به پایان است و اگر جنوبی ها فکر کنند شمالی ها در تلاش برای به تاخیر انداختن این همه پرسی هستند ممکن است موج جدیدی از خشونت ها در این کشور به راه بیفتد . سودان روز دوشنبه از جامعه بین المللی خواست از همه پرسی درباره استقلال جنوب سودان که ممکن است منجر به تجزیه این کشور شود حمایت و بر آن نظارت کند. علی عثمان طاها معاون عمر البشیر رئیس جمهور سودان گفت همه پرسی نهم ژانویه باید به دور از هرگونه اقدام قهری و به گونه ای عادلانه برگزار شود . مقامات سودان بارها از جامعه بین المللی خواسته اند با نزدیک شدن زمان برگزاری همه پرسی در این کشور به حفظ صلح در سودان کمک کنند . علی عثمان طاها تصریح کرد ما از همه مردم سودان می خواهیم به وحدت در این کشور کمک و بر روند همه پرسی در این کشور نظارت داشته باشند. شورشیان سابق از جنبش آزادیبخش خلق سودان که اکنون بخشی از ائتلاف حاکم بر سودان هستند حمایت بین المللی بیشتر را از روند صلح در این کشور خواستار شده اند. بان کی مون دبیر کل سازمان ملل متحد و دیگر سران جهان درمورد به تاخیر افتادن برگزاری همه پرسی در سودان ابراز نگرانی کرده اند و برگزاری به موقع این همه پرسی را خواستار شده اند .
