خبرگزاری فرانسه روز چهار شنبه نوشت گزارشی که سازمان ملل متحد جمعه اینده درباره خشونت و نقض حقوق بشر در فاصله سالهای هزار و نهصد و نود و سه تا دو هزار و سه در جمهوری دموکراتیک کنگو منتشر خواهد کرد نه تنها فراتر از مباحثات مربوط به جنایت نسل کشی توسط ارتش رواندا است بلکه کارشناسان معتقدند که می توان این گزارش بی سابقه را اولین گام برای پایان دادن به قانون گریزی عاملان خشونت و ناقضان حقوق بشر در این منطقه دانست.
ناوی پیلای، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، معتقد است این گزارش که از مدتها پیش همه منتشر ان هستند نشان دهنده این است که سازمان ملل متحد تعهد کرده است از تلاشهای دولت جمهوری دموکراتیک کنگو در ریشه کنی پدیده قانون گریزی در این کشور که زمینه را برای تجاوزهای جنسی جمعی و نقض گسترده حقوق بشر فراهم کرده است، حمایت کند.
تلاشهای بان کی مون در این زمینه تعهد سازمان ملل متحد را ثابت می کند.
بان کی مون اوایل سپتامبر در سفر به رواندا با پل کاگامه رئیس جمهور و لوئیز موشیکیوابو وزیر امور خارجه این کشور دیدار و درباره مسائل مختلف از جمله مشکلات امنیتی این کشور و همچنین جمهوری دموکراتیک کنگو گفتگو کرد.
دبیر کل سازمان ملل متحد در دیدار با مقامات بلند پایه کیگالی درباره گزارش نگران کننده دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر درباره اوضاع حقوق بشر در جمهوری دموکراتیک کنگو منتشر کرده است و همچنین گزارشی که سازمان ملل قرار است درباره جنایات نظامیان رواندایی در کنگو منتشر کند، تبادل نظر کرد. کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل در همان زمان اعلام کرد این سازمان زودتر از اول اکتبر گزارش انتقاد امیز خود را از رواند منتشر نخواهد کرد.
در این گزارش رواندا به ارتکاب جنایت در جمهوری دموکراتیک کنگو متهم شده است.
هدف سازمان ملل متحد از تعویق انتشار این گزارش این بود که کشورهای دخیل در این ماجرا زمان کافی برای دفاع از خود داشته باشند.
در گزارش سازمان ملل متحد که نسخه ای از ان در اختیار خبرگزاری فرانسه قرار گرفته اعلام شده است که نظامیان چند کشور به ویژه رواندا در جریان دو جنگ که در کنگو اتفاق افتاد مرتکب تجاوز، قتل، غارت و جنایت برضد غیر نظامیان شده اند.
انتشار اخبار مربوط به این گزارش موجی از نارضایتی در کیگالی ایجاد کرد به طوری که دولت رواندا تهدید کرد اگر این گزارش منتشر شود نیروهای صلحبان خود را از سودان خارج خواهد کرد. بازرسان سازمان ملل متحد در گزارش خود که خبرگزاری فرانسه نسخه ای از پیش نویس آنرا به دست اورده است، ارتش رواندا را به ارتکاب اقدامات خشونت امیز برضد اعضای قبیله هوتو در فاصله سالهای هزار و نهصد و نود و شش و هزار و نهصد و نود و هفت متهم کرده اند. پس از انکه شورشیان جبهه میهن پرست رواندا در سال هزار و نهصد و نود و چهار قدرت را در رواندا به دست گرفتند، شمار زیادی از اعضای قبیله هوتو به مناطق شرقی جمهوری دموکراتیک کنگو پناه بردند.
این گروه شورشی به نسل کشی که طبق امار سازمان ملل متحد هشتصد هزار نفر در ان قتل عام شدند پایان داد.
اکثر قربانیان از اقلیت توتسی بودند. سازمان ملل متحد دو هفته پیش نیز اعلام کرد دستکم یکصد و هفتاد و نه زن و دختر در استان ناامن کیووی شمالی در شرق کنگو از سی ام ژوئیه تا سوم اوت مورد تجاوز برخی گروههای شبه نظامی قرار گرفته اند.
سازمان ملل متحد عناصر شورشی هوتوی رواندا را عامل این فجایع معرفی کرده است اما این گروه شورشی دست داشتن در این جنایات را رد کرده اند. پس از انتشار این اخبار تکان دهنده، دبیر کل سازمان ملل متحد اتول خار، نایب رئیس بخش صحلبانی این سازمان را به شرق کنگو اعزام کرد.
این مسئول بین المللی در این ماموریت وظیفه داشت درباره جنایتهای فجیعی که برضد زنان و دختران در شرق کنگو صورت گرفته است تحقیق کند و راههای محافظت بهتر از غیر نظامیان این منطقه را بررسی نماید.
دبیر کل سازمان ملل متحد همچنین به مارگوت والستر،نماینده ویژه این سازمان در مقابله با خشونت برضد زنان و کودکان در مناقشات مسلحانه در جهان، ماموریت داده است برای ارزیابی اوضاع به شرق کنگو سفر کند.
هزاران اواره از کنگو و کشورهای همسایه از جمله رواندا در شرق کنگو زندگی می کنند.
بر اساس امار و ارقامی که سازمانهای بشردوستانه منتشر کرده اند نزدیک به هشتاد درصد از اوارگان مناطق شرقی کنگو را زنان و کودکان تشکیل می دهند که در شرایط بسیار شکننده و نامناسبی زندگی می کنند و با خطرات زیادی از طرف گروههای شبه نظامی روبرو هستند. گزارش سازمان ملل متحد که بالغ بر پانصد صفحه است فهرستی از شدیدترین موارد نقض حقوق بشر را در زئیر سابق در فاصله سالهای هزار و نهصد و نود و سه تا ژوئن سال دو هزار و سه ارائه کرده است.
کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد در مقدمه این گزارش تاکید کرده است که با انتشار این گزارش قصد ندارد مسئولیت قتل یا نقض حقوق بشر را در منطقه به فرد یا گروه خاصی نسبت دهد بلکه هدف اصلی زمینه سازی برای جلوگیری از قانون گریزی عاملان خشونت است. کارینا ترتساکیان، از کارشناسان دیده بان حقوق بشر، می گوید گزارش سازمان ملل متحد بسیار محکم و مدقن است؛ زیرا اسناد و مدارک معتبری درباره حوادت ناگواری که در طول یک دهه در کنگو اتفاق افتاده است ارائه می کند.
وی افزود هر کس این گزارش را بخواند به طرز باورنکردنی از شدت فجایع و گستردگی خشونتهایی که در این مدت در این کشور اتفاق افتاده است، شدیدا شوکه خواهد شد.