خبرگزاری فرانسه از نایروبی گزارش داد ... تحلیلگران معتقدند تلاشهای سازمان ملل متحد برای اجرای عدالت در خصوص قربانیان یک دهه نسل کشی در جمهوری دمکراتیک کنگو با انکار کشورهای افریقایی درباره نقش نیروهای خود در این نسل کشی مواجه شده است.
کشورهای افریقایی همچنین در واکنش به انتشار گزارش سازمان ملل متحد تهدید کرده اند مشارکت خود را در نیروهای صلحبان بین المللی به حال تعلیق در می اورند.هرچند سازمانهای بین المللی مدافع حقوق بشر از انتشار این گزارش ابراز خرسندی کرده اند و ان را گامی در جهت اجرای عدالت خوانده اند اما تحلیلگران می گویند شانس موفقیت این گزارش عملا اندک است. سازمان ملل روز جمعه با انتشار گزارشی اعلام کرد کشتار اعضای قبیله هوتوها در کشور آفریقایی جمهوری دموکراتیک کنگو، در صورتی که به تایید دادگاه ها برسد، نمونه ای از قتل عام خواهد بود. در پیش نویس گزارش سازمان ملل متحد آمده است "ماهیت سیستماتیک و گسترده حملات، که بخش عمده ای از پناهندگان هوتوی روآندا و جمعیت غیر نظامیان این گروه را نشانه گرفته بود و منجر به مرگ آنها شد، عناصری را با خود دارد که اگر در یک دادگاه ذی صلاح تایید شود، می تواند به عنوان قتل عام طبقه بندی شود." سازمان ملل در گزارش جدید خود، نظامیان چند کشور افریقایی به ویژه رواندا و اوگاندا را به کشتار غیر نظامیان، خشونت، تجاوز و غارت در جمهوری دموکراتیک کنگو در فاصله سالهای هزار و نهصد و نود و سه تا دو هزار و سه متهم کرده است. لوئیز موشیکیوابو، وزیر امور خارجه رواندا، روز جمعه در بیانیه ای اعلام کرد گزارشی که سازمان ملل متحد برضد رواندا تهیه کرده،نادرست و بسیار خطرناک است.
وی افزود دولت رواندا روز پنجشنبه نظرات و عقاید خود را درباره این گزارش بحث برانگیز که یک شکست اخلاقی است در اختیار سازمان ملل متحد قرار داد.
اوگاندا نیز که در این گزارش متهم شده است، روز پنجشنبه اعلام کرد این گزارش را به کلی مردود می داند و از مسئولان سازمان ملل متحد درخواست می کند انرا منتشر نکنند. در این گزارش علاوه بر مقامات دولت کنگو، برخی کشورهای افریقایی به ویژه اوگاندا، رواندا و همچنین انگولا، زیمبابوه، بروندی و چاد که در جمهوری دموکراتیک کنگو عملیات نظامی انجام داده اند، با اتهامات سنگینی روبرو شده اند. در پیش نویس گزارش سازمان ملل متحد اعلام شده است که نظامیان چند کشور به ویژه رواندا در جریان دو جنگ که در کنگو اتفاق افتاد مرتکب تجاوز، قتل، غارت و جنایت برضد غیر نظامیان شده اند.
انتشار این گزارش موجی از نارضایتی در رواندا ایجاد کرد به طوری که دولت این کشور تهدید کرد اگر این گزارش منتشر شود نیروهای صلحبان خود را از سودان خارج خواهد کرد. از سوی دیگر مارگوت والسترم، نماینده ویژه سازمان ملل متحد در مبارزه با خشونتهای جنسی در مناقشات مسلحانه در جهان روز جمعه در گوما در شرق جمهوری دموکراتیک کنگو بر ضرورت مجازات عاملان خشونت و ناقضان حقوق بشر در این منطقه تاکید کرد. فرستاده ویژه بان کی مون تاکید کرد با برخی از زنها و دخترانی که در منطقه گوما مورد تجاوز جنسی قرار گرفته اند صحبت کردم.
انها به من گفتند که از سازمان ملل متحد انتظار دارند در منطقه ارامش و ثبات برقرار شود و این به نظر من مهمترین کاری است که باید در حال حاضر در این منطقه انجام دهیم.
والسترم که روز پنجشنبه از دو استان ناامن و اشوبزده کیووی جنوبی و شمالی دیدن کرده بود، روز جمعه در کنفرانسی مطبوعاتی در گوما تاکید کرد خشونتهای جنسی در برخی از مناطق از جمله شرق کنگو به نوعی سلاح جنگی برای گروههای مسلح تبدیل شده است.
وی افزود پدیده خشونتهای جنسی یک مانع بزرگ در مسیر صلح در این منطقه به شمار می رود.
والسترم قرار است روز شنبه به منطقه والیکاله در جنوب کنگو که اواخر ژوئیه و اوایل اوت صحنه خشونتهای جنسی برضد زنان و دختران روستایی منطقه بود، سفر کند.
این مسئول بین المللی تاکید کرد نیروی صلحبان سازمان ملل متحد مستقر در کنگو باید برای حفاظت از غیر نظامیان با جدیت بیشتری فعالیت کند، کمکهای پزشکی و حمایت از قربانیان خشونتهای جنسی باید به طرز مناسبتری سازماندهی شود و لازم است که مقامات سیاسی کنگو برای تقویت امنیت مناطق شرقی کشورشان با اراده قویتری وارد عمل شوند و اصلاحات مناسبی در بخش امنیتی اجرا کنند. سازمان ملل متحد اوایل سپتامبر فاش کرد دستکم یکصد و هفتاد و نه زن و دختر در استان ناامن کیووی شمالی از سی ام ژوئیه تا سوم اوت مورد تجاوز جمعی شبه نظامیان قرار گرفته اند.
سازمان ملل متحد عناصر شورشی هوتوی رواندا را عامل این فجایع معرفی کرده است اما این گروه شورشی دست داشتن در این جنایات را رد کرده اند.
بنا به اعلام سازمان ملل متحد زمانی که تجاوز جمعی برضد زنان و دختران روستایی شرق کنگو اتفاق افتاد شورشیان رواندایی کنترل این روستاها را که جنایات در انجا اتفاق افتاد، در اختیار داشتند. هفتم سپتامبر پس از انتشار خبر تکان دهنده تجاوزهای جمعی به زنان و دختران شرق کنگو، آتول خار، معاون بان کی مون دبیر کل سازمان ملل متحد در امور صلحبانی در جهان، در جلسه شورای امنیت به این مسئله اذعان کرد که نیروهای کلاه ابی سازمان ملل که مسئولیت حفاظت از جان غیر نظامیان را در کنگو بر عهده دارند در ماموریت خود شکست خورده و نتوانسته اند مانع از ازار و اذیت زنان و دختران و تجاوز جمعی انها شوند.
اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز با انتقاد از عملکرد نیروهای سازمان ملل متحد در کنگو خواستار تحقیق جدی و دقیق درباره این فاجعه شده اند.
شورای امنیت سازمان ملل متحد تعهد کرده است احتمال سستی و اهمالکاری نیروهای صلحبان بین المللی را در انجام ماموریت خود در این منطقه بررسی کند. بان کی مون نیز تاکید کرده است دولت کنگو مسئول اصلی تامین امنیت شهروندانش می باشد اما اذعان می کنیم که ماموریت نیروی صلحبان سازمان ملل در کنگو موفقیت امیز نبوده است.
وی افزود تلاش نیروهای ما در این کشور کافی نبوده و همین مسئله موجب شده است شبه نظامیان خشونتهای غیرانسانی برضد روستائیان منطقه مرتکب شوند.نماینده ویژه سازمان ملل متحد در مبارزه با خشونتهای جنسی در مناطق مورد مناقشه جهان، تاکید کرد متاسفانه نظام قضایی و شرایط امنیتی حاکم در شرق جمهوری دموکراتیک کنگو به گونه ای است که عاملان خشونت به راحتی می توانند پس از ارتکاب جرم از دست قانون فرار کنند، بنابراین پایان دادن به قانون گریزی این افراد می تواند بهترین راه برای جلوگیری از ارتکاب جرایم جدید برضد زنان و دختران در این منطقه باشد.والسترم تاکید کرد من مایلم با قربانیان خشونتهای جنسی در منطقه صحبت کنم تا بدانم چگونه می توانیم بهتر از انها حمایت کنیم و از وقوع خشونتهای جدید جلوگیری کنیم.
وی قرار است بعد از ظهر روز شنبه از دو روستای نزدیک شهر والیکاله بازدید کند. گفتنی است آنگولا نیز روز جمعه گزارش سازمان ملل متحد را درباره جنایات روی داده در جمهوری دموکراتیک کنگو در بین سالهای هزار و نهصد و نود و سه تا دو هزار و سه، رد کرد. وزارت امور خارجه آنگولا در یادداشتی رسمی که به سازمان ملل تحول شد، اعلام کرد: " دولت آنگولا قاطعانه اطلاعاتی را که بر اساس آن واحدهای نیروهای مسلح آنگولا بر خلاف ماموریت خود در این اقدامات شرکت کرده اند، رد می کند ". در این یادداشت آمده است: " اطلاعات ذکر شده در این گزارش را به عنوان ادعاهای افترا آمیز و تحریک کننده مبنی بر اینکه واحدهای ارتش آنگولا در ازای منافع اقتصادی در جمهور دموکراتیک کنگو مستقر شده اند، رد می کنیم ". آنگولا تاکید کرد به این کشور " بویژه با ادعاهایی که یکی از کشورهایی را که اقدامات زیادی برای توقف خشونت ها علیه غیر نظامیان کنگویی انجام داده است، هدف قرار گرفته، توهین شده است ". کشورهای رواندا، اوگاندا و بروندی در این گزارش متهم شده اند و آنگولا، متحد کینشازا از سال هزار و نهصد و نود و هشت زیر سئوال رفته است.
رواندا گزارش سازمان ملل را مبنی بر جنایات نیروهای مسلح این کشور برضد آوارگان هوتو در جمهوری دموکراتیک کنگو، به شدت رد کرد. رواندا در واکنش رسمی به این گزارش، سازمان ملل را به تلاش برای تقویت نظریه نسل کشی دوگانه متهم کرد و افزود دولت رواندا قاطعانه این گزارش را رد می کند. در بخشی از بیانیه دولت رواندا درخصوص گزارش سازمان ملل آمده است: تمایل برای معتبر کردن نظریه نسل کشی دوگانه همواره در سرتاسر " گزارش نقشه پیش نویس" و از راه تصویرسازی بازیگران، ایدئولوژی و روش هایی که در ماجرای نسل کشی رواندا در سال 1994 به کار گرفته می شد، ارائه می شود. لوئیز موشیکیوابو وزیر امور خارجه رواندا پس از انتشار نسخه نهایی این گزارش که واکنش رواندا را نیز شامل می شد، بر شرایط و ملاحظات دولت متبوعش تأکید کرد.
وی افزود واکنش دولت رواندا بسیار ساده است: این گزارش مضحک و خنده دار است ...
این گزارش معایب بسیاری دارد و گزارشی است که از همان ابتدا توسط برخی افراد و سازمان هایی که قصد دارند قتل عام ها را بر دوش رواندایی ها بیندازند، دستکاری شده است.
چنین چیزی امکان ندارد و ما نمی توانیم چنین چیزی را بپذیریم.دولت بروندی روز جمعه انتشار این گزارش را محکوم و آن را عاملی در بی ثباتی منطقه ارزیابی کرد.فیلیپ انزوبوناریبا Philippe Nzobonariba سخنگوی دولت بروندی در این باره گفت " ما نمی توانیم این گزارش را که آشکارا قصد بی ثباتی در منطقه را دارد به رسمیت بشناسیم؛ این مسئله کاملا بی معنا است که بخواهیم ارتش سابق بروندی و گروه های شورشی سابق این کشور را در خشونت ها و جنایات در کنگو مقصر بدانیم در حالیکه این گروهها که نام آنها در گزارش سازمان ملل قید شده است در آن زمان مشغول درگیری ها در خود بروندی بودند؛ بروندی همواره از درگیری ها در کنگو به دور بوده است و هیچیک از دولت ها در بروندی حضور نظامی را در کنگو قبول نداشته اند؛ این مسئله ضرورت داشت سازمان ملل در تهیه چنین گزارشی، نقطه نظرات همه کشورهایی راکه به اشتباه در خشونت ها در کنگو دخیل دانسته شده اند، در نظر می گرفت.
