درحالی که به نظر می رسد سودان در جهت جدایی جنوب گام بر می دارد ، دولت مرکزی این کشور می کوشد هم از به تعویق افتادن انتخابات جلوگیری کند و هم مانع از جدایی جنوب شود.
پایگاه اینترنتی هفته نامه فرانسوی زبان الاهرام ابدو چاپ قاهره در شماره اخیر خود نوشت، برای نخستین بار "سالوا کِر" رئیس منطقه جنوب سودان به شکل بسیار روشنی اعلام کرد به استقلال منطقه خود رای خواهد داد.
کر اعلام کرد از یکپارچگی با شمال که تحت مدیریت دولت مرکزی خرطوم قرار دارد حمایت نمی کند زیرا هیچ چیز او را به این کار تشویق نمی کند.
این سخنان سالوا کر مجوزی به جنوبی ها داد تا به جدایی رای دهند. سالوا کر گفت:" من رای خود را دارم و می توانم بگویم چیزی که مشاهده می کنم امری شخصی است.
اگر قرار باشد به یکپارچگی ، جدایی یا استقلال جنوب سودان رای دهم ، من به یکپارچگی رای نخواهم داد زیرا هیچ چیز مرا به سوی یکپارچگی ترغیب نمی کند." ابراهیم عبدالرزاق تحلیلگر مرکز تحقیقات آفریقایی قاهره اعلام کرد:" سالوا کر با این سخنان به ملت خود علامت روشن و مستقیمی برای رای دادن به جدایی داد." یکی از مقامات حزب کنگره ملی حاکم بر سودان در نخستین واکنش به این اظهارات سخنان کر را کاملا غیر منطقی خواند و از او خواست تا این سخنان را پس بگیرد در غیر این صورت حزب کنگره ملی ممکن است نتیجه همه پرسی را به رسمیت نشناسد. راضی عبدالعطی گفت:" این سخنان با توافقنامه صلح سال دوهزار وپنج که پیش بینی می کند طرف ها باید با هم برای یکپارچگی تلاش کنند مغایرت دارد." عمر البشیر رئیس جمهوری سودان به نوبه خود انعطاف بیشتر را درخواست و به شکلی نه چندان شدیداللحن از جنبش آزادیبخش خلق سودان انتقاد کرد.
در واقع وی از این جنبش خواست تا آزادی را در جنوب نجات دهد و همه پرسی آزاد، عادلانه و شفاف برگزار کند.
بشیر علاوه بر این می کوشد خود را در قبال ملت خودو جامعه بین الملل مطمئن نشان دهد.
یکشنبه گذشته، او پایبندی خود را به احترام به نتیجه همه پرسی اعلام کرد و وعده داد شهروندان جنوب را در صورتی که جدایی را در همه پرسی نهم ژانویه دوهزار ویک برگزینند ازشمال اخراج نکند. بشیر اعلام کرد:" هیچ یک از شهروندان جنوب از شمال اخراج نخواهد شد و حقوق اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی آنان حفظ خواهد شد.این مسئولیتی مستقیم است و ما آن را کاملا برعهده خواهیم گرفت." وی گفت:" شهروندان جنوب ، خانواده ها و اموال آنان صرف نظر از نتیجه همه پرسی محافظت خواهد شد." جوزف کلاتو مشاور نزدیک سالوا کر با دفاع از رئیس خود توضیح داد کر نخواسته است به قصد خود برای رای دادن اشاره کند بلکه بیشتر می خواست تاکید کند تاکنون، ساکنان جنوب سودان هیچ نشانه ای که بتواند آنان را درباره درست بودن اتحاد متقاعد کند به دست نیاورده اند. این اظهارات از فضای تنشی که با نزدیک شدن به تاریخ همه پرسی افزایش می یابد حکایت دارد.
از دیگر انگیزه های این تنش می توان به تاخیر در مقدمات برگزاری همه پرسی نام برد و علت این تاخیر مشکلات تدارکاتی اعلام شده است. به این ترتیب دولت مرکزی خرطوم با چالش دوگانه ای مواجه است: احترام به تاریخ نهم ژانویه برای پیشگیری از تاخیر در همه پرسی که ممکن است آشوب های سیاسی امنیتی گسترده ای به وجود آورد و تلاش برای حفظ یکپارچگی کشور. هرچند مقابله با چالش نخست نسبتا ساده است ، چالش دوم دشوار به نظر می رسد.
جدایی جنوب سودان نه فقط برای این کشور بلکه برای منطقه خطر به نظر می رسد.