نفت به عنوان یکی از مهم ترین منابع تامین درامد ارزی سودان که مناقشات زیادی برسر آن به وقوع پیوسته است ، احتمالا امروزه جدایی دوستانه بین شمال و جنوب سودان را تسهیل خواهد کرد زیرا جنوب سودان پر از منابع طلای سیاه است اما خط لوله انتقال برای صادر کردن آن ندارد و شمال نفت ناچیزی دارد اما خط لوله ای دارد که می تواند اجاره دهد.
عطش سیری ناپذیر نفت خرابی هایی را در طول جنگ داخلی شمال- جنوب سودان به وجود آورد، زیرا حکومت خرطوم در پایان دهه هشتاد از شبه نظامیان عرب کوچ نشین برای تامین امنیت دسترسی به چاه های باارزش واقع در بخش جنوب سودان استفاده کرد. شورشیان جنوب به نوبه خود خواستار تقسیم درامدهای نفتی منطقه بودند.
توافقنامه صلح سال دوهزار وپنج که به بیش از دو دهه درگیری های خونین بین دو منطقه پایان داد تقسیم عادلانه نفت تولید شده در جنوب را تامین می کند اما به نفت تولید شده در شمال سودان اشاره ای نمی کند. سودان که وسیع ترین کشور آفریقایی محسوب می شود ذخایری در اختیار دارد که امروزه بیش از شش میلیارد بشکه براورد می شود.
سه چهارم از این ذخایر در مناطق مرزی یا جنوب سودان قرار دارد. منطقه جنوب قرار است نهم ژانویه درباره جدایی خود از شمال اعلام نظر کند. شمال و جنوب سودان اکنون درباره تقسیم منابع نفتی باهم گفتگو می کنند. آنها درباره قاعده ای گفتگو می کنند که برای دو منطقه درامدهای نفتی را تضمین کند ، جنوب اساسا از طریق تولید نفت به این درامدها برسد و شمال نیز از طریق اجاره دادن خط لوله انتقال نفت به این درامدها دست یابد. دانا ویلکینس از سازمان غیر دولتی انگلیسی "گلوبال ویتنس" به خبرگزاری فرانسه گفت :" نفت مطمئنا می تواند عامل صلح در سودان باشد زیرا دو منطقه به همدیگر نیاز دارند." بودجه دولت نیمه خودمختار جنوب سودان در سطح نود وهشت درصد به درامدهای نفتی وابسته است. یک ناظر عرصه بین المللی به شوخی گفت:" بدون خط لوله انتقال نفت ، جنوبی ها نمی توانند با نفت خود هیچ کاری انجام دهند مگر اینکه این نفت را بنوشند." نفت جنوب سودان اکنون از طریق یک خط لوله انتقال نفت طولانی به شمال تا بندر سودان در دریای سرخ انتقال می یابد . تحلیلگران طرح جایگزین این خط لوله انتقال نفت را که جنوب سودان را به کنیا متصل می کند گران ارزیابی می کنند و علاوه بر این اجرای این طرح سال ها زمان خواهد برد. علاوه بر این، شرکت دولتی سودان ( سوداپت) سهامی را در کنسرسیوم های بین المللی در اختیار دارد که نفت جنوب را استخراج می کنند.
این سهام به شرکت دولتی نفت جنوب یعنی "نیلپت" تعلق ندارد و این مسئله موازنه را بیش از پیش پیچیده می سازد. "اسپن بارث اید" معاون وزیر امور خارجه نروژ هفته گذشته در سودان درمصاحبه ای با خبرگزاری فرانسه اعلام کرد :" نفت می تواند صلح را تسهیل کند اما هر طرف باید بپذیرد که دیگری بخش قابل توجهی از درامدهای نفتی را دریافت کند." نروژ ، کشور نفت خیزمنطقه اسکاندیناوی ، اکنون تجربه خود را در باره مسئله غامض تقسیم درامدهای نفتی در اختیار دو طرف قرار می دهد. وی اعلام کرد :" دو طرف همچنین می توانند همه چیز را خراب کنند، جنوب با جلوگیری از تولید و شمال با مخالفت با انتقال این نفت .
دو طرف در آن هنگام پول را از دست خواهند داد." دانا ویلکینس تاکید کرد:" بنابر این به نفع دو طرف است که به توافق شفافی دست یابند که مجهز به سازوکارهای بررسی تولید و انتقال باشد تا صلح پایدار حفظ شود." نفت نخستین منبع ارزهای خارجی برای دولت سودان است که تحت تحریم های آمریکا قرار دارد. در خرطوم ، مقامات هم اکنون خود را برای جدایی وبنابر این کاهش دارامدهای نفتی آماده می کنند. صابر محمد الحسن رئیس بانک مرکزی سودان اعلام کرد :" تاثیر جدایی بر اقتصاد ، تجارت خارجی و ذخایر بانک مرکزی کمتر از تاثیر بحران مالی سال گذشته بود با این تفاوت که بحران مالی موقت بود درحالی که این بحران دائم خواهد بود."
