کارشناسان و تحلیگران سیاسی با اشاره به تبعات سقوط نظام استبدادی "زین العابدین بن علی" در تونس خاطرنشان کردند که این مساله اقدامات پنهانی غرب در حمایت از نظام های دیکتاتوری را فاش کرد.
به گزارش روز سه شنبه پایگاه اطلاع رسانی شبکه خبری العالم ، به محض سقوط نظام استبدادی بن علی در تونس کاخ سفید در بیانیه ای عجولانه از نظام تونس تبری جست و سعی کرد خود را طرفدار مردم و خواسته های آنها معرفی کند.
این در حالی است که آگاهان سیاسی دولت های غربی را مسوول کامل اخلاقی در حمایت از سران عرب به دلایل امنیتی می دانند که این امر به ویژه پس از حادثه 11 ستامبر افزایش یافته است.
ادامه گزارش العالم به نقل از سایت اینترنتی "میدل ایست آنلاین" می افزاید: ایده روابط بین کشورهای غربی و سران عربی که در زمینه وضعیت حقوق بشری پس رفت داشته اند؛ در خصوص مبارزه با تروریسم اخیرا و بعد از سرنگونی رژیم زین العابدین بن علی رییس جمهور تونس در معرض بازبینی قرار گرفته است.
حمایت غرب از رییس جمهوری تونس در حالی صورت می گرفت که وی خود را به عنوان دژی درمقابله با شبکه القاعده به تصویر کشیده بود.
مدافعان دموکراسی در خاورمیانه همواره غرب را به خاطر افزایش همکاری با دستگاه های امنیتی عرب بعد از حملات 11 سپتامبر مورد انتقاد قرار داده و می گویند که غرب به خاطر جلب همکاری امنیتی اعراب با افزایش سکوت خود در قبال حکومت های سرکوب گر و فاسد عربی به سران این حکومت ها به طور ضمنی پاداش داده است.
تحلیلگران می گویند که آمادگی غرب برای چشم پوشی از ارزش های دموکراتیک برای کسب اطلاعات درباره تندروهای اسلامگرا نارضایتی جهان عرب را بر انگیخته است که گروههای مخالف همانند شبکه القاعده از آن سوءاستفاده می کنند.
نهادهای جامعه مدنی می گویند: این حکومت ها که روابط دوستانه با آمریکا و کشورهای غربی دارند از بدترین دشمنان دموکراسی به شمار می روند و گروههای اسلامی مسالمت جو را که از طریق انتخابات دموکراتیک در تلاش برای کسب قدرت هستند، سکوب می کنند.
سران عرب می دانند هزینه پرداختی آنها درمقابل توجه نکردن گزارشهای غرب به وضعیت ناگوار حقوق بشر در کشورهایشان زیاد نیست.
"فرانسیس گیلر" پژوهشگر مرکز امور بین الملل بارسلون گفت: درحالی که کسی پیش بینی نمی کند که تغییری زودهنگام یا ریشه ای در سیاست امنیتی غرب ایجاد شود، نیاز فوری به تفکر جدیدی وجود دارد.
وی افزود: باید این تحلیل های احمقانه - یا سرکوب یا القاعده - را از ذهن های خود بیرون کنیم.
گیلر گفت: معنی شعار نبرد علیه تروریسم این بود که ما چشمان خود را در طول 10 سال گذشته به آنچه سران عرب قصد دارند، انجام دهند، بسته ایم.
وی افزود: تحول باثبات و ظهور دموکراسی پارلمانی در تونس بعد از سرنگونی رییس جمهوری این کشور چه بسا مشابه آزمونی برای تجدید حیات سیاسی جهان عرب و الگویی قوی برای تغییراتی باشد که غرب را درنهایت به سمت تمرکز بیشتر بر تشویق حقوق بشر سوق دهد.
در تونس جنگجویان القاعده یا حتی گروه های اسلامی مسالمت جو نبودند که حکومت بن علی را سرنگون کردند بلکه این مردم عادی بودند که به فقر و وضعیت ناگوار خود اعتراض می کردند.
"العربی صادقی" استاد سیاست خاورمیانه در دانشگاه اکستر گفت: این پیش بینی که حقایق مربوط به انقلاب تونس منبع الهامی برای هرگونه تغییر زودهنگامی در سیاست امنیتی غرب درقبال منطقه باشد، صرفا یک آرزو است اما مهم درک این حقیقت است که وضعیت کنونی خطراتی را به دنبال دارد.
وی گفت: موضعگیری امنیتی غرب مناسب نیست و باید از این مرحله عبور کنیم. وحشیگری سران عرب و قساوت وسنگدلی آنها مسوولیت اخلاقی بزرگ به دوش غرب می گذارد.
"جوان کول" استاد تاریخ خاورمیانه در دانشگاه میشیگان خاطرنشان کرد: وضعیت تونس یادآور می شود که اذعان و بلکه کمک به سرکشی و شکنجه گری رژیم ها و نظایر آن می تواند واکنش برعکس به دنبال داشته باشد؛ آنگونه که در ایران (با انقلاب اسلامی) در سال های 1978 و 1979 میلادی شاهد آن بودیم.
سردرگمی درسیاست غرب این هفته شروع به نمایان شدن کرد؛ زمانی که فرانسه با یک چرخش کامل در مواضع خود بن علی را در این کشور نپذیرفت؛ فرانسه ای که شیفته این حاکم تونسی قوی و کارکشته نظیر بسیاری از دولت های سابق بود.
وقتی نیکلا سارکوزی رییس جمهوری فرانسه درآوریل سال 2008 میلادی به تونس سفر کرد، فضا کاملا متفاوت بود به گونه ای که سارکوزی نگرانی ها درباره وضعیت حقوق بشر در تونس را در سخنرانی خود رد کرد و تلاش های مبارزه با تروریسم بن علی را نظیر دژی در مقابله با ظهور نظامی نظیر طالبان در شمال آفریقا به تصویر کشید.
سارکوزی آن زمان گفت: چه کسی ممکن است فکر کند که اگر فردا یا پس فردا روی دهد و نظامی نظیر طالبان در یکی از کشورهای شما در شمال آفریقا ظهور کند، اروپا و فرانسه می تواند احساس امنیت کند. من از همگان می خواهم در این باره بیاندیشنید.
"مایکل ویلیس" استاد امور سیاسی شمال در دانشگاه اکسفورد گفت: فرانسه بی شک بدترین کشور در زمینه تساهل شدید درقبال حکومت بن علی است اما بسیاری از کشورهای غربی نیز با آن همدست هستند.
برخی تحلیلگران سخنان "هیلاری کلینتون" وزیر امور خارجه آمریکا در 13 ژانویه را که در آن خواهان بهبود وضعیت حکومت در منطقه شد، دلیلی برا این می دانند که بازنگری اولویت های آمریکا در منطقه مطرح شده است.
کلینتون گفت: کشورها درسراسر منطقه خاورمیانه باید موسسات فاسد را اصلاح و نظام های سیاسی راکد را احیا کنند درغیر این صورت ممکن است در آینده در مقابله با تندروهای اسلامگرا شکست بخورند.
"روجر کریسی" مشاور سابق امور مبارزه با تروریسم "بیل کلینتون" و "جورج بوش" پسر روسای جمهور پیشین آمریکا گفت که ارزیابی دوباره و فراگیر روابط امنیتی با کشورهای عربی را پیش بینی نمی کند زیرا خطر تروریسم همچنان پابرجا وشدید است.
دولت های غربی باید توازنی را بین نیازهای کوتاه مدت نظیر همکاری درمقابله با القاعده واهداف بلندمدت در زمینه سیاسی نظیر ترغیب به اجرای اصلاحات اجتماعی وسیاسی برقرار کنند.
کریسی گفت: آمریکا هر دو را می خواهد اما نگرانی های امنیتی پا برجاست و معمولا در شرایط کنونی اولویت های دیگر در سیاست سایه افکنده است.
"جف پورتر" کارشناس آمریکایی مستقل در امور شمال آفریقا پیش بینی کرد که افزایش و نه کاهشی در روابط امنیتی کنونی آمریکا و اروپا با کشورهای عربی صورت گیرد.
وی گفت: به احتمال زیاد آمریکا و اتحادیه اروپا می گویند که وضعیت متزلزل احتمالی این حکومت ها نیاز به احتیاط بیشتر در مقابله با خطر تندروی شدید را نشان می دهد.
پورتر پیش بینی کرد که این کشورها از اظهارات شبکه القاعده در مغرب اسلامی در تایید اعتراضات تونس به عنوان دلیلی برای خطر تهدید کننده از طرف القاعده استفاده کنند.
اما تحلیلگران سیاسی می گویند که جنگجویان القاعده از تایید قابل ذکری برخوردار نیستند و همچنین آنها در تلاش برای برپایی یک دولت اسلامی تندرو نه از طریق سیاسی بلکه از طریق خشونت هستند و برعکس آن، این اعتقاد وجود دارد که گروه های اسلامی مسالمت آمیز ممنوع الفعالیت یا مورد پیگرد از مقبولیت مردمی برخوردار هستند.