خبرگزاری رویترز نوشت الگوگیری مصریها از تونس ، محاسبات حسنی مبارک رئیس جمهور مصر را برای تمدید مجدد ریاست جمهوری یا نشاندن فرزندش به جای خودش بر هم زده است .
حسنی مبارک رئیس جمهور مصر تا همین چند روز پیش تصور می کرد ماه سپتامبر آینده بار دیگر به سادگی به این سمت انتخاب می شود یا آنکه از طریق جانشینش که احتمالا پسرش است به سادگی می تواند سیطره اش را بر مصر که از سی سال پیش بر آن حکومت می کند تمدید کند و حتی این موضوع را یک امر حتمی می دانست . اما قیام مردمی در تونس و اعتراضات در مصر که از تونسی ها الهام گرفته شده است و از دو روز پیش ادامه دارد این سناریوی تکراری را از میان برد .
اعتراضات ناگهانی در سراسر مصر که بیشتر شرکت کنندگان در آن را جوانان تشکیل می دهند و جوانان نیز تلا ش می کنند تجربه تونسی ها را در سرنگونی زین العابدین بن علی تکرار کنند ، آزمونی برای نیروهای امنیتی مصری است یعنی کشوری که طلایه دار سیاست در جهان عرب محسوب می شود .
قانون اضطراری که از سی سال پیش در مصر اجرا می شود دیگر نمی تواند جلوی اعتراضات خیابانی را بگیرد . اینترنت درمصر دیگر به طبقه لاف زنی که از دولت در خفا انتقاد می کنند محدود نمی شود بلکه به وسیله ای تبدیل شده است که هزاران نفر را به اعتراضات هماهنگ در سراسر مصر جذب می کند .
هرگونه نشانه ای از همخوانی خواسته های اتحادیه های کارگری برای کاهش قیمتهای مواد غذایی و افزایش دستمزدها با دعوت طبقه متوسط برای دمکراسی بیشتر می تواند آزمایشی برای توجیه های حسنی مبارک هشتاد و دوساله به عنوان مرد مناسب برای رهبری مصر به مدت شش سال دیگر یا آزمایش جانشین او باشد که امکان دارد پسرش باشد .
ایساندر العمرانی تحلیلگر سیاسی گفت quotation mark مبارک هرگز با چنین خشم مردمی و مخالفت با مشروعیت سی ساله اش در حکومت مواجه نشده بود quotation mark . العمرانی گفت quotation mark به نظر می رسد این موضوع برای او بسیار بد است quotation mark . حسنی مبارک و پسرش جمال مبارک تدارک برای جانشینی جمال را تکذیب می کنند اما مصریها حرفهای این دو را باور نمی کنند.
معترضان در خیابانهای مصر دیروز فریاد می زدند quotation mark جمال مبارک به پدرت بگو مصریها از تو متنفرند quotation mark .
این تحلیلگر گفت quotation mark اعتراضات نشان می دهد به احتمال زیاد حزب ملی دمکراتیک حاکم بر مصر از اینکه جمال مبارک را معرفی کند صرف نظر خواهد کرد quotation mark . شماری از مسئولان حزب حاکم بارها گفته بودند جمال مبارک نامزد طبیعی آنهاست و جایگزین مشخصی برای جمال مبارک وجود ندارد . علل متعددی وجود دارد که اوضاع در مصر همانند اوضاع در تونس نخواهد شد . هم پیمانان غربی مصر و در راس آنها امریکا به احتمال زیاد برای جلوگیری از بی اطمینانی سیاسی در مصر ، تمایل خواهند داشت که حسنی مبارک از قدرت کناره گیری کند .
روابط مسالمت آمیز مصر با اسرائیل برای واشنگتن یکی از رکنهای اصلی ثبات در منطقه محسوب می شود که نه تنها به علت حوادث تونس از ناآرامیها بلکه به علت تسلط حزب الله بر قدرت در لبنان دچار تزلزل شده است . با وجود این ، زمانیکه دیروز از رابرت جینز سخنگوی کاخ سفید خواسته شد از مبارک به صراحت حمایت کند فقط به این گفته بسنده کرد که مصر همچنان quotation mark هم پیمان نزدیک و مهم است quotation mark .
موضوع دیگر آن است که مصریها در انتقاد از رهبرانشان در مقایسه با تونسی ها آزاد ترند .
تونسی ها برای براندازی نظامی تظاهرات می کردند که یکی از پلیسی ترین کشورهای جهان و صاحب یکی از بدترین پرونده های آزادی بیان بود .
جف پورتر متخصص مسائل سیاسی در موسسه جی دی پی گفت quotation mark مبارک اجازه حد اقل اعتراضات را در داخل دولت یا جامعه مدنی داده که همین باعث شده است مخالفان عملا دچار چند دستگی شوند quotation mark .
فعالیتهای سیاسی در مصر، ضعیف است .
ارزیابی ها نشان می دهد یک پنجم جمعیت مصر زیر خط فقر زندگی می کنند و همین باعث شده است آنها به تظاهرات و به خطر انداختن خودشان میلی نداشته باشند زیرا می ترسند اندک چیزی را که هم دارند از دست بدهند .
محله های بسیار فقیر نشین قاهره به خدمات اساسی نیاز دارد و پایتخت از شلوغی و آلودگی رنج می برد .
در سال دو هزار و هشت میلادی بر اثر رانش صخره ای در یک محله بدون مجوز و پرجمعیت در قاهره، صد نفر کشته شدند . نیروهای مسلح مصر نیز طرفدار حسنی مبارک محسوب می شوند که خود او نیز در گذشته نظامی بوده است . گزارشها نشان می دهد تصمیم ارتش تونس در حمایت نکردن از بن علی شاید باعث شد وی کشور را ترک کند .
اما بسیاری از مصریها درباره رهبران خود تردید دارند . تردیدهای آنها به نظر می رسد در انتخابات پارلمانی نوامبر گذشته به یقین تبدیل شد .
دولت تاکید کرد این انتخابات آزاد و سالم بوده است اما برخی از گروههای حقوقی و مخالفان آن را محکوم کردند و نتایج این انتخابات را تقلبی دانستند تا پیروزی قاطعانه حزب مبارک تضمین شود . جمال مبارک دبیر کمیته سیاستهای حزب حاکم بر مصر چندین سال تلاش کرد حمایت مصریها را از برنامه دولتی با هدف رونق بخشی به اقتصاد و تامین فرصتهای شغلی به دست آورد . به نظر می رسد جمال مبارک در بین شهروندان عادی مصری از محبوبیت برخوردار نیست.
مصریها به روابط نزدیک وی با بازرگانان بزرگ مصری مشکوک هستند و بسیاری می گویند بازرگانان ، فرا قانونی عمل می کنند.
تونسی ها نیز همین شکایت را از خانواده بن علی داشتند .
نبیل عبد الفتاح تحلیلگر سیاسی در مرکز مطالعات سیاسی و راهبردی گفت اگر اصلاحات حقیقی در نظام حاکم صورت نگیرد در آینده با موانع زیادی روبرو خواهد شد .
چنین چیزی درباره هر نامزدی که می خواهد رئیس جمهور شود مصداق دارد . عبد الفتاح گفت اصلاحات باید پاسخگوی خواسته های احزاب سیاسی و رابطه دولت با شرکتها و برنامه های اجتماعی و رسانه ها باشد .
دادن امتیازاتی به معترضان هم اکنون یکی از گزینه های پیش روی دولت است . العمرانی گفت quotation mark یک منطق مشخص وجود دارد که می گوید شاید نظام بتواند برای راضی کردن توده ها کاری انجام دهد مثلا وزیر کشور را تغییر دهد quotation mark .
وی گفت quotation mark مشکل در آنجاست که حسنی مبارک در طول سی سال گذشته به شیوه ای که خواسته بر مصر حکومت کرده است .
به نظر نمی رسد وی به سادگی شیوه مدیریتی اش را عوض کند