مقامات اسرائیل، رسانه ها و افکار عمومی این کشور که رخدادهای مصر را عمدتا یادآور انقلاب اسلامی ایران در ۳۲ سال پیش در چنین روزهایی می دانند، با این احساس که منطقه و جهان در آستانه یک دگرگونی بسیار عمیق قرار گرفته است، «تلخکامی» از «اظهارات شتاب زده» سران آمریکا در قبال مصر را نیز دیگر پنهان نمی کنند. دولتمردان و تحلیلگران بسیاری در اسرائیل می گویند که ابراز برائت سریع سران آمریکا در قبال متحد دیرینه آنها در مصر، نشان می دهد که آمریکا ممکن است در سر بزنگاههای تاریخی، همپیمانی خود با اسرائیل را نیز رها کند. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل شامگاه دوشنبه صریحا گفته بود که از افتادن مصر به کام اسلامگرایان افراطی و تکرار وضعیتی در مصر مشابه آن چه که در قبال ایران رخ داد، نگران است. ادامه…
شیمون پرز، رییس جمهوری اسرائیل نیز دوشنبه با قدردانی از پایبندی مصر در دوران سه دهه حکومت حسنی مبارک به پیمان صلح مصر واسرائیل، گفت که این پیمان در همه توفان های منطقه ای پایدار مانده بود. شائول موفاز، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی کنست (پارلمان اسرائیل) نیز، دوشنبه در سخنانی به «خالی کردن پشت حسنی مبارک از سوی آمریکا» اشاره کرد و آن را برای اسرائیل «کاملا عبرت انگیز» دانست. آقای موفاز در نشست این کمیسیون گفت که عملکرد آمریکا در قبال مصر بیشترین پندآموزی را برای اسرائیل دارد و «ما باید در این باره بطور جدی تعمق کنیم.» درهمین حال، آقای موفاز در نشست این کمیسیون افزود که «نباید اظهاراتی کرد که به موضع گیری اسرائیل در امور داخلی مصر تعبیر شود، چرا که مصر نیز در همه سال های دوستی از موضع گیری در امور داخلی اسرائیل خودداری کرده و با همه تغییرات سیاسی اسرائیل و زیر و زبرشدن دولت ها کنار آمده بود.» آقای موفاز تاکید کرد که همه تلاش ها اکنون باید در این راستا باشد که پیمان صلح اسرائیل و مصر حفظ شود. روزنامه اسرائیلی هاآرتص دوشنبه فاش کرد که دولت اسرائیل پیام هایی برای رهبران غرب فرستاده و به آنها هشدار داده است که دگرگون شدن وضع مصر، در وهله نخست، منافع غرب را شاید برای مدت های طولانی در مصر و سراسر منطقه حساس خاورمیانه، با ضربه ای هزاربار جدی تر از ضربات ناشی از انقلاب ۳۲ سال پیش ایران روبرو کند. هاآرتص نوشت دولت اسرائیل در پیام خود به آمریکا و سایر سران غرب، تاکید کرده است که منفعت خود آنها ایجاب می کند که ثبات در مصر حفظ شود، و به سران این کشورها توصیه کرده که به دامان گسترش انتقادها از حسنی مبارک نیفتند. به نوشته هاآرتص، دولت اسرائیل از «انتقادهای علنی» روزهای اخیر باراک اوباما، رییس جمهوری آمریکا و هیلاری کلینتون، وزیرخارجه آن کشور علیه مصر عمیقا «تلخکام» شده و آن را «شتاب زده» می داند و معتقد است که «سران آمریکا و برخی از رهبران اروپایی، دنباله روافکار عمومی و فضای رسانه های بین المللی شده اند و این رهبران، تعمق کردن در منافع دراز مدت خود را رها کرده اند.» یک مقام ارشد اسرائیلی که نامش ذکر نشده به هاآرتص گفته است «انتقاد از دوستان را نیز می توان به گونه ای مطرح کرد که آنها احساس تنهایی نکنند» و افزوده است که «سران اردن و عربستان سعودی می بینند که چگونه آمریکا مبارک را رها می کند، و این امری است که عواقب بسیار جدی خواهد داشت.» آقای الوف بن، تحلیلگر ارشد روزنامه هاآرتص یکشنبه در مقاله این روزنامه نوشته بود که اگر جیمی کارتر با ازدست دادن همپیمانی اش با محمد رضا پهلوی، پادشاه ایران، موجب شد که ایران به دامان اسلامگرایان افراطی بیفتد به گونه ای ۳۲ سال بعد، هنوز آمریکا و شاید سراسر جهان با معضل ایران دست و پنجه نرم می کنند، اما اوباما، این «مقلد» کارتر، کارنامه ای به مراتب سیاه تر از خود به جای می گذارد. این تحلیلگراسرائیلی نوشته است که نام اوباما به عنوان رهبری در تاریخ جهان ثبت خواهد شد که موجب شد تنها در دوسال اول ریاست جمهوری اش، سه کشور مهم خاورمیانه؛ ترکیه، مصر و لبنان، از اردوگاه همپیمانی با غرب دور شوند و کسی باشد که دردوران او همه چارچوب های سیاسی و منطقه ای آمریکا در خاورمیانه با فروپاشی روبرو شد. پروفسور ایتان گیلبواع، کارشناس امور سیاست آمریکا در دانشگاههای اسرائیل نیز می گوید که آمریکا دارد «رفتارهای به دور از خرد زمان جیمی کارتر» را این بار درقبال حسنی مبارک تکرار می کند. پروفسور گیلبواع شنبه به رادیوی اسرائیل گفت: «آمریکا فکرمی کند که تنها صرف برگزاری یک انتخابات آزاد، برای تحقق مردمسالاری در یک کشورکافی است در حالی که قبل از هرانتخابات آزاد، مردم آن جامعه باید دموکراسی را تمرین کرده و نهادهای پرقدرت و واقعی، مانند رسانه های آزاد و احزاب حقیقی، برای تمرین دموکراسی ایجاد شده باشد.» کارشناسان اسرائیلی و رسانه های این کشور به پیروز شدن حماس در انتخابات ۲۰۰۶ در سرزمین های فلسطینی، یا یپروزی اسلامگرایان الجزایری درانتخابات حدود دو دهه پیش آن کشور، به عنوان نمونه برگزاری شتابزده انتخابات در نبود احزاب واقعی و نهادهای لازم برای مردمسالاری اشاره کرده و می گویند این وضعیت ممکن است که اکنون در قبال مصر نیز تکرار شود. بسیاری از کارشناسان اسرائیلی و آکادمیسین های این کشور اصولا آمریکا را در هدایت مسائل منطقه، به ویژه از زمان روی کارآمدن باراک اوباما «شکست خورده» می دانند و می گویند که وضعیت مصر سایر کشورهای نزدیک به غرب را با خطر جدی روبرو کرده است؛ اما خطرات واقعی برای خود آمریکاست زیرا پس از این زلزله سهمگین سیاسی، این خاورمیانه دیگر آن خاورمیانه پیشین نخواهد بود. پروفسور شلومو آوینری، مورخ اسرائیلی به تلویزیون کشورش می گوید: «حتی لحن حرف زدن تحقیرآمیز خانم کلینتون خطاب به مبارک، چه چیزی است جز عتاب یک مربی کودکستان به بچه ای که حتی این مربی او را دوست ندارد؟» در این میان، برجسته شدن نقش محمد البرادعی در رخدادهای مصر نیز موجب ناخشنودی شدید اسرائیل است. اسرائیل البرادعی را در مقام دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی تحمل نمی کرد و در آخرین دوره حضوراو در این جایگاه، صریحا از وی انتقاد می کرد و از رفتنش آشکارا خشنودی نمود. اما به گفته بسیاری از ناظران اسرائیلی، این کشور که معتقد بود که البرادعی با ایفای نقش «دو دوزه»، به جمهوری اسلامی ایران چند سال فرصت عملی برای پیشبرد برنامه های هسته ای اش داد، اکنون ممکن است که ناچار باشد البرادعی را به عنوان ایفا کننده نقشی مهم در مصر بپذیرد زیرا گزینه دیگر در مصر؛ اخوان المسلمین، را هزار بار بدتر برای اسرائیل تلقی می کند. اخوان المسلمین بارها تاکید کرده اند که باید پیمان صلح با اسرائیل را لغو کرد. اسرائیل نگران است که از دست رفتن پیمان صلحش با مصر، موجب ابطال پیمان مشابه با اردن شود و تشکیلات خود گردان فلسطینی نیز با فروپاشی روبرو شده یا کاملا به زیر سلطه حماس در آید. احتمال از دست رفتن پیمان صلح مصر و اسرائیل، نگرانی های نظامی ارتش اسرائیل را ازحالا برانگیخته است. درهمین راستاست که اسرائیل برای نخستین بار از زمان امضای قرارداد صلح با مصر، دوشنبه موافقت کرد که نیروهای ارتش مصر در بخش شمالی صحرای سینا مستقر شوند. اسرائیل نه تنها نگران تقویت عملیات مسلحانه سازمان های مسلح فلسطینی در این منطقه است، بلکه آن چه را که تقویت پای حزب الله و حکومت اسلامی ایران در مصر می نامد، خطری جدی تلقی می کند.

---