بررسی استراتژیک - رادیو فردا/ توفانی که از تونس وزیدن گرفت، نه تنها طومار بن علی، رییس جمهوری با بیش از بیست سال حکومت، را ظرف چند روز در هم پیچید، بلکه با شتابی حیرت انگیز خود را به دیگر سرزمین های خاورمیانه رساند تا زنگ های خطر را در همه این کشورها به طرز گوش خراشی برای دیکتاتورها به صدا در آورد.اما پیش از همه، آسمان مصر را برای حکومت حسنی مبارک سیاه کرده است؛ اگرچه یمن و الجزایر و اردن و سوریه و عربستان را هم در نوبت قرار داده است.



اما در مصر چه خبر است؟ نخستین پرسش این است که آیا حسنی مبارک پس از سه دهه قدرت بلا منازع به همین سادگی در این توفان برباد خواهد رفت؟دکتر رضا قریشی استاد علوم سیاسی کالج استاکتون، چندان باوری به این فروپاشی ندارد:رضا قریشی: من فکر می کنم که مصر به دلایل مختلف با مورد تونس متفاوت خواهد بود. یعنی به این سادگی دولت مصر و حسنی مبارک کوتاه نخواهند آمد.اگر این تظاهرات ادامه پیدا کند احتمالا به برخوردهای شدیدتری خواهد انجامید. و اینکه این برخوردها تداوم پیدا کند یا خیر، مطمئن نیستم. یعنی احتمال اینکه دولت مصر بالاخره موفق به سرکوب مردم بشود وجود دارد. این سرکوب طبیعتا توسط ارتش صورت خواهد گرفت، چرا که نه پلیس امکانش را دارد و نه به آن شکل به روی آن حساب می شود.» ادامه…

آنچه که مسلم است یا احتمال آن بسیار بسیار زیاد است این است که حکومت حسنی مبارک بازگشت ناپذیر است. چه یک انقلاب واقعی صورت بگیرد و حکومت تغییر کند و چه ارتش زمام امور را به دست بگیرد، مبارک و حلقه نزدیکان او دیگر توانایی کنترل اوضاع مصر را ندارند و باید عرصه سیاسی این کشور را ترک کنند.مهدی خلجیاما در مقابل، مهدی خلجی، عضو ارشد موسسه مطالعات واشنگتن، کار آقای مبارک را تمام شده می داند:«آنچه که مسلم است یا احتمال آن بسیار بسیار زیاد است این است که حکومت حسنی مبارک بازگشت ناپذیر است. چه یک انقلاب واقعی صورت بگیرد و حکومت تغییر کند و چه ارتش زمام امور را به دست بگیرد، مبارک و حلقه نزدیکان او دیگر توانایی کنترل اوضاع مصر را ندارند و باید عرصه سیاسی این کشور را ترک کنند.»حسنی مبارک در تنها واکنش مهم اش به شورش های خیابانی، هم کابینه را عوض کرد و هم یک ژنرال کار کشته در سیاست خاورمیانه و مصر و البته وفادار به خود را برای نخستین بار به سمت معاون رییس جمهور معرفی کرد.به گفته ناظران پیام او این بود که صدای ملت را شنیده و تغییرات و اصلاحاتی در راه است. اما ادامه شورش ها نشان داد که معترضین تنها به عبور از مبارک رضایت خواهند داد.حرف های مدیر تحریریه روزنامه «الاهلی» قاهره، فرید نقاش، در گفت و گو با رادیو فردا روشنگر است:فرید نقاش: احزاب سیاسی مصر در سخنرانی پرزیدنت حسنی مبارک، نکته ای که پاسخگوی خواسته های آنان و تظاهر کنندگان باشد، پیدا نکردند.احزاب مخالف دولت در ۳۰ سال گذشته خواستار تغییرات واقعی در این کشور بودند. اما تغییراتی که اعمال شدند در واقع علیه تغییراتی بود که این احزاب خواستارش بودند.درست به همین دلیل که تغییرات واقعی در مصر داده نشد، تظاهرات همچنان ادامه دارد. حکومت کنونی در مصر یک حکومت استبدادی است. در حال حاضر مردم مصر خواستار استعفای پرزیدنت مبارک هستند.الان راه حل امنیتی فایده ای ندارد. جامعه مصر به راه حل سیاسی و تغییرات رادیکال نیاز دارد. البته ابتدا باید حالت فوق العاده ای را که از ۳۰ سال پیش بر مصر حاکم است، ملغی کرد.به نظر من باید دولتی انتقالی در مصر تشکیل شود که از حمایت تظاهرات کنندگان برخوردار باشد. پس از آن باید قانون اساسی را تغییر داد و انتخابات جدید را برگزار کرد. البته این در شرایطی است که پرزیدنت مبارک مصر را ترک کند.»اما پرسش مهم بعدی این است که سمت گیری وقایع مصر رو به کجاست؟ سکولارها، اسلام گرایان و یا ارتش، سرنوشت مصر را در دست خواهند گرفت؟…