شرايط متشنج مصر و ترديد و بلاتكليفي درباره فرجام اين شرايط، عرصه اقتصاد جهاني را دستخوش ترس و نگراني كرده است.

به گزارش خبرگزاري آسوشيتدپرس از واشنگتن، ناآرامي هاي اخير مصر موجب افزايش قيمت نفت و مواد غذايي شده است و درباره اين مساله كه اين ناآرامي ها تا چند وقت ديگر ادامه خواهد داشت نيز حرفي زده نمي شود.
تسري اين قيام مردمي به همسايگان مستبد و ثروتمند مصر كه بخش اعظم نفت مورد نياز جهان را تامين مي كنند، باعث نگراني بيشتر شده است.
سوال اين است كه اين جنبش هاي ضد دولتي تا كجا پيش خواهند رفت؟ آيا اين تحولات باعث اختلال در روند عرضه نفت خواهد شد؟ آيا آمريكا شاهد كاهش نفوذ خود در منطقه خواهد بود و آيا نفوذ رژيم هاي اسلامي بنيادگرا افزايش خواهد يافت؟
اينها سوالاتي هستند كه هنوز جوابي قاطع براي آنها وجود ندارد اما، در اين مساله ترديدي نيست كه بحران مصر، مخاطرات جديدي را براي اقتصاد متزلزل دنيا ايجاد كرده و سرنوشت بازارهاي مالي جهان را در هاله اي از ابهام فروبرده است.
طولاني شدن بي ثباتي موجود در خاورميانه مي تواند وضعيت اقتصادي در حال بهبود آمريكا و اروپا را به مخاطره اندازد، روند اشتغال آفريني را محدود كند و به تورم دامن بزند.
'مارك زندي' اقتصاددان ارشد موسسه 'مودي' معتقد است كه در صورت مهار اين ناآرامي در مصر، تبعات اقتصادي آن چندان گسترده نخواهد شد اما، مسلما اگر اين ناآرامي ها به ساير مناطق خاورميانه تسري يابد، نگراني ها نيز تشديد خواهد شد.
با گذشت بيش از 10 روز از تظاهرات مردم مصر كه خواستار استعفاي فوري 'حسني مبارك' رئيس جمهوري كشور هستند، شرايط در اين كشور همچنان متشنج است.
به گفته 'شادي حميد' پژوهشگر مسايل خليج فارس در مركز دوحه موسسه بروكينگز در قطر، ادامه نامحدود اين اعتراضات و فقدان اطمينان درباره ثبات در مصر و در منطقه مايه اصلي نگراني هاست.
حميد افزود: 'ركود مستمر وضعيت اقتصادي منطقه را پيش بيني مي كنيم و به طور قطع، اين امر بر اقتصاد آمريكا تاثير گذار خواهد بود.'
وي معتقد است كه موضع دولت 'باراك اوباما' رئيس جمهوري آمريكا در قبال مبارك، حمايت اوليه از وي و سپس اعمال فشار بر او براي كناره گيري از قدرت، كمكي به اين وضعيت نمي كند و دولت اوباما به هنگام تاكيد بر ايجاد تغيير بايد به خطر جدي موجود در اين رابطه نيز توجه كند.
اين گزارش افزود:هرچند تظاهركنندگان مصري در قياس با پنجشنبه آرام تر شده اند اما، ناآرامي هاي اين كشور تاثير خود را براي قيمت انرژي در آمريكا گذاشته است. ميانگين قيمت يك گالن بنزين در آمريكا كه در هفته گذشته 4/2 دلار بود در روز جمعه به 12/3 دلار رسيد.
بنا به پيش بيني تحليلگران، قيمت هر گالن بنزين ( برابر با 7/3 ليتر ) همچنان بالاي 3 دلار باقي خواهد ماند و در صورتي كه درگيري هاي مصر فيصله و تنش ها در كشورهاي همسايه كاهش نيابد، بالاتر هم خواهد رفت.
تحليلگران همچنين گفته اند كه بحران مصر قيمت هر بشكه نفت را كه در طول هفته گذشته 90 دلار بود، امكان دارد به يكصد دلار برساند.
معامله گران و تجار از اين نگرانند كه اين ناآرامي ها به كشورهاي توليد كننده نفت در منطقه تسري يابد و بر حمل و نقل كشتي ها در كانال سوئز تاثير بگذارد. مصر از توليد كنندگان اصلي نفت نيست اما، كنترل كانال سوئز و خط لوله اي را در دست دارد كه از طريق آنها روزانه حدود 2ميليون بشكه نفت را از خاورميانه براي مصرف كنندگان در اروپا و آمريكا حمل مي كند.
تا كنون، براي رفت و آمد كشتي ها در اين كانال مشكلي ايجاد نشده است اما، احتمال بروز اين مشكل در صدر فهرست نگراني هاي همه قرار دارد. پس از جنگ 1967 (1346 ) با رژيم صهيونيستي، ارتش مصر به مدت هشت سال اين كانال را تحت محاصره خود داشت و در طول بحران سال 1956 ( 1335) كانال سوئز، اين كانال براي مدت كوتاهي بسته شد.
'جف سيكا' رئيس مديريت 'سيكاولث'در نيوجرسي معتقد است كه نگراني اصلي در رابطه با كانال سوئز مربوط به خلاي قدرتي مي شود كه اين قيام مي تواند به دنبال داشته باشد. دورنماي كنترل كانال سوئز از سوي رژيمي متخاصم، شرايط اقتصادي را وخيم تر خواهد كرد.
احتمال بسته شدن و يا محاصره اين كانال بعيد به نظر مي رسد. اين كانال، منبع درآمدي عظيم براي مصر است كه هيچ دولتي در اين كشور نمي خواهد آن را از دست بدهد. با اين وجود، در صورت تشديد تنش ها، صرف احتمال بسته شدن اين كانال باعث وحشت بازارهاي مالي مي شود.
افزايش قيمت مواد غذايي به دامن زدن به اين قيام مردمي در مصر كه بيشتر جمعيت آن فقير هستند، كمك كرده است و در زمان حاضر، به نظر مي رسد ناآرامي هاي اين كشور، سومالي و ساير كشورهاي عربي باعث افزايش بيشتر قيمت مواد غذايي شده است.
شماري از كشورهاي منطقه از جمله عربستان و الجزاير خاطر نشان كردند كه ميزان ذخاير گندم و غلات خود را افزايش مي دهند.
ذخيره كردن مواد غذايي مي تواند به انبار كردن بيشتر منتهي شود و كشمكش هاي سياسي مي تواند موجب تسريع اين روند شود.
مصر بزرگترين وارد كننده گندم در جهان است.