قيام هاي مردمي در كشورهاي خاورميانه و به ويژه بحران ليبي، بازارهاي پول و سرمايه در تركيه را نيز به شدت تحت تاثير قرار داد، به طوري كه ارزش بازاري بورس استانبول طي يك هفته بيش از 28 ميليارد دلار كاهش يافت.
به گزارش ايرنا، فقط طي روز گذشته با رسيدن نرخ هر بشكه نفت در بازارهاي جهاني به 120 دلار، ارزش سهام در بورس اوراق بهادار استانبول نيز 7/3 درصد كاهش يافت، نرخ بهره ها بعداز يك دوره نسبتا طولاني به 84/8 درصد رسيد. نرخ دلار در قبال ليرترك از مرز رواني 6/1 ليرترك گذشت.
تحولات در كشورهاي عربي منطقه به ويژه ليبي علاوه بر تاثيرات كلي آن بر اقتصاد جهاني كه بطور مستقيم اقتصاد تركيه را نيز تحت تاثير قرار مي دهد، روابط اقتصادي و تجاري تركيه با اين كشورها را كه در دوره جديد شاهد شكوفايي قابل توجهي بود و ريسمان نجاتي براي سرمايه داران ترك به شمار مي رفت، به شدت تحت تاثير قرار داده و آينده روابط تركيه با اين كشورها را در هاله اي از ابهام فروبرده است.
اين نگرانيها در رفتار بازيگران بورس استانبول نيز تاثير عميق گذاشت به طوري كه ارزش سهام بورس استانبول در در شش روز گذشته در مجموع 9/7 درصد كاهش يافت.
ارزش بازاري بورس استانبول در پيش از 18 فوريه برابر 299 ميليارد دلار بود كه با 28 ميليارد دلار كاهش به 271 ميليارد دلار رسيد.
كارشناسان اقتصادي پيش بيني مي كنند در صورت افزايش نرخ نفت به 130 دلار، رشد اقتصادي تركيه كه در سال گذشته با خيزش شايان توجهي به بيش از 8 درصد رسيد و سالجاري ميلادي را نيز با سرعت قابل توجهي به راه خود ادامه مي داد، دست كم به ميزان 3/0 درصد كاهش دهد.
از هم اكنون نرخ هر ليتر بنزين در تركيه از مرز چهار لير ترك ( معادل دو يورو) گذشته و امروز نيز نرخ گازوئيل نيز با 8 قوروش برابر 08/0 ليرترك افزايش يافت و به بيش از 7/3 ليرترك رسيد.
از سوي ديگر موضوع سرنوشت فعاليت بيش از 200 شركت پيمانكاري بزرگ تركيه در ليبي نيز در هاله اي از ابهام قرار گرفت.
به گفته 'رجب طيب اردوغان' نخست وزير تركيه حجم پييمانهاي شركتهاي ترك در ليبي به بيش از 32 ميليارد دلار رسيده است .
'ظفر چاغلايان' وزير بازرگاني خارجي تركيه روز گذشته با تشكيل جلسه اي با مديران شركتهاي ترك فعال در ليبي كه بيش از 27 هزار كارگر در آن كشور دارند و در چند روز اخير بيش از هفت هزار تن از آنان در عمليات بزرگي به تركيه منتقل شده اند، سرنوشت طرحهاي چند ميليارد دلاري اين شركتها را گفت و گو كرد.
چاغلايان گفت: دولت تدابيري را براي جلوگيري از تنگنا قرار گرفتن اين شركتها اتخاذ كرده و از بانكها خواهد خواست تا انعطاف و مساعدت هاي لازم را خصوص پرداخت بدهيهاي اين شركتها از خود نشان دهند.
ظفر چاغلايان با اشاره به اينكه در شرايط فعلي بازار كشورهاي تونس، مصر، ليبي فعلا بسته شده است، گفت: تركيه سعي دارد با توسعه صادرات خود به خاوردور، كاهش صادرات خود به كشورهاي آفريقايي و خاورميانه اي دچار حركتهاي مردمي را از اين طريق جبران كند.