ایرنا - شهرهاي ليبي يكي پس از ديگري سقوط مي كند و جامعه جهاني نيز روز به روز فشار بيشتري به حكومت 'معمر قذافي' وارد مي آورد. اين وضعيت قذافي را در بن بستي انداخته كه گويا راه گريزي هم از آن نيست: بن بست طرابلس.

اغراق نيست اگر بگوييم كه معمر قذافي در طول 42 سال حكمراني بلامنازع در ليبي، همچون فشاري را كه در يكي دو روز اخير بر وي وارد شده، تجربه نكرده باشد. وي از داخل و خارج از كشور در مخمصه سختي گرفتار شده كه از نظر بسياري خود آن را ايجاد كرده است و گويا راه چاره اي نيز پيش رو ندارد.
در روزهاي اخير از داخل ليبي خبرهاي خوبي به گوش قذافي نمي رسد. او كه طي چند روز گذشته شرق كشورش را از دست رفته مي ديد، امروز شاهد از دست رفتن كنترل بخش هايي از غرب ليبي هم هست؛ شهرهايي مثل 'مصراته' و 'زاويه' در فاصله تنها 50 كيلومتري طرابلس.
در شرايطي كه مخالفان دولت از هم اكنون برنامه هايشان را براي برگزاري انتخابات و برپا كردن يك حكومت انتقالي اعلام كرده اند، سرهنگ قذافي تنها به آخرين سنگرش طرابلس دل خوش كرده است. سنگري كه معلوم نيست تا كي دوام بياورد.
در خارج از ليبي نيز، وضعيت به همين ترتيب است. به نظر مي رسد جامعه بين المللي در مورد اوضاع ليبي بيش از پيش همصدا شده است. نقطه آغاز اين همصدايي، قطعنامه سازمان ملل عليه ليبي بود كه شنبه گذشته به تصويب رسيد و بحران اين كشور را به مرحله جديدي وارد كرد.
در ادامه فشارهاي جهاني عليه حكومت ليبي برخي كشورها از جمله آمريكا، بريتانيا و ايتاليا خواهان كناره گيري معمر قذافي از قدرت شدند.
آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد هم اعلام كرد حدود 100 هزار نفر بر اثر درگيري هاي اخير ليبي آواره شده و به كشورهاي همسايه فرار كرده اند.
شنبه شب، 15 عضو شوراي امنيت سازمان ملل متحد متفق القول به تصويب قطعنامه شديداللحن عليه حكومت معمر قذافي راي دادند. بر اساس قطعنامه 1970 مجموعه اي از تحريم هاي بين المللي عليه ليبي اعمال خواهد شد؛ از جمله توقيف كامل فروش سلاح و توقيف اموال و دارايي هاي معمر قذافي و اعضاي خانواده اش. رهبر ليبي و نزديكانش از سفر به خارج از ليبي هم منع شده اند. مهمترين بخش اين قطعنامه اما بند مربوط به ارجاع فوري رهبر ليبي به دادگاه جنايي بين الملل در ارتباط با اتهام جنايت عليه بشريت است.
در اثناي راي گيري براي اين قطعنامه بود كه 'سوزان رايس' سفير آمريكا در سازمان ملل، بر خواسته صريح آمريكا مبني بر كناره گيري سرهنگ قذافي تاكيد كرد. وي گفت: 'همانطور كه آقاي اوباما هم گفت وقتي تنها راه باقي ماندن رهبر يك كشور در قدرت استفاده از خشونت لجام گسيخته عليه مردم باشد، ديگر براي رهبري مشروعيت ندارد و بايد تصميم درستي بگيرد و فورا از قدرت كناره گيري كند'. ساعاتي بعد 'هيلاري كلينتون' وزير امور خارجه آمريكا پا را فراتر گذاشت و رسما اعلام كرد كه آمريكا آماده هرگونه كمك براي سرنگوني قذافي است.
اما تنها آمريكايي ها نبودند كه خواستار كناره گيري قذافي شدند. ديروز نيز 'ويليام هيگ' وزير امور خارجه بريتانيا گفت كه از نظر بريتانيا آقاي قذافي چاره اي جز كناره گيري از قدرت ندارد.
ساعاتي بعد هم نوبت به ايتاليا شريك سنتي ليبي در اروپا رسيد كه رفتن معمر قذافي را تنها راه حل بحران اعلام كرد.
حالا سرهنگ قذافي كه در داخل كشورش در محاصره مخالفان خود قرار گرفته، خود را در جامعه جهاني نيز تنهاتر از هميشه مي بيند.
برخي معتقدند كه قطعنامه اخير بيش از هر چيز اقدامي سمبليك بوده چرا كه نمي تواند در كوتاه مدت كمكي فوري به حل بحران در ليبي كند. در همين راستا عده اي بر اين نظرند كه با توجه به اينكه اين قطعنامه راه را براي خروج قذافي از كشورش بسيار دشوار مي كند، اين مساله باعث خواهد شد وي مقاومت بيشتري كند و دست به خشونت هاي بيشتري بزند.
در مقابل اما بسياري نيز بر اين نظرند كه اين تاثيري در انگيزه قذافي براي خروج يا خارج نشدن از كشور نخواهد گذاشت. چرا كه وي اگر پيش از اين نيز از كشور خارج مي شد قطعا به كشوري مي رفت كه عضو دادگاه جنايي بين المللي لاهه نباشد. بنابراين امكان خروج از كشور هنوز نيز براي قذافي مهياست. اما ظاهرا وي خيالي براي ترك قدرت ندارد و آنطور كه اعلام كرده تا آخرين قطره خونش در برابر معترضان خواهد ايستاد. موضوعي كه نگراني بسياري را نسبت به بالارفتن هزينه تغييرات سياسي در ليبي برانگيخته است.
به نظر مي رسد تصويب قطعنامه 1970 روحيه مخالفان سرهنگ قذافي در داخل كشور را دو چندان كرده است. در 'بنغازي' براي تشكيل يك دولت انتقالي گام هاي نخست برداشته شده است. 'مصطفي عبدالجليل' وزير پيشين دادگستري ليبي كه حالا از رهبران مخالفان است، گفت براي برگزاري انتخابات ظرف سه ماه آينده ساز و كار لازم آماده است. به گفته عبدالجليل شخصيت هاي نظامي و غيرنظامي مي توانند در اين دولت شركت كنند. به نظر مي رسد با توجه به شرايط بين المللي، در صورت تشكيل دولت موقت در ليبي، سازمان ملل و كشورهاي مختلف آن را به رسميت خواهند شناخت.
در طرابلس اما گروه هايي از طرفداران سرهنگ قذافي با ايجاد ايست هاي بازرسي و برگزاري تظاهرات مي كوشند جلوي گسترش موج مخالفت ها به پايتخت را بگيرند. پايتختي كه ظاهرا حالا تبديل به آخرين سنگر سرهنگ شده؛ سنگري كه در انتهاي يك بن بست بنا شده است!