خبرگزاري فارس: رئيس جمهور سابق شوروي، از قدرت دولتي روسيه به خاطر نابود كردن آزادي بيان و انتخابات انتقاد كرد و گفت: اگر اين وضع ادامه يابد، احتمال پياده شدن سناريوي مصر و حتي بدتر از آن خواهد بود.
به گزارش خبرگزاري فارس، به نوشته روزنامه ايزوستياي نو، چاپ روسيه ميخائيل گورباچف رئيس جمهور سابق اتحاد شوروي، در مصاحبه با روزنامه «وال استريت جورنال» چاپ آمريكا از قدرت دولتي روسيه به خاطر نابود كردن آزادي بيان و انتخابات انتقاد كرد و گفت: «اگر اين وضع ادامه يابد، احتمال پياده شدن سناريوي مصر بيشتر خواهد شد و شايد حتي بدتر از آن باشد».
طي ماه‌هاي اخير اين اولين مطلب انتقادي در حق ولاديمير پوتين نخست‌وزير و دميتري مدودف رئيس جمهور نيست. به گفته گورباچف، آنها خود را «منجي ميهن» دانسته و براي حفظ قدرت شخصي خود نهايت تلاش‌ها را به عمل مي‌آورند. از سوي ديگر، گورباچف از اظهارات ولاديمير پوتين و دميتري مدودف درباره تلاش آنها براي برقراري دمكراسي استقبال كرد ولي افزود كه «بوي تقلب به شام مي‌خورد» زيرا اين اظهارات رهبران فعلي كشور به وسيله تغييرات واقعي اثبات نشده است.
والري ريازانسكي معاون اول رئيس فراكسيون حزب «روسيه واحد» به «سناريوي مصري» اعتقاد ندارد. وي گفته است: «اگر گورباچف روي كار بود، اين سناريو مي‌توانست تكرار شود ولي اكنون ما حكومت ديگر و سيستم ديگر سازماندهي امور كشور را دارا هستيم. اما سرگئي ميتروخين، رهبر حزب «يابلوكو» معتقد است كه نقطه نظر رئيس جمهور اول اتحاد شوروي منعكس‌كننده حقيقت است.
وي گفت: «رژيم ما بيش از پيش به رژيم كشورهاي خاورميانه شباهت پيدا مي‌كند. براي ما كاملاً روشن است كه اگر اوضاع در آينده نزديك تغيير نكند، سناريوي مصري مي‌تواند در روسيه تكرار شود. براي اجتناب از اين وضع، بايد در نوبت اول تدابيري را اتخاذ كرد كه موجب برقراري جامعه مدني نيرومند در كشور، تفكيك قوه‌ها، انتخابات صحيح و جدايي تجارت از قدرت دولتي شود.
پايگاه اطلاع‌رساني «پوليتكوم»، از روسيه نيز ضمن اشاره به اينكه حوادث تونس، مصر و ليبي ترس‌ها از تكرار اين سناريو در روسيه را بيدار كرد نوشته است: ولاديمير پوتين در جريان سفر به بروكسل موضوع انقلاب‌هاي خاورميانه را مطرح كرد. مقامات روسيه قبل از همه به موضوع تأثير خارجي بر اوضاع كشورهاي عربي توجه مي‌كنند زيرا آنها در حقيقت امر نگران مداخله غرب در امور روسيه هستند. ولاديمير پوتين طرف‌هاي غربي را از تشويق روندهاي دمكراتيك در كشورهاي منطقه برحذر داشت. وي در جريان كنفرانس خبري مشترك با باروزو رئيس كميسيون اروپايي، بي‌پرده گفت كه نگران تحولات در خاورميانه و پژواك اين حوادث در شمال قفقاز روسي است. وي افزود كه اين حوادث مي‌تواند بر همه كشورهاي اروپا اثر بگذارد.
ايگور سچين معاون نخست‌وزير در مصاحبه با روزنامه «وال استريت جورنال» اظهار داشت كه بايد فعاليت‌هاي رياست «گوگل» و اداره انرژي مردم مصر توسط آنها را با دقت بيشتري بررسي كرد. براي مقامات روسيه امر منطقي است كه تحولات در آفريقا را به عنوان سوء‌استفاده از انرژي ملت معرفي كنند. متهم كردن بيگانگان از شناسايي وجود مشكلات در داخل كشور راحت‌تر است. اگر رهبران روسيه براي مردم كشور ديگر حق فعاليت‌هاي انقلابي را قائل شوند، بايد قبول كنند كه حركات انقلابي در روسيه نيز مي‌تواند در بعضي شرايط مشروع و موجه باشد.
وقتي كه قدرت دولتي ارتباط خود را با جامعه از دست مي‌دهد و رسانه‌هاي گروهي تصوير متفاوت با واقعيت را منعكس مي‌كنند، ترس بزرگي از عدم درك روندهاي جاري در جامعه بروز مي‌كند. جامعه به يك نوع جعبه سياه تبديل مي‌شود كه تحولات در داخل آن غير قابل پيش‌بيني است و ارتباط با آن برقرار نمي‌شود. تازه طبق نظر سنجي كه مركز «لوادا سنتر» انجام داد، 34 درصد جمعيت آماري معتقدند كه سناريي انقلابي در روسيه امكان‌پذير است و 4 درصد مردم اين سناريو را اجتناب‌ناپذير محسوب مي‌كنند.
منتقدين رژيم از اين ترس‌هاي محافل حاكم سوء استفاده مي‌كنند. اخيراً فعاليت «جنبش عليه مهاجرت نامشروع» به اتهام فعاليت افراطي به حال تعليق در آمد. اين جنبش فوراً مقامات روسيه را با حوادث به رسم مصر تهديد كرد.
روزنامه «ودوموستي»، از روسيه در تحليل اينكه چه چيزي از درس‌هاي عربي براي روسيه مبرم است؟ آورده است. اولاً در روسيه نيز فساد اداري و مالي سيستمي وجود دارد كه مانع از رشد اقتصاد و پيشرفت كاري جوانان مي‌شود. در شرايطي كه مديران شركت‌ها و مسئولين دولتي روسيه از كشورهاي غرب جوان‌ترند و به اين زودي مقام‌هاي خود را آزاد نخواهند كرد، اين مسئله براي جوانان تحصيل كرده حاد مي‌شود زيرا آنها بعد از اتمام دانشگاه براي خود جاي شايسته‌اي پيدا نمي‌كنند. ثانياً، در نبودن مكانيسم بررسي اجتماعي تصميمات دولت، حتي بهترين اقدامات مي‌توانند با اعتراضات اجتماعي روبرو شوند.
يكي از نمونه‌هاي بارز اخير، مساله استانداردهاي آموزشي است كه باعث ناراحتي شديد جامعه شد، به خصوص در شرايطي كه جامعه عادت دارد هر تصميم جديد دولت را به عنوان تله براي مردم عادي تلقي كند. ثالثاً، مسئله رقابت سياسي بسياري حاد است. كسي اصولاً با اين نوع رقابت مخالفت نمي‌ورزد ولي دولتمردان هميشه مي‌خواهند اين كار را تا انتخابات بعدي موكول كنند كه اوضاع اقتصادي كشور مناسب‌تر باشد و مشكلات بزرگ سياسي در برابر كشور قد علم نكنند اما واقعيت اين است كه زمان ايده‌آل براي تغييرات سياسي هرگز وجود نداشته و نخواهد داشت. فقط مي‌توان خطرات بالقوه را هرچه بيشتر كاهش داد حزب حاكم تنها در مرحله معيني مي‌تواند با ايفاي نقش برتر در تمام نظام سياسي، يكپارچگي جامعه را تأمين كند ولي بعد از آن احزاب ديگري لازم مي‌شوند كه مطابق با قوانين كشور رفتار كنند ولي حالت ساختگي و تصنعي نداشته باشند (مانند حزب «امر راست» كه توسط كرملين ساخته شد)، رابعاً به روزآوري كشور تحت سرپرستي يك رهبر شناخته شده كه بسياري از نخبگان روسيه بدان علاقه‌مندند. تنها در مرحله گذر از جامعه كشاورزي به جامعه صنعتي مؤثر است.
نقش اينترنت در سياست روسيه فعلاً چندان زياد نيست ولي با توسعه شبكه‌هاي جديد افزايش مي‌يابد. در اين صورت تنها راه حل مسايل كشور، به روزآوري جامعي است كه بايد دربرگيرنده اقدامات اقتصادي و سياسي باشد.
احتمال اينكه تحولات كشورهاي عربي زمينه بيداري در روسيه نيز شود از سوي رسانه‌هاي تركيه نيز مورد تأكيد قرار گرفته است. رسانه‌هاي اين كشور با عنوان اينكه روسيه هدف بعدي انقلابات در منطقه بوده گزارش داده‌اند مردم اين كشور نيز بزودي به پا خواهند خواست. رسانه‌ها معتقدند روابط تركيه با روسيه در آينده متأثر از اتفاقاتي خواهد بود كه در روسيه روي خواهد داد. لذا به دولت اين كشور توصيه مي‌كنند كه با دقت بيشتري روابط و تحولات در روسيه را مورد توجه قرار دهند. روزنامه استار تركيه نوشته است روزهاي سختي در انتظار روسيه است و از هم اكنون مي‌توان شاهد حركت گام به گام اين كشور به فضاي هرج و مرج شد.
اردان زنتوك نويسنده اين روزنامه دلايل ذيل را براي بحراني شدن روسيه مطرح كرده است. روسيه ديگر يك (دولت نفتي) است كه درآمد خود را فقط از طريق صدور نفت و گاز بدست مي‌آورد و اين امر به ثروتمند شدن قشر خاصي و فقير شدن اقشار جامعه روسيه منجر شده است. ساختار دولت منفي روسيه، موجب توقف سرمايه‌گذاري در بخش صنعت و كاهش تحقيقات علمي - فناوري و تشديد نرخ بيكاري تا 40 درصد شده است و ديگر فرقي بين يك جوان روسي با تحصيلات عالي با جوان بيكار مصري وجود ندارد. لذا روسيه با يك دادخواهي مردمي روبرو است كه هر آن امكان حضور مردم و عرض اندام در خيابان‌ها را دارد.
