رئیس جمهور ترکیه با ابراز تاسف از اوضاع لیبی، خاطرنشان کرد: در صورت وقوع نسل کشی در لیبی، باید مداخله نظامی براساس قوانین بین المللی صورت گیرد.
عبدالله گل در گفتگوی اختصاصی با شبکه تلویزیونی الجزیره درباره تحولات منطقه عربی و حمایت ترکیه از ملت های انقلابی گفت: در ابتدا باید بگویم وقوع این تحولات مساله غافلگیر کننده ای نبوده است.
هر فردی که تحولات در جهان و آخرین فناورهای ارتباطی و سیستم های تبادل اطلاعات را مشاهده کند باید وقوع این تحولات در کشورهای عربی را پیش بینی کند.
سازمان ملل در سال 2002 گزارشی درباره کشورهای عربی ارائه کرد که درباره مشکلات این کشورها بود.
من در پست های متعددی که از سال 2003 در ترکیه به عنوان نخست وزیر، وزیر خارجه یا رئیس جمهور داشتم بارها از اصلاحات ریشه ای در کشورهای اسلامی به ویژه در زمینه های سیاسی و اقتصادی سخن گفتم.
این مساله را مورد تاکید قرار دادم در صورتی که رهبران این کشورها چنین اصلاحاتی را انجام ندهند ملتها زمان مبادره را به دست خواهند گرفت و اصلاحات را انجام خواهند داد.
من در نشست سازمان کنفرانس اسلامی در تهران در سال 2003 با صراحت از ضرورت ساماندهی اوضاع داخلی این کشورها سخن گفتم و تاکید کردم اصول عدالت و شفافیت تنها اصول ویژه غرب نیستند بلکه این اصول از مفاهیم اصلی آموزه های اسلامی هستند.
ما براساس این اصل، در ترکیه اقدامات بنیادین سیاسی و اقتصادی انجام دادیم و شکی در این نیست باید اقدامات بیشتری در این زمینه انجام دهیم ولی متاسفانه بسیاری از کشورهای دوست و برادر در اجرای این اصلاحات تاخیر کردند به این دلیل جوانان عاشق تغییر خود را نشان دادند.
من می گویم آنچه که در منطقه روی داد یک انفجار بزرگ و قیام جوانان و ملت های عربی برای بازگردان کرامت است و نباید وقوع این قیام ها را به دلایل صرف سیاسی و اقتصادی دانست بلکه باید دلایل گسترده ای برای وقوع آن قائل بود.
در صورتی که این انقلابها را واکنشی محدود به برخی اشتباه های سیاسی بدانیم فهم اشتباه و نتیجه اشتباهی ایجاد خواهد شد. وی افزود: ما خواهان به موفقیت رسیدن این تحولات بدون خونریزی و جنگ های داخلی هستیم.
باید از مرحله با کمترین زیان گذر کرد تا ملتها و جوانان خوشبخت و همه کشورهای عربی قوی شوند.
منبع قدرت هر کشوری ارتش و نیروهای مسلح آن نیست بلکه نظامی سیاسی که ملت و ارتش در آن با یکدیگر همسو هستند و این به معنای دموکراسی است.
وجود دموکراسی، شفافیت، حاکمیت قانون، قدرت اقتصاد و نبود فساد منجر به ایجاد کشور قوی می شود که می تواند به صورت دائم جایگاه خود را حفظ کند.
در مرحله ای که در آن زندگی می کنیم مرحله عادی نیست و امیدواریم اوضاع به ثبات برسد.
ما با همه ملت های منطقه ابراز همبستگی می کنیم و شکی در این نیست افکار خود را در هر دیدار سری و علنی به رهبران منطقه انتقال می دهیم.
من به ضرورت خروج قدرتمندانه جهان اسلام و امت عربی از این مرحله ایمان دارم. عبدالله گل درباره سفر اخیر خود به مصر گفت: سفر من به مصر سفر اولین رئیس جمهور خارجی به این کشور پس از وقوع انقلاب مردمی بود.
از این سفر بسیار خوشحال بودم به طوری که با سپهبد محمد طنطاوی رئیس شورای عالی نظامی و تمامی اعضای آن دیدار کردم.
من با صراحت به آنان گفتم ترکیه شاهد دوران انتقالی متشابه بود.
من همانند یکی از اعضای خانواده با آنان به صراحت سخن گفتم و این که دیدیم سپهبد طنطاوی و همراهانش از اظهارات من راضی هستند خوشحال شدم.
سیاست متعلق به غیرنظامیان است و نظامیان باید به صورت حرفه ای در نیروهای مسلح حضور داشته باشند و نیروهای مسلح مصر باید همیشه قوی باشند و در این راستا ضروری است به صورت حرفه ای به فعالیت های خود ادامه دهند.
ما به عنوان برادران آنان درباره ضرورت انتقال به سوی یک مرحله دموکراتیک قانون اساسی در سریعترین زمان ممکن سخن گفتیم و این خواسته ملت و نمایندگان جوان آن است.
سپهبد طنطاوی با من هم نظر بود و وی به همراه همکارانش خواهان تکمیل این مرحله برای رسیدن به مصر دموکراتیک و آزاد است تا بار دیگر این کشور ساخته شود و توسعه یابد و این مسئله برای من خوشحال کننده است.
سپس با دیگر سیاستمداران مصری و جوانان که این انقلاب مردمی را رقم زدند دیدار کردم.
به آنان گفتم در حال حاضر مسئولیت برعهده شما است بنابراین باید آرمان های واقعی داشته باشد و به اقتصاد مصر و تقویت آن توجه کنند.
به آنان تاکید کردم نباید بر دولت انتقالی کنونی فشار زیادی بیاورند چرا که محقق شدن خواسته های آن نیازمند زمان است.
من با آنان درباره ضرورت کار برای رسیدن به مصر قوی که قانون و اقتصاد قوی بر آن حکم فرما باشد تاکید کردم. رئیس جمهور ترکیه در ادامه تصریح کرد: از این مساله خوشحال شدم که نظامیان و غیرنظامیان در مصر دارای حسن نیت و اهداف عملیاتی هستند.
این مساله خوشحال کننده است چرا که مصر قوی ترین کشور عربی است و بیشترین تاثیر را در پیرامون خود دارد.
مصر قوی جهان اسلام قوی را ایجاد خواهد کرد.
در صورتی که مصر به نظام دموکراتیک و شفاف و قانونی پایبند باشد سریع و خوب توسعه می یابد.
انقلابی که در مصر روی داد مبارزه ای برای عزت و کرامت مصری ها بود. من هدفی برای دیدار از کشورهای دیگر ندارم.
سفر من به مصر به دلیل وجود مرحله حساس در این کشور است و بسیار مهم است افکار و نظرات خود را به مسئولان این کشور برسانیم.
حقیقت این است انچه که در مصر روی داد و روی می دهد بر کشورهای عربی تاثیرات مثبتی خواهد داشت و منبع الهام بخشی بزرگی برای آنان خواهد شد.
ما در حال تماس های دائمی با همه کشورها به ویژه تونس هستیم.
همکاری می کنیم و تمام تلاش خود را به کار می بندیم تا از این مرحله دشوار گذر کنیم. وی درباره اوضاع لیبی و آینده تحولات این کشور تصریح کرد: تاسف بار است که تلفات و خونریزی در لیبی در مقایسه با تونس و مصر بیشتر است.
ما خواهان ایجاد جنگ داخلی و برادرکشی در این کشور نیستیم.
لیبی طولانی ترین کرانه را در دریای مدیترانه دارد و از نزدیکترین کشورهای عربی به اروپا است.
لیبی باید گشایش بیشتری داشته باشد.
ممکن نیست هیچ کشوری را از دنیا با هر سیاستی که داشته باشد، منزوی کرد.
امروز فن آوری اجازه می دهد اخبار را از طریق تلفن همراه حتی در صورت توقف برنامه های ماهواره ای دنبال کرد و حتی انسان در محاصره می تواند به تحولات اطراف پیرامون خود آگاه شود.
امیدواریم بیش از این در لیبی خونریزی نشود و بحران در این کشور به تحقق خواسته ملت و جوانان لیبی منجر شود.
ناآرامی ها، ناامنی و بی اعتمادی را در این کشور افزایش می دهد و این مساله باعث شد بسیاری از کشورها نظیر ترکیه اتباع خود را از لیبی خارج کنند و ما در حال حاضر در پی خارج کردن اتباع کشورهای دوست خود از لیبی هستیم و کشتی های خود را برای خارج کردن اتباع مصری به کمک آنان فرستادیم.
ما اتباع بیست و پنج کشور را از لیبی خارج کردیم.
به کمکهای خود ادامه می دهیم ولی امیدواریم اوضاع این کشور بحرانی تر و پیچیده تر نشود چرا که در مرحله بسیار حساسی قرار دارد.
ما با طرفین در لیبی تماس دائم داریم از آنان می خواهیم در رفتارهای خود منطق را پیش رو قرار دهند. رئیس جمهور ترکیه درباره مداخله نظامی خارجی در لیبی و موضع ترکیه به عنوان یکی از اعضای ناتو درباره مداخله آن در لیبی تصریح کرد: در صورتی که خونریزی به صورت گسترده در لیبی ایجاد شود یا کشتار جمعی وسیعی نظیر آنچه که در بوسنی روی داد رخ دهد نمی توان در برابر این وضع سکوت کرد و مانع از روی دادن این جنایت نشد و باید به سرعت برای حمایت از غیرنظامیان دخالت کرد اما مساله دخالت نظامی در کشوری خارجی مساله ای بسیار حساس است.
آنچه که در عراق روی داد درس های زیادی به ماد داده است و دخالت خارجی در لیبی باید براساس قوانین بین المللی باشد.
پیمان ناتو تنها با مجوز و تصمیم بین المللی وارد کشور دیگری می شود همان طور که در افغانستان روی داد.
دخالت نظامی خارجی شاید ناآرامی های بیشتری را ایجاد کند.
مشروعیت بین المللی شرط اساسی است ولی گروه های مخالف در لیبی هرگونه مداخله خارجی را رد می کنند تا متهم به همکاری با طرف های خارجی برای اجرای اهداف آن نشوند.
باید با این موضوعات بسیار محتاطانه تعامل کرد.
ورود پیمان ناتو به هرگونه اقدام نظامی در هر کشوری در خاورمیانه مواضع متفاوتی را در جهان اسلام ایجاد خواهد کرد. عبدالله گل درباره نقش اینده ترکیه در منطقه براساس تحولات کنونی تصریح کرد: خواست ترکیه این است که شاهد جهان اسلامی و عربی ایمن، باثبات ،آزاد و توسعه یافته باشد.
موضع ما در این زمینه روشن است.
ترکیه، ملت های منطقه را برادر دینی و فرهنگی خود می داند که دارای تاریخ مشترک با آنان است.
ما خواهان خوشبختی برادران خود و قدرت کشورشان هستیم.
ما به منطقه خود توجه داریم.
آیا منطقی است قاره ها و فرهنگ های دیگر به منطقه ما توجه داشته باشند و ترکیه حق بیان نظرات خود را درباره این منطقه نداشته باشد.
این حق طبیعی ما است که نقش سازنده ای برای اینده شکوفای منطقه داشته باشیم.
آنچه که امروز در منطقه روی می دهد با تاخیر رخ داده است.
پس از اتحاد جماهیر شوروی سابق و فروپاشی دیوار برلین، در صورتی که حکام منطقه اصلاحات بنیادینی انجام می دادند اوضاع اکنون متفاوت بود و کشورهای منطقه از پیشرفت بالایی برخوردار بودند ولی آنچه که در حال حاضر در منطقه روی می دهد بازگشت منطقه به وضع طبیعی خود است و امیدوارم این بازگشت بدون خونریزی باشد.