پایگاه اینترنتی روزنامه لوموند فرانسه در مقاله ای نوشت: رانت نفتی باعث توقف انقلابها در کشورهای نفتی عربی نخواهد شد.

لوموند نوشت: شورای همکاری خلیج فارس متشکل از شش کشور تولید کننده نفت روز دهم مارس از تاسیس صندوق بیست میلیارد دلاری برای کمک به دو عضو کمتر ثروتمند خود یعنی عمان و بحرین برای غلبه بر مشکلات اقتصادی شان خبر داد.

روز بیست و سوم فوریه ، ملک عبدالله پادشاه عربستان سعودی نیز از اجرای طرح سی و شش میلیارد دلاری برای افزایش حقوق کارمندان، ساخت مسکن و دیگر برنامه ها خبر داد.

روز هفتم مارس، دولت بحرین اعلام کرد برنامه ساخت پنجاه هزار واحد مسکونی در پنج سال آینده را با هزینه ای بالغ بر پنج میلیارد دلار در دستور کار قرار داده است.

روز بیست و هشتم فوریه، سلطان قابوس پادشاه عمان سیصد یورو به هر یک از بیکاران کشورش داد و حداقل حقوق را افزایش داد و مزایایی برای دانشجویان قائل شد.

امیر کویت نیز در ماه فوریه دو بار هزار دلار به حساب هر یک از شهروندان کشورش واریز کرد.

اما همه این میلیاردها دلار شاید برای متوقف کردن انقلاب های سیاسی زنجیره ای که به تدریج اصلی ترین منطقه تولید کننده نفت در جهان را بی ثبات می کند کافی نخواهد بود.

این شکست شاید به شوک نفتی مشابه یا قوی تر از شوک های رخ داده در سالهای هزار و نهصد و هفتاد و سه ، هفتاد و نه یا نود و یک که اقتصاد جهان را تحت تاثیر قرار دادند بینجامد زیرا رانت نفتی تنها عنصری است که کشورهای حوزه خلیج فارس و الجزایر و لیبی را از تونس و مصر متمایز می کند.

تمرکز ثروت در دستان خودکامه های حاضر در قدرت از چند دهه پیش تاکنون توزیع ناکافی یا غیر شفاف این ثروت، فساد و بویژه خودداری جوانان از پذیرش این وضع عوامل بروز قیام در خلیج فارس و دیگر کشورهای عربی است.

استاد دانشگاه عمانی به نام نجمه الزیجالی در مقاله ای در روزنامه اینترنشنال هرالد تریبیون ، این قیام ها را یوث کوئیک (زلزله جوانان) توصیف کرد.

محقق بنیاد کارنگی برای خاورمیانه در بیروت می گوید: quotation mark جوان سعودی باید پس از پایان تحصیلاتش سه سال به دنبال کار بگردد. quotation mark نیکلا سارکیس سردبیر نشریه نفت و گاز عرب نیز می گوید: quotation mark جوانان بی شمار عربی که در دانشگاه های اروپایی و امریکایی تحصیل کرده اند و به اینترنت دسترسی دارند ، سلطنت های خودکامه کنونی را منسوخ می دانند. quotation mark در الجزایر ، المحبوب موعود استاد اقتصاد می گوید: quotation mark میزان اشتغال افراد بین پانزده تا شصت و پنج سال در الجزایر که رقم آن به چهل درصد می رسد یکی از کمترین ارقام در جهان است.

تحصیلکرده ها به علت ناامیدی از یافتن کار یا به این علت که مجبور خواهند بود در کارهای سطح پایین همچون راننده تاکسی کار کنند بیش از آنکه به اروپا بروند به امریکا و کانادا مهاجرت می کنند.

شمار تحصیلکرده هایی که الجزایر را ترک می کنند در مقایسه با دیگر کشورهایی که درآمد سرانه برابری با این کشور دارند دو برابر است.

ثروت کشور افزایش می یابد و این امر باعث خشم گسترده و غیر قابل تحملی شده است زیرا چشم انداز تحول در این کشور بسیار محدود است.

به همین علت مهاجرت به هر قیمت ممکن در دستور کار جوانان قرار گرفته است.

quotation mark این نقشه را می توان برای همه کشورهای خاورمیانه ترسیم کرد.

با این حال، این نظام ها تلاش کرده اند از انفعال ناشی از استعمارگری و غارت منابعشان توسط شرکت های نفتی غربی خارج شوند.

آنها چاه های نفتی خود را از اواخر دهه شصت ملی کردند.

سپس این نظام ها از دلار های نفتی فراوان که پس از سال هزار و نهصد و هفتاد و سه با افزایش شدید بهای نفت بیشتر شده است برای دسترسی رایگان مردم به آموزش و بهداشت استفاده کردند.

کشورهای عربی پس از quotation mark ضد شوک نفتی quotation mark دهه هشتاد، اقتصاد خود را برای اینکه دیگر به بازارهای بی ثبات طلای سیاه وابسته نباشند متنوع کردند.

افزایش بهای نفت در دهه نود این امکان را به کشورهای عربی مهیا کرد.

الجزایر و عربستان سعودی صنایع آلومینیوم و شیمی خود را توسعه دادند و امارات عربی متحد در بخش مسکن و گردشگری و کویت و قطر نیز در بخش خدمات مالی سرمایه گذاری کردند اما همانگونه که سارکیس می گوید امروزه نه مطالبات اقتصادی بلکه مطالبات سیاسی، آزادی بیان ، مشارکت در حیات سیاسی مد نظر معترضان در کشورهای عربی است. در واقع توسعه اقتصادی فوق العاده در این کشورها به طور گسترده توسط خاندان حاکم و اطرافیانشان یا در الجزایر و لیبی توسط دار و دسته های سیاسی - نظامی حاکم مصادره شده است.

رئیس حلقه اقتصاددانان عرب می گوید: quotation mark اصلی ترین خواسته معترضان عرب تغییر اساسی در نحوه کارکرد شرکت هاست. quotation mark تلاش های مبهم برای دموکراتیک سازی همچون انتخابات شهرداری ها در عربستان سعودی، انتخابات پارلمانی در کویت و وعده عملی نشده برگزاری چنین انتخاباتی در قطر از سال دو هزار و هشت تا کنون باعث تغییر اساسی در این کشورها نشده است.

سارکیس می افزاید: quotation mark اما با انقلاب های رخ داده در تونس و مصر و لیبی، دیوار ترس فرو افتاده است. quotation mark موفقیت تظاهرات روز چهاردهم فوریه در بحرین، بیست و هفتم فوریه در عمان ، هشت مارس در کویت و ده مارس در عربستان سعودی دولت های این کشورها را وادار به افزایش امتیازدهی های سیاسی، آغاز مذاکره با مخالفان ، اخراج شماری از وزرا و اعلام برگزاری انتخابات در قطر کرده است.

خشونت به کار رفته در سرکوبگری ها که هفت کشته در بحرین، یک کشته در عمان و سه زخمی در قطیف عربستان سعودی برجای گذاشته است تظاهر کنندگان را نه تنها متوقف یا مایوس نکرده است بلکه برعکس، به گفته سارکیس آتشفشان های کل منطقه که همگی خاموش بودند اکنون یکی پس از دیگری در حال فوران هستند.

این آتشفشان ها با همان قدرتی که فکر می کردیم دیگر خاموش شده اند فوران کرده اند.

هنوز آتشفشانهای زیادی نیز هستند که یکی پس از دیگری فوران خواهند کرد. quotation mark به اعتقاد کارشناسان، هر چند پول به قدرتهای حاکم بر این کشورها اجازه می دهد وقت را تلف کنند، اما بیداری رخ داده در این کشورها بسیار گسترده است.

در کشورهای ثروتمندتر و بسته تر، اینکه قدرتهای حاکم مجبور شوند این زمان را بخرند به این معناست که آنها تحت فشار احتمال دارد تسلیم شوند.

quotation mark جوامع این درس را فراموش نخواهند کرد.