ایرنا - مصر پس از مبارك دوران جديدي را تجربه مي كند كه سي سال از آن بازمانده بود. خيزش مردمي در ژانويه 2011 موجي از تحولات را در اين كشور برانگيخت كه برقراري رابطه با ايران به نقطه عطف اين تغييرات در سياست خارجي اين كشور تبديل شده است.
چرخش سياست خارجي مصر به سوي كشورهاي منطقه خاورميانه براي تقويت جايگاه اين كشور بزرگ اسلامي، مي تواند در دوران جديد مصر را به مركز توجه به ديدگاه عربي و اسلامي تبديل نمايد.
در اين ميان مناسبات مصر با ايران در طي سي سال گذشته به عنوان معماي پيچيده اي در نهاد سياست خارجي مصر مطرح بوده است كه البته در طول اين سال ها مساله ارتباط با ايران و از سرگيري آن دچار جزر و مد فراواني بوده است.
سخنان هفته گذشته 'نبيل العربي' وزير خارجه مصر مبني بر'دولت مصر ايران را به عنوان يك كشور دشمن تلقي نميكند و رابط به مانند قبل نخواهد بود'، بازتاب وسيعي در عرصه سياسي و رسانه اي به دنبال داشته است.
نبيل العربي وزير خارجه مصر در اظهارات رسمي خود گفته است كه 'قاهره براي گشايش صفحه اي تازه در روابط با ايران آمادگي دارد و مصر به ايران به عنوان خصم نمي نگرد و دو كشور از پيوندهاي ناگسستني تاريخي برخوردارند'.
بسياري از كارشناسان اين اظهارات را يك 'بمب سياسي' و ترسيم كننده مسير روابط بين دو كشور ارزيابي كرده و آن را مبدا دوران جديدي از روابط دو كشور پس از 30 سال دانسته اند.
در واكنش به اين موضع گيري علي اكبر صالحي وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران با اشاره به اعلام آمادگي همتاي مصري خود براي برقراري روابط با تهران از اين مساله استقبال كرد و اظهار داشت: روابط تاريخي دو كشور عليرغم فراز و نشيب هاي خود همواره تداوم داشته و اميدواريم در فضاي جديد ايجاد شده شاهد ارتقاء اين روابط بين دو كشور و دو ملت بزرگ ايران و مصر باشيم.
علاءالدين بروجردي رئيس كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس هم برقراري رابطه رسمي با مصر را يك فرصت مهم براي دستگاه ديپلماسي ايران خواند و گفت: دستگاه ديپلماسي و وزارت خارجه جمهوري اسلامي ايران بايد در جهت برقراري روابط رسمي ميان دو كشور بهصورت عملياتي گام بردارد.
در اين راستا پايگاه خبري العربيه بر عملي شدن وعده ها با تاكيد بر جايگاه منطقه اي دو كشور در برابر دشمنان خود چنين ارزيابي كرده است: 'البته بيان سخنان خوب، براي عبور از اين مرحله تا برقراري مناسبات كافي نيست، ولي اين سخنان نشان ميدهد كه شايد موضوع برقراري ارتباطات، وارد مرحله اي عقلاني شده است تا به مرحله مذاكره براي تفاهمهاي مقبول نزد دو طرف برسد. تفاهمهايي كه ميتواند منافع مشترك دو كشور را كه به ثبات منطقه كمك كند محقق كند، دو كشوري كه نيروهاي سنتي منطقه هستند و ميتواند دخالت خارجي را در منطقه بكاهد، منطقه اي كه سال هاست از رفتار برخي حاكمان خود و دخالت هاي خارجي در رنج و زحمت است'.
در هنگام سقوط رژيم مبارك برخي از رهبران جنبش مردمي مصر از آمادگي خود براي برقراري رابطه با ايران خبر داده بودند.
'محمد البرادعي' مدير كل سابق آژانس بين المللي انرژي اتمي در گفتگو با شبكه تلويزيوني 'اون تي وي' بعد از كناره گيري حسني مبارك از قدرت، گفته بود: در صورت انتخاب شدن به عنوان رئيس جمهوري مصر، روابط با ايران را از سر مي گيرم.
از سر گيري مناسبات سياسي دو كشور مهم خاورميانه ايران و مصر بازتاب وسيعي در رسانه هاي خبري داشته و زواياي اين رويداد ديپلماتيك را مورد ارزيابي قرار داده اند.
شبكه خبري الجزيره قطر اعلام كرد؛ 'نبيل العربي' وزير خارجه مصر بعد از ديدار با 'مجتبي اماني' رئيس بخش حافظ منافع ايران در قاهره گفت مصر آمادگي از سرگيري مناسبات ديپلماتيك با ايران كه به مدت سي سال متوقف شده بود را دارد. دو ملت ايران و مصر شايسته اين هستند كه مناسبات دو جانبهاي را كه منعكس كننده تاريخ و تمدن آنها باشد با يكديگر داشته باشند.
وي بار ديگر بر موضع خود در همگرايي با ايران تاكيد كرده و گفت كه مصر در حال حاضر صفحه جديدي با تمام كشورها از جمله ايران را در راستاي تحقق منافع مشترك باز كرده است.
رسانه هاي مصري اظهارات متقابل علي اكبر صالحي و نبيل العربي وزراي خارجه ايران و مصر را زمينه ساز پيشبرد روابط دو كشور اسلامي و دارنده تمدن بزرگ و تاريخي دانستند.
شبكه تلويزيوني العربيه در تحليل اين موضوع نوشت: آينده رابطه بين مصر و ايران از جمله مواردي است كه درباره تغييرات پس از انقلاب 25 ژانويه مصر و سرنگوني حسني مبارك درباره آن گمانهزنيهايي وجود دارد.
گرچه ماهيت روابط با آمريكا و اسرائيل در صدر دستور كار موضوعات امور خارجه در دوران پس از مبارك قرار دارد، اما به نظر ميرسد روابط با ايران احتمالا به دليل سه دهه سردي روابط اخيرا مهمتر شده است.
اين رسانه با اشاره به اعتراضات شديد اسرائيل به عبور ناوهاي ايراني از كانال سوئز نوشت: رابطه بين مصر و ايران چند روز پس از سرنگوني مبارك محك خورد يعني زمانيكه شوراي عالي نيروهاي مسلح مصر به ناوهاي ايران اجازه داد تا در مسير سوريه از كانال سوئز عبور كنند.
پايگاه خبري شبكه العربيه در گزارشي ديگر با اشاره به نزديك شدن مواضع سران دو كشور ايران و مصر پس از سقوط رژيم مبارك نوشت: انقلاب مصر و سقوط حسني مبارك باب مناسبات ايران و مصر را پس از سال ها گشود و بسياري از پرونده هاي موجود و پيچيده در سياست خارجي مصر را باز كرد به ويژه پرونده مناسبات مصر با اسرائيل، آمريكا و ايران.
موضوع ديگري كه پس از اعلام از سر گيري مناسبات ايران و مصر در محافل خبري مطرح شد اعلام نگراني رژيم صهيونيستي از گشايش روابط دو كشور بود كه مطابق معمول سعي در برهم زدن قاعده بازي در منطقه خاورميانه به نفع خود دارد.
مطبوعات رژيم صهيونيستي اقدام نبيل العربي در دعوت از ايران براي گشايش صفحه اي تازه با مصر را دليلي بر اين امر دانستند كه قاهره اكنون برخلاف دوران رژيم حسني مبارك، ديگر تهران را دشمن خود نمي داند.
روزنامه يديعوت احرونوت به نقل از 'نبيل العربي' گزارش داد كه مصر خواهان تحكيم روابط با تهران است و ايران را ديگر دشمن خود نمي پندارد.
روزنامه صهيونيستي هاآرتص هم در تحليل مواضع 'نبيل العربي' وزير خارجه مصر در زمينه همگرايي با ايران و باز كردن صفحه جديدي از مناسبات ميان دو كشور نوشت: بعد از پيامهاي محبتآميزي كه ميان مصر و سوريه رد و بدل شده است و 'محمدحسين طنطاوي' رئيس شوراي عالي نظامي مصر قصد سفر به دمشق را دارد، حال نوبت العربي است كه دست خود را به سوي ايران دراز كند.
هاآرتص افزود: بنا به عقيده بسياري از تحليلگران اسرائيلي، العربي فردي ضداسرائيلي است و ديدگاههاي روشني در زمينه محاصره تحميل شده از سوي اسرائيل بر نوار غزه دارد.
رسانه هاي خبري مهمترين دليل نگراني هاي اين رژيم درباره نبيل العربي را گذشته شغلي او دانسته اند. العربي قبلا قاضي در دادگاه بين المللي لاهه بود و همچنين در فعاليت هايي ضد ايجاد ديوار نژادپرستانه حائل در كرانه باختري مشاركت داشته است. عربي همچنين قبلا خواستار محاكمه سران رژيم اشغالگر به اتهام ارتكاب جنايت هايي مانند كشتار جمعي شده است.