کارشناسان مسائل سیاسی می گویند دیپلماسی ژاندارمی فرانسه در قاره آفریقا، در بوته آزمایش مداخله نظامی این کشور در بحران سیاسی ساحل عاج محک خورد .


خبرگزاری شینهوا در تحلیلی درباره نقش دیپلماسی فرانسه در قاره آفریقا اعلام کرد در پی بازداشت لوران باگبو رئیس جمهوری پیشین ساحل عاج ، نقش فرانسه در مدیریت بحران سیاسی ساحل عاج ، سئوالات و تفسیر و تعبیری های زیادی را در محافل سیاسی و در بین ناظران بین المللی مطرح کرده است .

اکنون حدود پنجاه سال است که از استقلال کشورهای آفریقایی فرانسه زبان از فرانسه، می گذرد اما به نظر می رسد که فرانسه این قدرت استعماری بار دیگر در عرصه فعالیت های سیاسی این قاره نقش اول را ایفا می کند و دخالت نظامی فرانسه در بحران سیاسی ساحل عاج این واقعیت را بیش از پیش نمایان ساخته است.

فرانسه مداخله نظامی تازه خود در ساحل عاج را قانونی و مشروع ارزیابی کرده و خاطر نشان کرده است که این مداخله ، اقدامی مثبت و در حمایت از فرآیند برقراری نظام های دموکراتیک در قاره آفریقا است که خود سازمان ملل نیز از فرانسه چنین درخواست کرده است .

فرانسوا باروئن سخنگوی دولت فرانسه در اظهار نظری در این باره در گفتگو با رادیو بین المللی فرانسه گفت : فرانسه در چارچوب قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل در ساحل عاج مداخله کرده است.

وی افزود مداخله فرانسه در حل بحران سیاسی ساحل عاج از دید همه ناظران سیاسی بین المللی و منطقه ای نه تنها سرزنش آمیز نبوده بلکه قابل توجه نیز بوده است.

مسئولان سیاسی فرانسه در این باره می گویند کشورشان با آگاهی از اینکه کار خود را در ساحل عاج خیلی خوب انجام داده است،انتظار ندارد از هیچ کسی درس سیاسی و اخلاقی بگیرد.

سخنگوی دولت فرانسه برای آنکه مشارکت نیروی های فرانسوی لیکورن در ساحل عاج را توجیه کند گفت: وقتی در اطراف اقامتگاه لوران باگبو سلاح های سنگین مستقر می شود و این سلاح ها غیر نظامیان را هدف قرار می دهند ما دیگر چاره ای جز این نداشتیم که در چارچوب قطعنامه هزار و نهصد و هفتاد و پنج شورای امنیت سازمان که در آن بر دفاع از غیرنظامیان تاکید شده است اقدام کنیم. در واقع ،‌منظور فرانسوا باروئن از طرح این گونه استدلالات آن بود که اقدام نیروهای فرانسوی لیکورن علیه اقامتگاه لوران باگبو قانونی بوده است که در یازدهم ماه آوریل امسال در ابیجان بازداشت شد.

الن ژوپه وزیر امور خارجه فرانسه نیز در اظهار نظری در پیوند با این موضوع گفت بازداشت باگبو و مداخله فرانسه در حل بحران سیاسی ساحل عاج به طور کلی خبر خوبی نه تنها برای مردم ساحل عاج بلکه برای دفاع از دموکراسی در دیگر کشورهای آفریقایی مانند نیجریه ، جمهوری دموکراتیک کنگو و لیبریا است که خود را برای برگزاری انتخابات آماده می کنند.

فرانسوا فیون نخست وزیر فرانسه نیز دراین باره اعلام کرد ما به همراه سازمان ملل پیام نمادین بسیار قوی برای همه دیکتاتورها فرستاده ایم که بدانند باید به اصل مشروعیت ، قانونی بودن و دموکراسی احترام بگذارند و اگر احترام نگذارند با خطر مواجه خواهند شد.

این گونه دفاعیات از مداخله فرانسه در حل بحران سیاسی ساحل عاج، را تاکنون معمولا مسئولان سیاسی و حکومتی خود فرانسه و طرفداران الحسن واتارا رئیس جمهور از دید جامعه بین الملل ساحل عاج، بیان می کنند ، اما در محافل سیاسی مستقل این اقدام با محکومیت شدیدی مواجه شده است.

محافل سیاسی مستقل منتقد این اقدام فرانسه می گویند این اقدام فرانسه تداعی کننده دوران quotation mark فرانس افریک quotation mark )روابط تنگاتنگ فرانسه با آفریقاست که فرانسه حرف اول را در مناسبات خود با آفریقا می زد(است و این در حالی است که نیکولا سارکوزی رئیس جمهوری فرانسه پیش تر اعلام کرده بود که دوران این روابط دیگر گذشته و فرانسه نیز مصمم است که برگ این دوران را برای همیشه ورق بزند.

نیکولا سارکوزی هنگامی که چهار سال پیش در فرانسه به قدرت رسید قول داد که در عرصه فرانس افریک به رویکرد جدید و سالم روی آورد و با دوران گذشته برای همیشه خداحافظی کند. اما به دید ناظران بین المللی فرانسه به عنوان قدرت استعماری سابق آفریقا تلاش می کند که وجهه ژاندارمی آفریقا را از نو برای خود زنده کند.

هر چند مداخله نظامی فرانسه در ساحل عاج در چارچوب قطعنامه سازمان ملل و باحمایت کشورهای منطقه کشورهای همسایه ساحل عاج انجام گرفت اما روزنامه لیبراسیون در این باره به درستی می نویسد که این اقدام فرانسه یادآور اقدامات این کشور در کشورهای آفریقایی مستعمره خود است و ممکن است جوانان آفریقایی همین نظر را داشته باشند.

یعنی جوانان آفریقایی ضرورتا مثل مسئولان فرانسوی فکر نمی کنند.

آنها به احتمال زیاد از زوایه قدرت استعماری ، به اقدام نظامی فرانسه در بحران سیاسی ساحل عاج نگاه می کنند.

فرانسوا لونکل نماینده سوسیالیست در پارلمان فرانسه از همین زاویه به موضوع نگاه می کند و می گوید مداخله فرانسه در بحران سیاسی ساحل عاج ، شکل دهنده مقطعی مسخره آمیز از quotation mark فرانس افریک quotation mark است .

آنتوان گلازه نویسنده کتاب quotation mark سارکو در آفریقا quotation mark quotation mark Sarko en Afrique quotation mark در این باره می گوید تا زمانی که فرانسه در خاک آفریقا حضور نظامی داشته باشد ، ابهامات درباره نیات این کشور در این قاره همچنان به قوت خود باقی خواهد بود .

در همین حال، مرحله حساس در بحران سیاسی ساحل عاج ، بازداشت لوران باگبو رئیس جمهوری مخلوع این کشور است که بسیار مشکوک و سئوال برانگیز شده است.

محافل سیاسی می گویند اگر کمک نیروهای فرانسوی نبود نیروهای وفادار به الحسن واتارا قادر به انجام این کار نبودند.

توسن آلن مشاور باگبو در پاریس نیز در این باره می گوید باگبو بازداشت نشد بلکه توسط نیروهای ویژه فرانسوی ربوده شد و او را به هتل گلف ، مقر الحسن واتارا منتقل کردند.

رونالددوما وزیر امور خارجه سابق فرانسه هم در این باره گفت :واقعیت روشن است و آن این است که ارتش فرانسه بر اساس حکمی سیاسی لوران باگبو را بازادشت و تحویل داد.

ارتش فرانسه حتی وی را به محل اقامت رقیبش (واتارا) برد تا سنت دوران عهد عتیق رعایت شده باشد.

حالا که فرانسه این خوش خدمتی را برای واتارا انجام داده است روابط آینده فرانسه و ساحل عاج نیز که واتارا رئیس جمهوری آن است مطرح است . در سال دو هزار و هشت ، نیکولا سارکوزی رئیس جمهوری فرانسه اعلام کرد که کشورش در همه توافقات نظامی که با کشورهای آفریقایی بسته است تجدید نظر خواهد کرد.

توافقنامه دفاعی فرانسه و ساحل عاج که در سال هزار و نهصد و شصت و یک به امضای مقامات دو کشور رسید تنها توافقنامه ای است که تاکنون در آن تجدید نظر صورت نگرفته است.

بدون شک علت تجدید نظر نشدن در این توافقنامه نظامی آن است که فرانسه همیشه مایل بوده است که حضور خود را در این کشور آفریقایی حفظ کند.

اما طرفداران باگبو با بدبینی به موضوع نگاه می کنند و می گویند با این کاری که فرانسه در ساحل عاج انجام داده است اوضاع در این کشور نه تنها سامان نخواهد گرفت بلکه بدتر نیز خواهدشد.

پاسکال آفی نگوسان رهبر حزب جبهه مردمی ساحل عاج حزبی که از لوران باگبو حمایت می کند اقدام فرانسه در این کشور را به مثابه آشکار کودتای نظامی تلقی و خاطر نشان کرده است که با این اقدام اوضاع سیاسی در این کشور بی ثبات تر خواهد شد .

وی افزود با این اقدام دیگر الحسن واتارا نیز مشروعیت ندارد و اعمال قدرت وی در ساحل عاج نیز بر اساس قانون اساسی نخواهد بود.

زیرا با کودتای فرانسوی ها به قدرت رسیده است .

آفی می افزود تصور اینکه ساحل عاج بعد از به قدرت رسیدن الحسن واتارا روی آرامش به خود خواهد دید ، تصوری غلط است .

زیرا نیروهای وفادار به باگبو آرام نخواهند نشست و با این کار کشور دو پاره می شود.