بررسی استراتژیک - پرس تی وی/ کشورهای عضو ناتو در نشست اخیر برلین، پایتخت آلمان مخالفت خود را با درخواست فرانسه و انگلیس بهمنظور افزایش حملات ناتو به لیبی اعلام کردهاند.در همین حال، مقامات کشورهای انگلیس، فرانسه و امریکا اعلام کردند حملات هوایی ناتو به لیبی تا سقوط قذافی ادامه خواهد داشت.این در حالی است که دستکم هشت تن از انقلابیون لیبی در تازهترین حملات نیروهای وفادار به قذافی به شهر مصراته کشتهشدهاند.
حسن الحسن کارشناس روابط بینالملل از حزب التحریر و مقیم لندن، علی یونس روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی در واشنگتن و عمر نشابی روزنامهنگار روزنامهالاخبار در بیروت در گفتوگو با پرس تیوی، علل مداخله نظامی غرب در جنگ داخلی لیبی را برشمردهاند.علی یونس خبرنگار می گوید هر کشوری بهدلایل و منافع خاص خودش وارد جنگ لیبی شده است. فرانسه به یک دلیل، انگلیس به دلیلی دیگر. فرانسه بهدنبال احیای استعمار خود و در جستجوی شکوه گذشته خود است، انگلیس میخواهد بر مشکلات بودجهای خود فائق بیاید و امریکا هم به این خاطر عقب نشسته است که باراک اوباما نمیخواهد در آستانه انتخابات، بخت انتخاب مجدد خود را با درگیر شدن در لیبی کاهش دهد.ادامه…
از طرف دیگر، نفت لیبی هم انگیزه چندانی برای امریکا نیست، چون امریکا عمده نفت خود را از کانادا و مکزیک میخرد و تنها ۱۰% نفتش را از منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا تامین میکند. اینکه اتحادیه عرب خواهان مداخله ناتو میشود و خودش وارد عمل نمیشود، خیلی مضحک است. انگار اتحادیه عرب از خودش هیچ قدرت و ابتکاری ندارد.
در مورد اینکه میگویند مصر باید وارد عمل شود و به کمک مردم لیبی بیاید هم مساله اینجاست که مصر تازه یک انقلاب را پشت سر گذاشته است و هنوز دولت در این کشور مستقر نشده است و در نتیجه شتافتن مصر به کمک لیبی نیازمند زمان است. ترس دیگر اروپاییها نیز از این است که سقوط معمر قذافی منجر به قدرتمند شدن القاعده و دیگر گروههای تروریستی بشود و یک دلیل مداخله آنها هم همین است. قطعنامه ۱۹۷۳ شورای امنیت کشورهای شرکت کننده در ماموریت محافظت از مردم لیبی را مجاز دانسته است تا از همه ابزار لازم برای جلوگیری از قتل عام مردم لیبی توسط نیروهای قذافی استفاده کنند. اینکه اورانیوم تضعیف شده هم مورد استفاده قرار گرفته است یا نه را نمیدانم، اما مثل اینکه این ماده در بسیاری از تسلیحات نظامی استفاده میشود.
عمر نشابی: بهنظر میرسد اختلاف نظرهای عمیقی میان برخی از اعضای ناتو از جمله ترکیه با دیگر اعضاء و بهویژه فرانسه و انگلیس در مورد رویهای که باید در لیبی پیش گرفته شود، وجود دارد. در وضعیتی که شاهد یک فاجعه انسانی در لیبی هستیم این بر عهده جامعه بینالملل است که سریعاً وارد عمل شده و کمکهای انسانی را در اسرع وقت به مردم لیبی برساند. در مورد این مساله که امریکا تنها ۱۰% از نفتش را از این منطقه تامین میکند و نفت لیبی و منطقه اهمیت چندانی برایش ندارد، هم باید بگویم که در ارتباط با لیبی این خود نفت این کشور نیست که اهمیت دارد بلکه جایگاه استراتژیک لیبی در معادلات جهانی و همچنین جلوگیری از رسیدن نفت لیبی به کشورهای دیگر است که توجه امریکا را جلب کرده است و موجب مداخله آن در لیبی شده است. نکته دیگری که میخواهم به آن اشاره کنم این است که همه قذافی را دست کم گرفتند. او هنوز در قدرت است و طرابلس را تحت کنترل خود دارد. او با وجود بمبارانهای ناتو توانست دستاوردهای نظامی قابل توجهی را در اجدابیا و دیگر مناطق نبرد با مخالفان به دست آورد.
حسن الحسن: کشورهای اروپایی نگران سه چیز هستند. ثروت لیبی، مساله مهاجرت و روی کار آمدن هرگونه حکومت دیگری، غیر همسو با منافع آنها در لیبی است. اروپا و بهخصوص انگلیس با حکومت لیبی وارد معامله و تجارت شدند و حالا نمیخواهند این روابط پرمنفعت خدشهدار شود و برای همین است که انگلیس موسی کوسا و دیگر مقامات لیبیایی را جذب کرده است. اگر قرار باشد کشوری در لیبی مداخله کند آن کشور باید مصر باشد. مردم لیبی به همکاری مردم مصر نیاز دارند.