خبرگزاری فرانسه در گزارشی از رومامری ( سودان ) به قلم سیمون مارچلی نوشت : در روستایی در منطقه مرزی ابیی دهها خانواده پس از سالها زندگی در شمال سودان اکنون به خانه هایشان بازگشته اند اما مانند بسیاری از دیگر از آوارگان این منطقه که بازگشته اند مجبور هستند در فضای باز چادر بزنند و باران نیز به زودی باریدن خواهد گرفت .
نیانگ داو دنگ هفتاد و هفت ساله که به همراه خانواده اش از خرطوم به روستای رومامری در نزدیکی ابیی بازگشته است با اشاره به جنوب سودان که در آستانه جدا شدن از شمال قرار دارد و به زودی به یک کشور مستقل تبدیل می شود گفت این کشور ، کشور ماست و به همین علت بازگشته ایم . وی در حالی که در سایه نشسته است و فرزندانش نیز در رودخانه ای که در نزدیکی اش قرار دارد شنا می کنند گفت اطمینان دارد که تصمیم درستی گرفته که بازگشته است . داو دنگ تصریح کرد خوب و بد بودن اوضاع در این منطقه مهم نیست بلکه مسئله مهم این است که اکنون ما در اینجا هستیم . کمیساریای عالی آوارگان سازمان ملل متحد روز دوشنبه اعلام کرد از ماه اکتبر تاکنون بیش از دویست و نود هزار نفر از شمال به جنوب و چهل هزار نفر نیز به ابیی بازگشته اند .
اقدام این آوارگان در بازگشت به جنوب و ابیی بلافاصله درپی برگزاری همه پرسی درباره استقلال جنوب و جدایی این منطقه از شمال سودان صورت گرفت که در موافقتنامه صلح سال دو هزار و پنج نیز بر آن تاکید شده بود . طرف های درگیر در سودان پس از امضا موافقتنامه صلح جامع سال دو هزار و پنج موافقت کردند برای تصمیم گیری درباره وحدت شمال و جنوب یا جدا شدن این دو منطقه از یکدیگر همه پرسی برگزار کنند . جنوبی ها در سودان ماه ژانویه در همه پرسی درباره استقلال این منطقه از شمال شرکت کردند و به جدایی جنوب رای قاطع دادند . اما همه پرسی دیگر درباره تعیین سرنوشت ابیی که قرار بود همزمان با همه پرسی درباره استقلال جنوب سودان برگزار شود با تاخیر روبرو شد زیرا خرطوم و جوبا نتوانستند درمورد شرایط برگزاری این همه پرسی به توافق برسند . بنابراین ابیی همچنان به عنوان یک منطقه مورد مناقشه باقی مانده است و جنوب و شمال هر کدام ادعاهایی را برسر آن دارند . حزب حاکم کنگره ملی شمال نتایج همه پرسی ماه ژانویه را درباره استقلال جنوب سودان که زمینه را برای جدایی این دو منطقه از یکدیگر فراهم می کند پذیرفته است و این مسئله می تواند نگرانی ها را درمورد بازگشت دو منطقه به یک جنگ داخلی کاهش دهد .
اما شکست مقامات شمال و جنوب در تصمیم گیری درمورد سرنوشت منطقه نفت خیز ابیی می تواند روند جدایی این دو منطقه را از یکدیگر با مشکلاتی روبرو کند . تحلیلگران می گویند حقوق شهروندی ، توافق درباره یک مرز مشترک بین شمال و جنوب پس از جدا شدن این دو منطقه از یکدیگر و چگونگی گشت زنی در این مرز ، تقسیم دارایی ها و بدهی ها ، تقسیم منابع نفتی و رود نیل ، توافق درباره وضع منطقه نفت خیز ابیی و هماهنگی درباره سیاست های اقتصادی همگی از مسائل مهمی است که می بایست پیش از جدا شدن رسمی شمال و جنوب از یکدیگر درمورد آنها توافق حاصل شود . شمالی ها و جنوبی ها هیچکدام دیگر تحمل بازگشت به جنگی جدید را ندارند و اکثر آنها خواستار توافق دو طرف درباره تقسیم منابع نفتی پس از جدایی این دو منطقه از یکدیگر هستند . اقتصاد شمال و جنوب به نفت وابسته است و ازسوی دیگر خط لوله ها و امکانات بنادر در شمال واقع است بنابراین شمال و جنوب باید با یکدیگر همکاری و درآمدهای نفتی را تقسیم کنند . بااین حال ارتش آزادیبخش جنوب سودان می گوید خرطوم به دنبال ایجاد بی ثباتی در جنوب در آستانه جدایی رسمی این دو منطقه از یکدیگر است .
