بررسی استراتژیک - ”اشپیگل”/ رویکرد اتحاد نظامی ناتو در قبال لیبی به عنوان یک نمونه نشان داد که کشورهای عضو این پیمان، هدف مشترکی را دنبال نمیکنند. این طور به نظر میرسد که این پیمان نظامی از زمان فروپاشی شوروی سابق نتوانسته است در راستای ترسیم و تعریف جدیدی از اهداف خود موفق عمل کند.
مجله آلمانی “اشپیگل” در تحلیلی تحت عنوان “بحران ناتو، ائتلافی بی هدف” با اشاره به مواضع اخیر کشورهای عضو ناتو در قبال تحولات جهان اعراب آورده است ،ناتوانی اعضای پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) برای هماهنگی، اتحاد و همینطور مفهومی مشترک باعث شده است که این اتحاد نظامی بعد از سقوط شوروی سابق نتواند اهداف مشترکی را برای خود تعریف کند.خندههای دوستانه ولی اجباری وزرای خارجه ناتو در کنفرانس برلین نیز نتوانست جایگزین یکپارچگی مسلم این ائتلاف باشد. به نظر میرسد که در ائتلاف فعلی هر کشور اهداف خود را دنبال میکند بدون آن که قبل از اتخاذ تصمیم، به رایزنی و مشاوره با متحد خود در ناتو پرداخته باشد.ادامه….
استناد آلمان به قطعنامه ۱۹۷۳ شورای امنیت سازمان ملل که با هدف جلوگیری از حمله به نیروهای غیر نظامی در لیبی و حفظ جان غیرنظامیان صورت گرفت باعث انزوای این کشور شد و از دیگر سو این مساله به عنوان یکی از موارد ناهماهنگی اعضای ناتو میباشد، علاوه بر این اقدام خودسرانهی فرانسه برای استفاده از قوای نظامی علیه لیبی در شرایطی که نشست وزرای امور خارجه ناتو در پاریس درجریان بود از دیگر موارد میباشد.
از دیگر سو ترکیه به عنوان یکی از متحدان ناتو و به عنوان میانجی ناتو در دنیای اعراب تا حد بسیار زیادی از فعالیت این اتحاد نظامی جلوگیری کرد. آمریکا نیز به عنوان یکی از قدرتهای کلیدی سعی کرد که برای مبارزه علیه دیکتاتورها قدرت خود را قبل از همه به نمایش گذارد. همهی موارد فوق نمونههایی از عدم هماهنگی اعضای ائتلاف در رویارویی با بحران لیبی میباشد.
علاوه بر این در شرایطی که فرانسه و آمریکا هر یک ادعای هدایت این ائتلاف را دارند و وزیر امور خارجه آلمان از حضور آتی نیروهای امدادی آلمان در لیبی سخن میگوید به نظر میرسد میزان تجهیزات نظامی ائتلاف ناتو در لیبی رو به کاهش است.
با توجه به اختلاف نظر شدید بین اعضای ناتو این اتحاد در شرایط فعلی نمیتواند استراتژی مشترک و واحدی اتخاذ کند و شرایط فعلی لیبی همچنان ادامه خواهد یافت. میتوان گفت که اتکای تنها به نیروهای پروازی ناتو علیه قذافی برای سرنگونی رژیم وی کافی نیست و از دیگر سو استفاده از نیروهای زمینی نیز مورد قبول سازمان ملل نیست. علاوه بر این انقلابیون بدون کمک از خارج قادر به پیروزی بر دولت نیستند.
جنگ قذافی علیه مردم این کشور و همینطور لزوم ادامهی عملیات ناتو تا زمان رفتن قذافی تنها مسالهای بود که وزرای امور خارجهی ناتو و آمریکا متفق القول بر سر آن توافق داشتند اما به نظر میرسد که این جنگ بیش از آن چیزی که ابتدا برآورد شده به طول خواهد انجامید.
این که ناتو در بحران فعلی خود در لیبی نتوانسته است به راه مشترکی دست یابد به دلایل بسیار جدی برمیگردد. به نظر میرسد که مشکلات فعلی ناتو نتیجه ضعف و نبود استراتژیهای اساسی مشترک اعضای ناتوست.
اکنون مسائلی که بیش از پیش ۲۸ عضو ناتو دارای اختلاف نظرهای اساسی در ارتباط با آن هستند عبارتند از این که نقش روسیه در زمینه سیستم دفاعی مشترک چگونه ترسیم خواهد شد، آیا ناتو باید به عنوان یک پلیس جهانی در تقابل با هر بحران جهانی وارد عمل شود و یا این که آیا سربازان ناتو بایستی برای تامین امنیت راههای تجاری و حمل و نقل مواد خام به کار گرفته شوند، آیا میتوان از حملات سایبری به نیروگاههای اتمی ناتو جلوگیری کرد؟ درهمه این موارد اختلاف نظرهای بسیار فاحشی بین اعضای ناتو وجود دارد.
با گذشت زمان نیز آمادگی آمریکا برای هماهنگی با منافع متحدان اروپایی اشهمانطور که بحران لیبی نشان داد افزایش مییابد.
پیامد چنین مسالهای نیز ایجاد ناتویی است که بیش ازآن که شکل یک اتحاد و پیمان نظامی داشته باشد به شکل یک نشست سیاسی درآمده است.”