«مصر از مدتها پيش جزء همپيمانان كليدي غرب و اسرائيل بوده است، اما پس از انقلاب اخير در اين كشور، فشارها براي ايجاد تغيير در روابط بينالمللي با افزايش مواجه شده است.»
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، پايگاه اينترنتي شبكهي بي.بي.سي در گزارشي در خصوص سياستهاي خارجي مصر و تغييرات آن در دولت جديد اين كشور آورده است:
«در انقلاب مصر، اصلاح طلبان نه تنها خواستار تغييرات داخلي بودند بلكه تغيير در سياستهاي خارجي اين كشور نيز جز مطالبات آنها بود.
در حال حاضر اين حس ميان مردم مصر وجود دارد كه كشورشان ديگر همچون گذشته نقش تاثيرگذاري در جهان عرب و آفريقا ندارد.
بخش پاياني سخنان نبيل العربي، وزير امور خارجه مصر به اين صورت بود كه "ما در حال بازبيني منافع كليدي خود در سياست خارجي هستيم."
يك تحليلگر مصري ميگويد: ما هم اكنون كشوري متمدن و باستاني هستيم و بايد نگاهي متفاوت نسبت به آمريكا و اروپا داشته باشيم. ما شايستگي مورد احترام قرار گرفتن از سوي كشورهاي جهان را داريم.
تحليلگر ديگري ميگويد: ما طي 30 سال گذشته استراتژي مشخصي (در روابط بينالمللي) نداشتهايم؛ به خصوص پس از انقلاب اخير لازم است از فلسطين و جهان اسلام و جهان عرب بيشتر حمايت كنيم.
اين پيام به گوش افرادي كه در مصر در مسند قدرت قرار دارند، رسيده است. در وزارت امور خارجهي اين كشور، جايي كه نبيل العربي چندي پيش سمت وزيري را برعهده گرفته است، اين آگاهي وجود دارد كه استراتژي و ديپلماسي جديد بايد نسبت به قبل متفاوت باشد. نبيل العربي به خوبي ميداند كه رويهاي كه بايد در پيش بگيرد بايد با رويه گذشتگان تفاوت داشته باشد.
وي در مصاحبه با خبرنگار شبكه بي.بي.سي ميگويد: اين موضوع را از زمان آغاز فعاليتهاي اين دولت به وضوح مشخص كردهايم كه ما برگي جديد در روابط خارجي رقم خواهيم زد.
تفاهمنامه صلح مصر با اسرائيل مدتهاست به عنوان پايه و اساس روابط منطقهاي قاهره به شمار ميرود. اين موضوع همچنين به مصر كمك كرد تا يكي از همپيمانان اصلي استراتژيك غرب محسوب شود و بتواند مبلغ 1.4 ميليارد دلار از آمريكا به عنوان كمك نظامي و اقتصادي دريافت كند.
اين موضوع در حالي است كه مردم مصر در اقدامات انقلابي اخير، پرچم اسرائيل را در ميدان التحرير قاهره به آتش كشيدند و براي اعتراض در مقابل سفارت رژيم صهيونيستي تجمع كردند.
در حالي كه حاكمان نظامي موقت متعهد شدهاند در خصوص بررسي تفاهم نامههاي دولت پيشين مصر پس از انتقال قدرت، تصميمهاي لازم اتخاد شود، برخي مقامات ظاهرا هيچ گونه نگراني در مورد خشم فعالان مصري كه به اعتراض در مقابل سفارت رژيم صهيونيستي پرداختهاند، ندارند. به نظر ميرسد اين اعتراضها با هدف قطع روابط ديپلماتيك و اقدامات بيشتر براي كمك به بهبود شرايط نوار غزه بوده است.
بنيامين نتانياهو، نخست وزير اسرائيل دربارهي تحولات اخير در كشور همسايه مصر ابراز نگراني كرده است. عاموس گلعاد، سفير سابق اسرائيل در مصر ميگويد: اكنون ما بايد تمام تلاش خود را انجام دهيم تا ثبات در مصر برقرار شود و در خصوص سياستها نگران نباشيم. ما كارهاي زيادي انجام ميدهيم، اما بهتر است در اين باره سخني به ميان نياوريم. مردم ميگويند مطرح كردن اين مسائل ممكن است به گونهاي منفي تعبير شود.
وزير امور خارجهي مصر در پاسخ به پرسش خبرنگار بي.بي.سي در خصوص معقول و منطقي بودن نگرانيهاي اسرائيل ميگويد: به طور قطع تمام تفاهمنامهها مورد احترام هستند.
وي تاكيد دارد، مصر همچنان نقش مهم خود را در حل و فصل مناقشات اسرائيل و جهان عرب ايفا خواهد كرد. ديگر زمان آن فرا رسيده كه تفكر دربارهي نحوه عملكرد در مناقشات را كنار بگذاريم و به پايان دادن به مناقشات فكر كنيم.
وي در ادامه خاطرنشان كرد: دو طرف بارها پشت ميز مذاكره نشستهاند و در خصوص همه مسائل به مذاكره پرداختهاند. آنها ميدانند كه در چه موقعيتي قرار دارند و چه چيزي را ميتوانند قبول كنند، در نتيجه هماكنون زمان انعقاد تفاهم نامه فرا رسيده است.
همزمان با اينكه مصر به دنبال گشايش فصلي نو در روابط بين المللي خود است، اين كشور سعي دارد روابط خود با ايران را بهبود بخشد. نبيل العربي در نخستين كنفرانس خبري خود گفت: ايران كشور دشمن نيست.
در حالي كه مذاكرات رسمي ميان ايران و مصر هنوز برگزار نشده است، حرفهايي در خصوص بازگشايي سفارتخانه در دو كشور به گوش ميرسد.
قاهره همچنين از ارتباطات سياسي با لبنان و حزب الله استقبال كرده است. نخست وزير مصر همچنين قصد دارد براي حل مناقشات مربوط به تقسيم آب به سه كشور حوزهي رود نيل سفر كند.
در هر حال، خيزشهاي مردمي در ساير كشورهاي عربي براي مصر- به عنوان كشوري كه انتظار ميرود نقش رهبري خود را از سر گيرد- يك دو راهي به شمار ميرود.
وزير امور خارجهي مصر ميگويد: ما بايد اين مساله را مد نظر داشته باشيم كه اقداماتي كه مردم در برخي كشورهاي عربي انجام ميدهند، صرفا مسائل داخلي هستند.
در كشور همسايه ليبي كه بالغ بر يك ميليون مصري در آن به سر ميبرند، به گفتهي وزير امور خارجه مصر اولويت اصلي متوقف كردن خونريزيها است. نبيل العربي ميگويد: موضع ما در اين خصوص بيطرف است.
تيتر روزنامههاي مصر مملو از وقايع داخلي اين كشور و نيز ادامه اعتراضهاي ضد دولتي در خاورميانه است.
با اين حال در حال حاضر درگيري با مسائل داخلي و عدم اطمينان در خصوص آيندهي مصر منجر به سردرگمي در تصميمگيريهاي مربوط به سياست خارجي اين كشور ميشود.
ماكس رودنبك، تحليلگر مسائل خاورميانه در هفته نامه اكونوميست ميگويد، عدم تغيير در منافع ملي از عواملي است كه فردي را كه قدرت را در دست ميگيرد، محدود خواهد كرد.
وي ميگويد: تقريبا هر فردي چه از آزاديخواهان غرب چه نمايندگان اخوان المسلمين ميخواهند مصر مستقلتر باشد و نقش خود را در منطقه با قدرت ايفا كند.
وي خاطرنشان كرد: تصور ميكنم ما در مصر شاهد فاصله گيري از آمريكا خواهيم بود كه اين موضوع در روابط اسرائيل و مصر بيتاثير نيست. اما تمام احزاب در مصر حتي اخوان المسلمين به اتفاق اعلام كردهاند كه به تفاهم نامهي صلح كمپ ديويد احترام ميگذارند.»