واحد مرکزی خبر/ اسوشیتدپرس در گزارشی از طرابلس به بررسی اوضاع لیبی از زمان آغاز جنگ در این کشور پرداخت و آن را بسیار تاثربار خواند.
این خبرگزاری نوشت هتل سی و شش طبقه ماریوت سه ماه قبل به عنوان تازه ترین نماد افزایش سرمایه گذاری نفتی بر روی خط ساحلی طرابلس پایتخت لیبی افتتاح شد. با وجود این ده روز پس از افتتاح هتل ماریوت در پانزده فوریه ، این هتل تعطیل شد زیرا ناارامی های گسترده لیبی را فرا گرفت و این ناارامی ها به سرعت به خشونت گرائید. هتل ماریوت ساخته شد تا میزبان سرمایه گذاران خارجی باشد آنهم در زمانی که امید به رشد اقتصادی لیبی را پر کرده بود ولی این هتل اکنون خالی است. تقریبا ظرف مدت یک شب آنچه نمادی از لیبی نوین و مملو از فرصت ها حتی در زمان حکومت ستمگر معمر قذافی رهبر لیبی بود ، به نمادی از آینده ای نامشخص تبدیل شد. پاراگ خانا محقق در موسسه تحقیقاتی بنیاد آمریکای نوین مستقر در واشنگتن گفت اقتصاد لیبی با زمانی که به حالت قبل خود باز گردد فاصله زیادی دارد.
این مکان برای اینکه به مکانی جدید و آفتابی مانند جنوب فرانسه تبدیل شود مسیری طولانی را باید طی کند.
قیام مردمی که ماه فوریه آغاز شد و درگیری های متعاقب آن میان مخالفان و طرفداران قذافی موجب سرخوردگی مردم عادی شد که خواستار داشتن زندگی بهتر بودند.
افرادی که در حال جنگ با قذافی هستند اعلام کردند به دنبال آزادی و نیز فرصت های اقتصادی هستند که مدت های مدید به سبب خویشاوند سالاری و حمایت گسترده از دست می رفت. لیبی بعد از سه ماه جنگ ، تقریبا در قسمت شرق تحت کنترل نیروهای مخالف قذافی قرار دارد و غرب کشور نیز در اختیار وفاداران به قذافی است و خطوط جبهه میان این دو طرف جابجا می شود. مقاومت هایی نیز در برابر حکومت قذافی در غرب لیبی وجود دارد. در مناطقی که همچنان تحت کنترل قذافی قرار دارد ، اقتصاد به سبب ترکیب خطرناکی از تحریم ها و جنگ عملا متوقف شده است. صدها هزار کارگرخارجی که زمانی ستون فقرات اقتصاد لیبی بودند از این کشور گریخته اند. تحریم های بین المللی موجب پایان یافتن درآمدهای ناشی از صادرات نفت شده است که بر اساس اعلام کتاب حقایق جهان سیا هشتاد درصد از درآمد دولت لیبی را تشکیل می داد. لیبی کشوری که زمانی حدود یک میلیون و ششصد هزار بشکه در روز نفت تولید می کرد اکنون بخش بسیار اندکی از آن میزان نفت را تولید می کند.
از سوی دیگر منطقه پرواز ممنوع که ناتو آن را اجرا می کند و محاصره دریایی محدود نیز واردات را کاهش داده است. حتی معدود امتیازهایی که مردم لیبی در زمان حکومت قذافی از آنها برخوردار بودند نیز در حال از بین رفتن است. پمپ بنزین ها به مکان های نبرد تبدیل شده اند و لیبی که به شدت به بنزین یارانه ای وابسته بود با چنان کمبودی روبرو شده است که نظامیان از پمپ بنزین ها محافظت می کنند و رانندگان ممکن است چند روز برای اینکه نوبت آنها شود تا باک خودروهای خود را پر کنند منتظر شوند. کریستوفر بوکک از بنیاد بین المللی صلح کارنگی گفت کمبودهای بنزین از تحریم ها و سیاست قبلی قذافی ناشی می شود که پالایشگاه ها را به شکلی طراحی کرد که به جای بنزین فراورده هایی مانند سوخت هواپیما را که برای صادرات پر سودتر هستند تولید کنند. در عین حال مشکلات در سراسر کشور به یک اندازه قابل مشاهده هستند. در بحبوحه تردیدها درباره آینده کشور قیمت های خرده فروشی کاهش یافته است و تعدادی از مغازه داران در شهرهای آسیب دیده از جنگ هنگام صبح حتی زحمت باز کردن مغازه اشان را هم به خود نمی دهند. ارزش دینار لیبی در حال کاهش یافتن است و در بازار سیاه هر دلار با یک و هشتاد و پنجم صدم دینار معاوضه می شود که این میزان بر اساس نرخ رسمی یک و دو دهم دینار است. قیمت مواد غذایی مانند چای و شیر افزایش یافته و قیمت هر پاکت سیگار نیز دو برابر شده است که در کشوری که سیگار کشیدن در آنجا رواج زیادی دارد موجب نگرانی شده است. رئیس گارد ساحلی لیبی گفت تعداد اندکی از کشتی ها که آشکارا دارای محموله غیر نظامی مانند برنج هستند از ماه مارس تاکنون در بندر طرابلس پهلو گرفته اند و ناتو کشتی هایی را که حامل کالاهای با کاربرد دو گانه هستند مانند خودروهای دو دیفرانسیل باز می گردانند. خروج کارگران خارجی ساخت و ساز را به طور کامل متوقف کرده است. در طرابلس جرثقیل ها بدون استفاده و به ردیف دیده می شوند و طرح های ساختمانی نیمه کاره را می توان در شهر مشاهده کرد در حالی که هنوز تابلوهای بزرگ تبلیغاتی برپاست که در آنها درباره طرح های احداث مراکز خرید شیشه ای و برج های آپارتمانی تبلیغ شده است. شاید این از هم پاشیدگی اقتصادی ناشی از بنیادهای متزلزل اقتصادی و نیز جنگ باشد.
ارقام رسمی درباره میزان بیکاری وجود ندارد ولی بر اساس براوردهای سیا بیکاری در سال دو هزار و چهار ، سی درصد بوده است.
در آن زمان حدود هفتاد و پنج درصد از مواد غذایی باید وارد می شد.
تحلیلگران می گویند نظام آموزشی سیاسی شده لیبی نتوانسته است نیروی انسانی ماهر تربیت کند. پل سولیون از دانشگاه جرج تاون گفت قذافی بیشتر پول نفت را صرف آرمان های جهان سوم و نیز محافظت از خود کرد .
قذافی به مردم خود اهمیتی نمی داد.
این صحنه ها در تضاد آشکار با حس خوشبینی دست کم میان طبقه ممتاز لیبی و سرمایه گذاران خارجی دارد که از پنج سال قبل پس از حدود دو دهه انزوا و تحریم بوجود آمده بود. تحریم ها ممکن است ناقوس مرگ را برای حکومت چهل و دو ساله قذافی در لیبی به صدا در آورند ولی مشخص نیست این تحریم ها ممکن است چه زمانی توانایی وی را برای باقی ماندن بر سر قدرت کاهش دهند.
قذافی قبلا نیز چنین تحریم هایی را پشت سر گذاشته است و بدون منابع نیست. به گفته عبد الهافی زلتینی وزیر امور خارجه لیبی ، دارایی های خارجی این کشور به مبلغ حدود یکصد و بیست میلیارد دلار مسدود شده است ولی این کشور حدود یکصد و چهل و چهار تن ذخیره طلا دارد که تصور می شود در داخل کشور قرار داشته باشد. کارشناسان می گویند اگر قذافی ذخایر مهمی از ارز قوی در اختیار نداشته باشد در نهایت با مشکل برخورد می کند .
گفته می شود قذافی مزدوران آفریقایی را اجیر کرده است تا شبه نظامیان وفادار به فرزندانش و نیروهای ارتش منظم را تقویت کند.
