يك روزنامه آمريكايي در گزارشي از اوضاع بحراني ليبي و ارتباط آن با وضعيت حضور شركت هاي نفتي آمريكايي در اين كشور، از تضمين گروه هاي متخاصم در ليبي براي رعايت همه قراردادهاي نفتي سخن گفت.

روزنامه آمريكايي 'واشنگتن پست' در گزارشي كه روز شنبه منتشر شد، شركت هاي نفتي آمريكايي را ايفاگر نقش اصلي در توسعه صنعت نفت عظيم و ناشناخته ليبي معرفي كرد و نوشت: اين شركت هاي نفتي به دقت نظاره گر ستيزه نظامي در اين كشور هستند.
به گزارش ايرنا، كارشناسان نفتي، ذخاير نفت ليبي را 43 ميليارد و 600 ميليون بشكه پيش بيني مي كنند كه پس از عربستان سعودي، داراي بيشترين ذخاير نفتي در جهان است.
واشنگتن پست نوشت: رابطه ميان 'معمر قذافي ' حاكم ليبي و صنعت نفت آمريكا هميشه خصمانه بوده است .حتي پيش از درگيري نظامي در ليبي، اين رابطه به تيرگي گراييده بود.
اين روزنامه آمريكايي نوشت: قذافي در سال 2006 ميلادي اعلام كرده بود كه 'شركت هاي نفتي در اختيار بيگانگان است كه ميليون ها دلار از كنار نفت ليبي ثروت اندوخته اند. اينك اين ليبيايي ها هستند كه بايد سهمي در اين منفعت طلبي داشته باشند'.
واشنگتن پست افزود: اين سخنان را پسر قذافي نيز در سال 2007 ميلادي تكرار كرده بود.
بر اساس اين گزارش، از سال 1969 ميلادي كه قذافي با كودتا قدرت را در ليبي به دست گرفت و اعلام كرد كه صنعت نفت كشور را ملي خواهد كرد، وضعيت شركت هاي نفت آمريكايي كه در ليبي سرمايه گذاري كرده بودند، با فراز و نشيب هايي همراه بود.
واشنگتن پست نوشت: بمباران شهر نفتي تريپولي در سال 1986 كه به دستور 'رونالد ريگان' رييس جمهوري وقت آمريكا، پاسخ تلافي جويانه چند فعال ليبيايي را در پي داشت كه موجب سرنگون شدن يك فروند هواپيماي 'پان آمريكن' در همان سال شد كه 270 كشته به جاي گذاشت.
به نشانه انتقام از اين اقدام، دولت آمريكا در سال 1986 ميلادي رابطه شركت هاي نفتي آمريكايي با كارگزاران نفتي ليبيايي را قطع كرد.
واشنگتن پست نوشت: بر اساس اعلام مجريان صنعت نفت، شركت هاي 'كونوكو فيليپس' و 'ماراتون ' هر يك مبلغ 700 ميليون دلار در مدت شش سال گذشته در صنعت نفت ليبي سرمايه گذاري كرده اند. اما اين شركت ها در اين مدت به تدريج به حاشيه رانده شدند و اكنون نظاره گر درگيري نظامي در ليبي و منتظر پايان يافتن آن هستند.
به نوشته واشنگتن پست، شركت هاي نفتي آمريكايي نقش اصلي در توسعه صنعت نفت ليبي ايفا كرده اند. گروه 'اوآسيس' كه يك كنسرسيوم نفتي متشكل از شركت هاي 'كونوكو فيليپس'، 'ماراتن اويل' و 'هس و اكسيدنتال پتروليوم' است، در صنعت نفتي ليبي نقش اصلي را ايفا مي كند و شركت هاي 'اكسون'، 'شورون' و شركت نفتي دولتي 'اني' ايتاليا از ديگر بازيگران اصلي صنعت نفت ليبي هستند.
اين روزنامه آمريكايي نوشت: بر اساس اسناد محرمانه وزارت امور خارجه آمريكا كه پايگاه اطلاعاتي 'ويكي ليكس' آنها را منتشر كرد، قذافي همواره تهديد به كاهش توليد نفت ليبي و يا اخراج شركت هاي نفت و گاز آمريكايي مي كرد.
واشنگتن پست نوشت: اينك اين وضعيت، به واسطه مداخله نظامي در ليبي وخيم تر شده است.
بر اساس اين گزارش، در سال 2004 ميلادي 'جورج بوش' رييس جمهوري وقت آمريكا به طور غير منتظره تحريم هاي اقتصادي عليه ليبي را از ميان برداشت تا در ازاي آن، طرابلس از برنامه توليد سلاح هسته اي و فعاليت هاي تروريستي دست بردارد.
اين روزنامه آمريكايي نوشت: هنگامي كه قذافي در سال 2004 ميلادي با بوش وارد معامله شد، اميدوار بود كه بازگشت شركت هاي نفتي خارجي به ليبي موجب رونق توليد نفت اين كشور شود كه از ميزان سه ميليون بشكه در روز در سال هاي نخست دهه 70 ميلادي به روزانه دو ميليون بشكه در روز تنزل يافته بود.
واشنگتن پست نوشت: دولت آمريكا شركت هاي نفتي آمريكايي را تشويق به بازگشت به ليبي مي كرد تا در ازاي آن دولت ليبي هم از ساخت سلاح كشتار جمعي چشم پوشي كند. اما اين شركت ها نياز به تشويق دولت براي بازگشت به ليبي نداشتند. زيرا ليبي دومين دارنده منابع عظيم نفت پس از عربستان سعودي از بهترين چشم اندازهاي حفاري جهان برخوردار بود.
به اعتقاد متخصصان نفتي، فقط 30 درصد از ذخاير عظيم نفتي ليبي شناخته شده است و هنوز ميادين عظيم و وسيع ناشناخته ديگري در اين كشور وجود دارد.
واشنگتن پست نوشت: البته مذاكراتي براي بازگشت شركت هاي آمريكايي به ليبي انجام گرفت. شركت 'اوآسيس' در سال 2005 ميلادي با قراردادي بالغ بر يك ميليارد و 300 ميليون دلار به ليبي بازگشت و 25 سال قرارداد پيشين خود را تمديد كرد تا در اين كشور به اكتشاف و استخراج نفت از حوضچه نفتي 'سرته' بپردازد.
شركت نفتي 'اوكسيدنتال' نيز به ليبي بازگشت. از 15 حوزه جديد اكتشاف كه دولت ليبي به سرمايه گذاران خارجي پيشنهاد كرده بود، 11 قرارداد به شركت هاي آمريكايي اختصاص يافت كه 9 قرارداد آن به شركت 'اكسيدنتال' رسيد.
اين روزنامه آمريكايي نوشت: بر اساس اسناد محرمانه وزارت امور خارجه آمريكا، 510 هزار بشكه از توليد يك ميليون و 700 هزار بشكه در روز ليبي به شركت هاي آمريكايي مي رسيد.
واشنگتن پست نوشت: به واسطه شروط سخت گيرانه دولت قذافي، اين شركت ها موظف شدند نام هاي محلي براي شعبه هاي خود در ليبي برگزينند. شركت 'اني' به 'مليتا' تغيير نام يافت و شركت اسپانيايي 'رپسول' نام 'آكاكاس' را براي خود برگزيد.
اين شركت ها همچنين موظف به تبعيت از قوانين كار ليبي شدند و مديران و مسوولان امور مالي را از ميان اتباع ليبيايي انتخاب كردند.
'شكري غانم' وزير نفت ليبي كه در آمريكا تحصيل كرده است و اخيرا در واكنش به بحران مشروعيت قذافي از كشور فرار كرد، در سال 2008 ميلادي به شركت نفتي 'اكسون موبايل' هشدار داده بود كه ليبي امكان دارد توليد نفت خود را كاهش دهد تا آمريكا جريمه شود.
واشنگتن پست نوشت: توليد نفت ليبي سقوط شديدي را تجربه كرد تا اوائل سال جاري ميلادي كه همزمان با آغاز قيام مردمي اين كشور بود، اين سطح توليد به يك ميليون و 500 هزار بشكه در روز رسيد.
اين روزنامه آمريكايي نوشت: ليبي اكنون صحنه درگيري و ستيزه است، شركت هاي بزرگ و بين المللي نفتي محتاطانه عمل مي كنند و تمايل ندارند كه سرمايه خود را پشت سر قذافي يا ائتلاف شورشيان قرار دهند.
واشنگتن پست نوشت: چهار هفته پيش نمايندگان ائتلاف شورشيان ليبي در واشنگتن با شوراي تجارت آمريكا - ليبي ملاقات كردند. در اين ملاقات نمايندگان شركت هاي نفتي نيز حضور داشتند. در اين ديدار تضمين داده شد كه همه قراردادهاي نفتي محترم شمرد خواهد شد.
اين روزنامه آمريكايي نوشت: به اعتقاد كارشناسان نفتي از هم اكنون تا پنج سال آينده، توليد نفت ليبي بسيار بيش از ميزان كنوني خواهد بود؛ ضمن آنكه سيل هجوم سرمايه گذاران به كشور نيز آغاز شده است.