به گزارش فارس، نگاهي واقع‌بينانه به وقايع اخير خاورميانه معادله‌اي در برابر ديدگان اذهان بيدار قرار مي‌دهد كه شايد دريافت آن بدون وقوع تحولات بنيادين اخير در خاورميانه ممكن نبود. از زماني كه طوفان خشم ملت تونس رژيم ديكتاتوري "زين العابدين بن علي " را به زير كشيد و موج تحولات به سوي مصر گسيل پيدا كرد، نشانه‌هايي آشكار از اين واقعيت‌ها هويدا شد.

*فرار رئيس جمهوري تونس به عربستان
در تونس زماني كه بن‌علي فرار را بر قرار ترجيح داد و حتي هم‏پيمانان وي در اروپا از پذيرفتنش سرباز زدند، پاي رژيمي به ميدان باز شد كه وجودش در آن زمان شايد براي بسياري از افكار عمومي مسئله عادي جلوه مي‌كرد.
واهمه اصلي سران سعودي از اين مسئله است كه روزي موج عظيم و توفاني تحولات جهان عرب پرونده قدرت آنان را كه با ابزارهاي نفتي در منطقه و جهان تثبيت شده به چالش كشيده و پاياني غم‎انگيز براي آنها رقم بزند. به همين دليل آل سعود به پناهندگي بن علي و خانواده‌اش به عربستان و حمايت از وي در برابر جريان عظيم خشم مردم كه تا کنون خواستار محاكمه وي هستند، روي آورد.

* انقلاب مصر و اختلاف ديدگاه‌ها در برابر آن
تنها چند هفته بعد موج تحولات به مصر رسيد و رژيم "حسني مبارك " در خطر سرنگوني قرار گرفت. موضع‌گيري جهاني در برابر تحولات مصر به سه بخش تقسيم شد.
- جبهه نخست شامل كشورهاي بيدار و حق‎طلب جهان بود كه سرنگوني رژيم مبارك را امري حتمي مي‌دانست و از خواسته‌هاي انقلابيون مصر حمايت مي‌كرد.
- جريان دوم: ترجيح داد بر اساس وقايعي كه در عرصه مصر ميان انقلابيون با رژيم مبارك مي‌گذرد، تصميم‌گيري كند و تصميم نهايي خود را اتخاذ كرد تا از تحولات عقب نمانده و در صورت وقوع تحولات بنيادين خود را خارج از بازي نيابد. جريان دوم كشورهاي اروپايي و آمريكا بودند كه از همان ابتدا حركت در مسيري پرنوسان را انتخاب كردند.
- اما در اينجا جريان سومي وجود داشت كه عناصر موجود در آن با ترس و هراس تحولات مصر را دنبال مي‌كردند. در راس عناصر جريان سوم رژيم آل سعود قرار داشت كه هرگونه تغيير در مصر بزرگ را خلاف مصالح خود مي‌ديد. كشوري كه به عنوان مادر جهان عرب مطرح است و نقش اصلي را مي‌تواند در جهت‌گيري كشورهاي عربي ايفا كند، آنچنان كه در جريان امضاي توافقنامه آشتي ملي فلسطينيان پس از اختلافات چهارساله نمود واضح آن به خوبي ديده شد.

* پادشاه عربستان با وجود بيماري شديد پيگير تحولات مصر بود
بررسي روند وقايع آن دوره ثابت مي‌كند، "ملك عبدالله " پادشاه سعودي با وجود بيماري شديد تماس‌هايي همراه با خشم با مقامات آمريكايي و شخص "باراك اوباما " داشته و از وي به خاطر عدم حمايت از رژيم مبارك بسيار گله‌مند بوده است.
در واقع آل سعود مهمترين شكست خورده تحولات اخير مصر پس از رژيم مبارك است، جايي كه مصر پس از انقلاب با جهت‎گيري‌هاي صحيح مي‌تواند رژيم‌هاي موسوم به ميانه‌روي عربي را به چالش كشيده و رهبري جهان عرب را بار ديگر به‏عهده گيرد.

* حمايت از آل‎خليفه؛ جلوگيري از تكرار آنچه بر سر مبارك آمد
كمي آن سوتر در بحرين نيز نمود آشكار حمايت ديكتاتورهاي آل سعود از ديكتاتوري آل خليفه به طور آشكار نمايان است. در اينجا رژيم سعودي به حمايت‌هاي كلامي و گفت‌وگو با مقامات آمريكايي بسنده نكرد و به طور آشكار با نظاميان خود وارد معركه شد، آن هم در كشوري كه در آن رژيم اقليتي آل خليفه بر اكثريت شيعه حكومت مي‌كند و مردم آن در ابتدا با خواسته‌هايي در زمينه تحقق دموكراسي، انتخابات آزاد و برقراري نظام پاشاهي مشروطه به ميدان آمدند اما با سركوب شديد مواجه شدند. كشوري كه با توجه به پيوند عميق شيعيان آن با شيعيان عربستان از آن به عنوان دروازه ورود قيام به مركز قدرت آل سعود نام برده مي‌شود.

*سناريوي فرار علي عبدالله صالح به رياض و بركناري آبرومندانه وي از قدرت
ديكتاتوردوستي رژيم آل سعود در تحولات يمن نيز قابل مشاهده است. "علي عبدالله صالح " ديكتاتور سي سال اخير اين كشور كه تاكنون با ترفندهاي متفاوت توانسته در راس قدرت باقي بماند، هرگز نمي‌تواند كمك‌هاي آل سعود را در اين راستا ناديده بگيرد. از واقعيت دخالت رژيم عربستان در جنگ عليه حوثي‌هاي يمني كه براي پشتيباني از رژيم علي عبدالله صالح صورت گرفت شايد يك سال هم نگذشته باشد.
در آخرين مورد رياض با مطرح كردن طرح‌هايي در زمينه پايان مسالمت آميز بحران يمن از سوي شوراي همكاري خليج فارس به ميدان آمده است. طرحي كه عدم محاكمه صالح را تضمين كرده و مقدمات فرار راحت وي از چنگال عدالت را با وجود قتل‏عامي كه در اين كشور راه انداخته به وجود مي‌آورد.

* ابراز نگراني عميق عربستان از تحولات ليبي
در تحولات ليبي نيز مقامات سعودي با توجه به نگراني‌هاي عميق خود از آينده اين كشور مواضعي بسيار سؤال برانگيز اتخاذ كرده‌اند. بر اين اساس، با وجود اينكه روابط دوجانبه رژيم قذافي و آل سعود قبل از آغاز تحولات اخير ليبي با توجه به رخدادهايي كه در مجامع عربي رخ مي‌داد، چندان رضايت بخش نبود اما رياض در اينجا هم رو به حمايت از رژيم در آستانه سرنگوني قذافي آورده است.
آخرين مورد از حمايت‌هاي آل سعود از قذافي در عدم صدور مجوز براي عبور هواپيماي حامل وزير خارجه انقلابيون ليبي از حريم هوايي اين كشور ديده شد كه طي آن اين مقام مخالف قذافي از سفر به قطر بازماند.

*هراس آل سعود از رسيدن موج انقلاب‌هاي مردمي به عربستان
به واقع با نگاهي گذرا به تحولات اخير جهان عرب در تونس، مصر، ليبي، يمن و بحرين حمايت پيدا و پنهان آل سعود از ديكتاتورهاي جهان عرب ديده مي‌شود. اين مسئله زماني با ديكتاتورنوازي بن علي، بعدها با تلاش در زمينه بقاي مبارك و سپس در جهت سركوب مخالفان رژيم آل خليفه با گسيل نظاميان ديده مي‌شود. به واقع در اينجا اين سوال مطرح مي‌شود كه آل سعود از انجام تمامي اين اقدامات چه مسئله‌اي را دنبال مي‌كند؟ به واقع رژيم ديكتاتوري سعودي با تلاش در جهت بقاي ديكتاتورها براي بقاي خود دست و پا مي‌زند. بيم اصلي سران سعودي از اين مسئله است كه روزي موج عظيم و طوفاني تحولات جهان عرب پرونده قدرت آنان را كه با ابزارهاي نفتي در منطقه و جهان تثبيت شده به چالش كشيده و پاياني غم‎انگيز را براي اين شاهزاده‌هاي سرمست از قدرت رقم بزند.

* دست‌هاي پنهان آل‎سعود در ناآرامي‌هاي سوريه
در همين شرايط و با آغاز ناآرامي‌ها در سوريه كه سال‌ها عربستان سعودي با آن بر سر مسئله لبنان اختلاف نظر داشته است، آل سعود فرصت را مناسب ديد تا با دخالت در امور داخلي اين كشور زمينه را براي ناآرامي‌هاي بيشتر و عمق‌تر و گسترش دادن به آنها مناسب ببيند.

* عربستان از تمام امكانات خود براي مقابله با خروش‌ ملل استفاده مي‌كند
به همين دليل است كه روزنامه "نيويورك تايمز " مي‌نويسد: عربستان تمام امكانات مالي و ديپلماسي خود را در خاورميانه به‏كارگرفته تا از رژيم‌هاي پادشاهي -از جمله خود- در برابر خروش ملت‌ها محافظت كند.
اين نشريه آمريكايي در ادامه مي‌نويسد: از مصر كه سعودي‌ها 4 ميليارد دلار كمك به شوراي نظامي حاكم بر آن اختصاص دادند تا يمن و پادشاهي‌هاي اردن و مراكش كه رياض آنها را به پيوستن به شوراي همكاري خليج فارس دعوت كرده، همگي در تيررس تلاش عربستان براي پيشگيري از تغييرات شديدتر سياسي، اجتماعي، منطقه‌اي است.

* اذعان به تأثير انقلاب اسلامي و حفظ رژيم‌هاي سلطه‌گر در منطقه
در واقع عربستان با اذعان به تاثير انقلاب ايران در ملت‌هاي منطقه و وحشت حاكمان ديكتاتور در برخي كشورهاي عربي به شدت بر ايجاد ثبات نسبي در كشورهاي پادشاهي عربي تاكيد دارد و اين بخشي از تلاش‌هاي آل سعود براي جلوگيري از هرگونه تغيير در رژيم‌هاي حكومتي سلطه‌گراست، زيرا هر تغييري در اين كشورها چالش‌هايي مهار نشدني در روند تغيير و تحولات سياسي و اجتماعي داخلي عربستان ايجاد مي‌كنند.

* پيوستن اردن و مراكش به شوراي همكاري براي تكميل باشگاه ديكتاتورها
همچنين پيشنهاد عربستان درباره پيوستن اردن و مراكش به شوراي همكاري خليج فارس كه به رياض اجازه داد براي سركوب شورش‌ها نيرو به بحرين اعزام كند با هدف شكل‌گيري نوعي "باشگاه ديكتاتورها " صورت گرفته و به گفته تحليل‌گران نشان از تلاش ديكتاتورهاي عرب جهت حفظ منافع خود در كشورهايشان و در منطقه دارد.

* اذعان تحليلگران مصري و بين المللي به "تحركات ضدانقلاب " عربستان
طيف دخالت عربستان براي مقابله با بروز ناآرامي‌ در كشورهايي كه ديكتاتورهايي بسان آل سعود بر آن حكومت دارند، به اندازه‌اي است كه برخي تحليلگران مصري و بين المللي از آن به‎عنوان يك "تحرك ضدانقلاب " ياد كرده‌اند.
"خليل دخيل "، تحليلگر سياسي سعودي مي‌گويد: مطمئنم آل سعود اين موج انقلابي را دوست ندارند و واقعا از آن ترسيده‌اند. در مصر يعني جايي كه انقلاب، حسني مبارك متحد نزديك سعودي‌ها را سرنگون كرد، عربستان پول خرج مي‌كند تا با تجديد روابط خود با دولت انقلاب از پيروزي اخوان المسلمون در انتخابات آتي پارلمان اين كشور جلوگيري كند.
سعودي‌ها نگران آن هستند كه اخوان المسلمون با ارائه يك مدل قانون اسلامي متفاوت با سنت وهابي سلطنت مطلقه، مشروعيت آنان را خدشه‎دار كنند. در واقع مقامات سعودي نگران آن هستند كه سياست خارجي مصر با نزديك شدن به گروه اسلامي حماس و برنامه تجديد روابط با ايران دگرگون شود.

* پيشنهاد تشكيل ائتلاف "تل‌آويو " – "رياض "
همين موضوع موجب شده تا روزنامه صهيونيستي "يديعوت آحارانوت " بنويسد: اسرائيل و عربستان بايد درمقابل تهديدات منطقه‌اي از جمله انقلاب‌هاي عربي و ايران و هم‌پيمانانش در منطقه با يكديگر متحد شوند.
اين روزنامه در مقاله‎اي به قلم "شولا رومانو هورينگ " نوشت بالاخره عربستان و اسرائيل زمينه‎هاي مشتركي براي اتحاد استراتژيك موقت ميان خود يافتند، درست مثل آنچه ميان اتحاد جماهير شوروي و آمريكا ضد رژيم نازي در جنگ جهاني دوم اتفاق افتاد؛ اسرائيل و عربستان هردو به باراك اوباما رئيس جمهور آمريكا به عنوان يك متحد قابل اعتماد شك دارند و از آينده روي كار آمدن دولت‌هاي اسلامي و مردمي و ايران هسته‌اي در منطقه در هراسند.
نويسنده اين مقاله معتقد است، منطقي است كه عربستان با وجود اختلافات اساسي و دشمني قديمي با اسرائيل به دليل حفظ بقا و استقلال سياسي خود با اسرائيل همكاري كند در غير اين صورت عربستان بدون كمك يك متحد توانا، قوي و قابل اعتماد اولين قربانيان انقلاب‌هاي منطقه‌اي و ايران هسته‌اي خواهند بود.

---