ایرنا-خبرگزاري 'اينترپرس سرويس' در گزارشي درباره نزديكي مناسبات قاهره و تهران نوشت: بنا بر اظهارات اخير شماري از مقام هاي مصر و ايران، به نظر مي رسد كه اين دو كشور بيش از هر زمان ديگر در طي 31 سال گذشته به سمت بازيابي روابط ديپلماتيك پيش مي روند.
اين منبع خبري كه از آن به عنوان خبرگزاري مستقل ياد مي شود و مقر آن در امريكاست به نقل از 'علي اكبر صالحي' وزير امور خارجه ايران نوشت: 'وزير خارجه مصر و همتاي ايراني اش آمادگي خود را براي گسترش روابط ديپلماتيك بين دو كشور اعلام كرده اند.'
در دوره حاكميت 'حسني مبارك' رييس جمهوري مخلوع مصر، قاهره كه 'شريك راهبردي' ديرينه واشنگتن تلقي مي شد، پيشنهادهاي دوستي مكرر ايران را رد و خصومت شديد خود را نسبت به جمهوري اسلامي ابراز مي كرد، اما در پي سقوط مبارك و به قدرت رسيدن 'شوراي عالي نيروهاي مسلح' كه سياستگذاري مصر را در دست گرفته، رويكرد قاهره در قبال رفتار با ايران با موجي از تغييرات همراه بوده است.
'وحيد عبدالمجيد' تحليلگر سياسي مركز مطالعات سياسي و راهبردي الاهرام به 'اينترپرس سرويس 'گفت كه مصر در دوره مبارك با سياست امريكا/اسرائيل در منطقه براي انزواي ايران، به شدت همسو بود.
عبدالمجيد ادامه داد: 'پس از خيزش مردم مصر، موضع مخالف اين كشور در قبال ايران تغيير مسير داد.'
اولين نشانه تغيير آشكار سمت و سوي سياستگذاري مصر، كمتر از يك هفته پس از سقوط مبارك و پس از ان ظاهر شد كه شوراي عالي نيروهاي مسلح با عبور دو فروند رزمناو ايراني از كانال سوئز براي ورود به درياي مديترانه موافقت كرد، اين موافقت نخستين مورد در سه دهه گذشته بود.
در اوايل ماه آوريل، 'نبيل العربي' نخستين وزير خارجه پس از انقلاب مصر اعلام كرد كه قاهره آماده 'گشودن فصل جديدي' در روابط با ايران است.
'العربي' افزود: 'ملت هاي مصر و ايران شايسته برخورداري از مناسبات دوجانبه اي هستند كه نشانگر تاريخ و تمدن آنها باشد.'
اين مقام مصري در 25 مه در حاشيه نشست اعضاي جنبش غيرمتعهدها در بالي اندونزي با صالحي ديدار كرد و براساس گزارش هاي دريافتي، آنها درباره چشم انداز احياي روابط دوجانبه به تبادل نظر پرداختند.
در كمتر از يك هفته، يك هيات 50 نفره مصري نيز متشكل از فعالان انقلابي، روحانيون و شخصيت هاي فرهنگي، راهي تهران شدند و با همتايان خود درباره ازسرگيري احتمالي روابط دو كشور گفت وگو كردند.
'ابراهيم منصور' تحليلگر سياسي مصر به اين خبرگزاري گفت: 'از زمان انقلاب مصر، افزايش چشمگيري در فعاليت و تحركات بين مقام هاي رسمي و نيز در سطوح مردمي ميان دو كشور صورت گرفته است.'
ايران كه حمايت قاطعش از انقلاب 25 ژانويه مصر را اعلام كرده، به نوبه خود از فضاي جديد و دوستانه ايجاد شده استقبال كرده است. صالحي سفر هيات مصري را 'گامي به سمت زمينه سازي براي بهبود روابط' خواند و گفت كه كشورش آماده از سرگيري 'هر چه سريعتر' مناسبات با مصر است.
ايران سال 1979 در پي پيروزي انقلاب اسلامي اين كشور و پس از امضاي توافق 'كمپ ديويد' ميان 'انور السادات' رييس جمهوري وقت مصر و 'اسرائيل'، مناسبات ديپلماتيك خود را با قاهره قطع كرد. مصر يك سال بعد با اعطاي پناهندگي سياسي به شاه مخلوع ايران، خصومت با ايران را تشديد كرد.
قاهره در طول جنگ هشت ساله ايران و عراق، از 'صدام حسين' حمايت كرد و در حال حاضر، مصر تنها كشور عرب است كه هنوز روابط رسمي با تهران ندارد.
با وجود ابراز تمايل ايران در طول يك دهه گذشته براي ازسرگيري رابطه با مصر كه پرجمعيت ترين كشور عرب است، اما رژيم مبارك كه چشم به دستورات واشنگتن و تل آويو دوخته بود، بارها چنين پيشنهادهايي را رد كرد و در عوض ايران را 'تهديد'ي براي امنيت منطقه جلوه داد.
منصور گفت: 'ايران بارها تمايل خود را براي ازسرگيري روابط اعلام كرد، اما رژيم مبارك براي تداوم قطعي روابط، دليل تراشي مي كرد. تمامي آن بهانه ها، از جمله مساله تغيير نام خيابان 'خالد اسلامبولي'، همراه با حسني مبارك كنار گذاشته شده است.'
اين كارشناس مصري ادامه داد: 'در حال حاضر تنها كساني كه با ايده ازسرگيري روابط مصر و ايران ابراز مخالفت مي كنند، آمريكا و اسرائيل هستند.'
منصور معتقد است كه صرف نظر از جنبه سياسي، ازسرگيري روابط با ايران به نفع اقتصاد بيمار مصر خواهد بود.
به گفته اين تحليلگر، چنين اقدامي افزون بر فعال سازي مبادلات تجاري دوجانبه، همچنين پويايي و ترويج بخش گردشگري مصر را كه پيش از انقلاب اين كشور منبع اصلي
ارزآوري آن بود، به ارمغان آورد.
منصور ادامه داد: 'در صورت ازسرگيري كامل روابط، سالانه يك ميليون ايراني براي زيارت اماكن مذهبي شيعيان، راهي مصر مي شوند كه موجب تقويت چشمگير صنعت گردشگري اين كشور خواهد شد.'
با اين حال، انتخاب العربي به عنوان دبير كل اتحاديه عرب در اواسط ماه مه احتمالا به چشم اندازهاي موجود براي نزديكي مجدد تهران و قاهره آسيب وارد كرد. هفته قبل، 'محمد العرابي' جانشين العربي در وزارت خارجه مصر شد.
به گفته منصور، انتقال ناگهاني العربي به اتحاديه عرب 'نوميدي بزرگي' را براي كساني موجب شد كه به وعده هاي او در زمينه تغيير در سياست خارجي مصر اميد داشتند.
وي افزود: 'سخنان اوليه العربي خوش بيني زيادي را در ميان مردم مصر درباره تغييرات پيش بيني شده در سياستگذاري كشور و ازسرگيري نقش پررنگ آن در منطقه ايجاد كرده بود.'
منصور ادامه داد: 'اين اميدها با ارتقاي ناگهاني او به منصب دبير كلي اتحاديه عرب از بين رفت. اين اقدام مطمئنا روند فعلي براي ازسرگيري روابط با ايران را تحت تاثير قرار مي دهد، اما تا زماني كه متوجه گرايش هاي سياسي وزير جديد نشويم، از ماهيت اين تاثير آگاه نخواهيم شد.'
عبدالمجيد نيز گفت كه مذاكره با ايران احتمالا در مرحله انتقالي كنوني در مصر ادامه خواهد يافت، 'اما در خصوص تحقق ازسرگيري رسمي روابط تا زمان انتخابات پارلماني و رياست جمهوري كشور، ترديد دارم.'