واحد مرکزی خبر / خبرگزاری رویترز در گزارشی از جنوب شهر اجدابیای لیبی به قلم ماریا گولووینا نوشت: درهای یک پایگاه نظامی پر از صندوقهای مهمات در صحرای شرق لیبی که روزی یک پایگاه محرمانه بود هم اکنون به روی کسانی گشوده شده است که به دنبال راهی آسان برای دستیابی به مهمات رایگان می گردند.

این تاسیسات نظامی که اطراف آن مین گذاری شده است قبلا تحت حراست شدید نیروهای وفادار به معمر قذافی رهبر لیبی قرار داشت تا این که این پایگاه هدف حمله هوایی ناتو قرار گرفت و نیروهای مستقر در آن با رها کردن پایگاه، فرار کردند.

با توجه به سالم باقی ماندن اکثر انبارهای مهمات این پایگاه که نزدیک شهر اجدابیا قرار دارد، افرادی با انگیزه های مختلف به این پایگاه سر می زنند.

برخی از این افراد سارقانی هستند که به دنبال فلزات قراضه می گردند ولی افراد مرموزی نیز به این پایگاه رفت و آمد دارند. کشورهای غربی نگرانند که سلاحها و مهمات موجود در مکان های نظامی دور افتاده ای مثل این پایگاه به دست افراد تبهکار بیفتد آن هم در شرایطی که تجارت جهانی سلاح در بازار سیاه از آفریقا تا آمریکای لاتین رونق دارد. کارشناسان می گویند این پایگاه در جنوب اجدابیا و دهها پایگاه نظامی دیگر لیبی که از آنها محافظت نمی شود، ممکن است نظر گروههای تندرو و باندهای تبهکار سازمان یافته را جلب کند.

نیروهای مخالف قذافی نیز از سلاحها و مهمات موجود در این انبارها به ویژه سلاحهای ساده برای جنگیدن در جبهه ها استفاده می کنند. هفته گذشته که گروه خبری رویترز از این پایگاه دیدن کرد،‌ چند مرد که صورتهای خود را پوشانده بودند با یک دستگاه وانت دست کم ده صندوق گلوله تانک را با خود بردند.

شناسایی این افراد غیرممکن بود. فرید جراس مدیر عملیات در گروه مشورتی مین که یک سازمان غیر دولتی است و در زمینه خنثی کردن گلوله های منفجر نشده و محافظت از چنین پایگاههایی فعالیت دارد گفت: هیچ کس از این مرکز نظامی محافظت نمی کند در حالی که در آن چندین تن گلوله و صندوق سلاح و مهمات وجود دارد.

افراد زیادی به اینجا می آیند و ما همیشه آنها را می بینیم. در انبار دیگری صدها صندوق چوبی حاوی گلوله توپ ضدتانک ساخت دهه 1970 در اتحاد جماهیر شوروی دیده می شود که محتویات برخی صندوقها خالی شده است.

با وارد شدن جنگ لیبی به پنجمین هفته خود مسئولان آمریکایی نگران گزارشی هایی هستند که نشان می دهد ممکن است اعضای القاعده عملا دست به قاچاق سلاح از لیبی بزنند.

وزارت امور خارجه آمریکا نگرانی خود در این خصوص را به مخالفان لیبیایی اطلاع داده است. یک مسئول غربی مقیم در منطقه به رویترز گفت یکی از نگرانی ها این است که القاعده از ذخایر تسلیحات لیبی به انواع مواد منفجره دست پیدا کند.

یک کارشناس دیگر گفت سازمان القاعده در مغرب اسلامی که شاخه القاعده در شمال آفریقا است ممکن است عملا از برخی ذخایر اسلحه چشم پوشی کرده باشد. این منبع که به شرط فاش نشدن نامش با رویترز صحبت می کرد افزود: قطعا این خطر وجود دارد که سلاحهایی که از این انبارها برداشت می شود به جبهه های جنگ فرستاده نشود.

مشکل بزرگ در عراق این بود که از مهمات غارت شده برای ساخت بمب استفاده می شد.

مدرکی وجود ندارد ولی من شنیده ام که سازمان القاعده در مغرب اسلامی عملا به سامانه های ضدهوایی که افراد می توانند با خود حمل کنند دست پیدا کرده است. بسیاری از سلاحها و مهمات ارتش قذافی در کارخانه هایی در شرق اروپا و روسیه ساخته شده اند.

در تاسیسات نظامی اجدابیا سی و پنج انبار دیده می شود که در هر انبار صدها صندوق چوبی حامل نارنجک و موشک و مواد منفجره و دیگر انواع مهمات وجود دارد.

سازمان دیده بان حقوق بشر که مقر آن در آمریکا است خواستار محافظت از انبارهای مهمات در مناطق تحت کنترل مخالفان قذافی شده است. در ماه آوریل این سازمان اعلام کرد، در صورتی که سلاحها و مهمات با بی توجهی جابجا شوند امکان انفجار تصادفی انبارهای سلاحها وجود دارد.

این سلاحها همچنین اگر به دست افراد ناآزموده و گروههای شورشی یا ترویستها بیفتند، به خطری مستقیم برای غیرنظامیان تبدیل خواهند شد.

شورای ملی انتقالی لیبی می گوید همه تلاش خود را برای تامین امنیت مناطق حساس انجام می دهد ولی با توجه به درگیر بودن نیروهایش با نیروهای قذافی در چند جبهه، اولویت برای این شورا چیزهای دیگری است. با توجه به باز بودن درهای انبارهای اسلحه و وجود نداشتن نگهبانان، قطعا شناسایی کسانی که به این انبارها سر می زنند غیرممکن است.

گمان می رود برخی از کسانی که به این انبارها رفت و آمد دارند از نیروهای مخالف قذافی باشند که به دنبال مهمات برای ساخت سلاحهای دست ساز می گردند.

ولی مخالفان سلاحهای پیشرفته در اختیار ندارند و مهمات سلاحهای پیشرفته که در این انبارها وجود دارد به درد آنها نمی خورد. همچنین غیرنظامیان با حضور در این انبارها برای جمع آوری فلزات قراضه به ویژه مس و آلومینیم تلاش می کنند.

در شرایطی که دستمزدی پرداخت نمی شود و بسیاری از خانواده ها به سختی نیازهای خود را برآورده می کنند، این فلزات کالاهایی با ارزش محسوب می شوند. عده ای دیگر نیز به دنبال مین های ضدخودرو برای استفاده از مواد انفجاری آن در ساخت بمبهای دست ساز هستند که ماهیگیران بنغازی در سطحی وسیع برای صید ماهی از آنها استفاده می کنند.

گفته می شود از زمان آغاز درگیریها در لیبی در ماه فوریه تاکنون، صدها غیرنظامی ناآشنا با سلاحها، بر اثر انفجار مهمات برجا مانده در انبارهای اسلحه جان خود را از دست داده اند.