بررسی استراتژیک- کارشناسان امور خاورمیانه میگویند که دولتهای عربستان سعودی و امارات متحده عربی برای کمک به دولت مصر جهت مقابله با نفوذ ایران کمک مالی چندین میلیون دلاری در اختیار این کشور قرار میدهند. به گزارش خبرگزاری بلومبرگ، اعضای دولت انتقالی مصر در آستانه اولین انتخابات این کشور پس از سرنگونی حکومت حسنی مبارک که قرار است در ماه سپتامبر برگزار شود، مشغول دیدار از کشورهای حاشیه خلیج فارساند و میکوشند حمایت مالی آنها را برای کمک به اقتصاد رو به زوال مصر جلب کنند.
اهدای کمک مالی به مصر از سوی کشورهایی نظیر کویت، امارات متحده عربی یا عربستان برای آنها دو دستاورد دارد، از یک سو میتوانند مدعی شوند که ایران قصد دارد در امور داخلی مصر دخالت کند و از سوی دیگر میتوانند از فرصتهای اقتصادی در پرجمعیتترین کشور عربی بهرهمند شوند. کارشناسان جهان عرب میگویند که در فضای ملتهب و متغیر کنونی افزایش نفوذ و گسترش مناسبات با مصر برای کشورهای ثروتمند عرب بسیار کلیدی است. ادامه….
در عین حال این کشورها در نمونههای بحرانی دیگری مثل وضعیت بحرین به شدت با نفوذ ایران مقابله میکنند. دولت بحرین مدعی است که حکومت ایران در اوضاع آن کشور دخالت میکند. کویت اخیرا چند نفر را به جرم جاسوسی برای ایران دستگیر کرده است و امارات متحده عربی نیز بر سر مالکیت چند جزیره در خلیج فارس از گذشتههای دور با ایران اختلاف داشته است. خبرگزاری بلومبرگ میافزاید که دولت امارات متحده عربی در جریان دیدار نخست وزیر مصر از آن کشور متعهد شده است که یک کمک سه میلیارد دلاری در اختیار مصر قرار دهد. قرار است این پول در اختیار بخش خصوصی، فعالیتهای تجاری کوچک و متوسط و عرصه مسکن قرار گیرد. دولت قطر نیز قرار است به زودی میزان کمک مالی خود به مصر را اعلام کند. وزیر دارایی مصر چند روز پیش گفت تا زمانی که دولتهای عربی حوزه خلیج فارس حاضر به کمک باشند این کشور به وام و کمکهای مالی صندوق بینالمللی پول یا بانک جهانی نیاز نخواهد داشت. در این میان کارشناسان جهان عرب معتقدند که یکی از دلایل اصلی کمکهای مالی کشورهای عربی خلیج فارس به مصر رقابت با نفوذ ایران و ترکیه است. مناسبات ایران و مصر در طول سه دهه گذشته همواره تیره بوده و از نظر رقابتهای ژئوپلیتیک در سطح منطقه آنها همواره در دو قطب مخالف بودهاند. ولی مقامات دولت جدید مصر اعلام کردهاند که مصر از این پس فصل جدیدی را در مناسبات خارجی خود خواهد گشود و با تمام کشورهای جهان از جمله ایران روابط بهتری را برقرار خواهد کرد. با این همه هنوز مناسبات دو کشور تا رسیدن به مرحله مناسبات عادی و دوستانه فاصله زیادی دارد. در عین حال حکومت جدید مصر نیز چندین بار در مورد احتمال سوء استفاده ایران از اوضاع بحرانی در جهان عرب هشدار داده و اعلام کرده است که در برابر نفوذ ایران در کشورهایی نظیر بحرین خواهد ایستاد. خبرگزاری بلومبرگ در بخش دیگری از گزارش خود یادآوری میکند که ناآرامی و بحران سیاسی در مصر باعث شده که رشد اقتصادی این کشور به شدت کاهش یابد. صندوق بینالمللی پول در ماه آوریل گذشته اعلام کرد که رشد اقتصادی مصر در سال جاری از پنج به یک درصد تنزل خواهد یافت. با این وجود کشور مصر با توجه به موقعیت جغرافیایی و جمعیت زیاد آن ظرفیتهای زیادی برای رونق و رشد اقتصادی بهتر دارد. دولتهای عربی حوزه خلیج فارس با رژیم حسنی مبارک مناسبات خوبی داشتند و در آغاز تظاهرات و انقلاب مردم مصر علیه رژیم سابق در مقابل خواست مردم مصر قرار داشتند. ولی از آن زمان به بعد مناسبات خود را با دولت جدید مصر بهبود بخشیدهاند. خبرگزاری بلومبرگ در پایان این گزارش به سخنان اخیر رابرت گیتس، وزیر دفاع سابق آمریکا، اشاره میکند که حکومت ایران را متهم کرده است به افزایش اقدامات خود برای بهرهبرداری از اوضاع بحرانی در کشورهای خاورمیانه. نخست وزیر مصر در جریان سفر خود به کشورهای حوزه خلیج فارس تاکید کرد که موضع این کشور در قبال ایران تغییر نکرده است، ولی در عین حال او به احتمال وجود اختلاف بین مصر و امارات متحده عربی بر سر موضعگیری در قبال ایران اشارهای نکرد. در ماه آوریل برخی از خبرگزاریهای منطقه گزارش داده بودند که دولت امارات متحده عربی از دادن ویزا به اتباع مصر خودداری کرده است. همزمان شورای عالی نیروهای مسلح مصر نیز هرگونه اعمال فشار از سوی عربستان یا امارات متحده عربی بر این کشور را تکذیب کرد. احزاب متمایل به اخوانالمسلمین در مصر نیز که میتوانند در آینده سیاسی این کشور نقش مهمی ایفا کنند معتقدند که امنیت ملی مصر و جهان عرب ایجاب میکند که این کشور با تمام کشورهای منطقه از جمله ترکیه و ایران روابط خوب و فعالی داشته باشد.