خبرگزاري فارس: طي چند هفته اخير بحث و گفت‌وگوهاي بسياري در محافل سياسي داخلي مصر و خارج آن درباره تلاش آمريكا براي برقراري رابطه با اخوان المسلمون و واكنش جماعت در برابر آن درگرفته و اين موضوع همچنان مورد اهتمام و توجه اين محافل است.
به گزاش فارس به نقل از پايگاه خبري المحيط، پس از اظهار نظرهاي كاخ سفيد مبني بر ابراز تمايل براي برقراري رابطه با جماعت اخوان المسلمون در مصر پس از انقلاب 25 ژانويه، بحث مناقشه‌هاي بسياري در محافل سياسي مصر درباره دلايل نهفته در پس اين خواست آمريكايي‌ها در گرفت و مهم‌تر از آن اينكه چرا مشخصا آمريكا اين مرحله را براي گفت‌وگو و تماس با اخواني‌ها درنظر گرفته است.
*رد ادعاي هرگونه تماس و گفت‌وگوي پيشين با آمريكا
در اين فضا بود كه "محمود غزلان " سخنگوي جماعت اخوان‌المسلمون هرگونه گفت‌وگو و مذاكره پيشين ميان جماعت و دولت آمريكا را رد كرد؛ اين سخنان در واقع در پاسخ به اظهارات "هيلاري كلينتون " وزير خارجه آمريكا از سوي غزلان ايراد شد، چرا كه كلينتون طي اظهار نظرهايي اعلام كرده بود كه دولت آمريكا قصد دارد، گفت‌وگو با جماعت را ادامه دهد.
* گفتگوي جماعت با آمريكا برپايه گرفتن درس‌هاي لازم از انقلاب مصر است
غزلان اگرچه در سخنان خود وجود هرگونه ارتباط يا گفت‌وگو و مذاكره قبلي با آمريكا را رد كرده بود، اما اعلام كرد: اخواني‌ها از گفت‌وگو و مذاكره با آمريكا استقبال مي‌كنند، به اميد آن كه دولت آمريكا درس‌هاي لازم را از انقلاب‌هاي عربي گرفته باشد و در ادامه افزود: اخواني‌ها خواستار برقراري ارتباط يا تماس با آمريكايي‌ها نبوده‌اند.
* دعوت آمريكايي‌ها دربردارنده نكات قابل تامل بود
نكته قابل توجه اينكه بر حسب توصيف جماعت دعوت آمريكايي‌ها به گفت‌وگو و مذاكره دربردارنده "نكات قابلي " بود كه جماعت نيز هنگام سخن گفتن از آمريكا و رابطه‌اش با آن به آن توجه بسيار نمود و از كلماتي مانند "دنبال خواهيم كرد " و "تجديد نظر مي‌كنيم " استفاده كرد و از اين كلمات به عنوان "نكات قابل تامل " ياد كرد.
غزلان در اين‌باره گفت كه اخوان به عنوان يك جماعت در گذشته به دنبال رابطه با آمريكا نبوده تا امروز بخواهد، پيگيري روابطي باشد كه قطع شده باشد و اين بيان دقيق و درستي نيست كه آمريكايي‌ها آن را بكار مي‌برند.
* رابطه الكتاتني با آمريكا به نمايندگي از دولت مصر بود نه اخوان
و در همان حال به روابطي اشاره كرد كه پيش از اين ميان "سعد الكتاتني " هنگامي‌كه نماينده پارلمان بود، با ديپلمات‌هاي سفارت آمريكا در قاهره برقرار شده بود.
اما غزلاني در سخنان خود بارها بر كلمه تنها "دو بار " اشاره كرده تا بيانگر اين امر باشد كه اين ارتباط دو بار بيشتر حاصل نشده است؛ يكبار آن با حضور "فتحي سرور " رئيس سابق پارلمان و بار دوم با حضور تعدادي از نمايندگان معارض غير منتسب به جماعت بوده و غير از الكتاتني هيچ نماينده ديگري از جماعت در اين نشست حضور نداشته است.
* نمي‌دانيم آمريكايي‌ها از جماعت چه برداشتي دارند
اما "عصام العريان " نايب رئيس حزب آزادي و عدالت سخنان غزلاني را اين‌گونه تفسير كرد: آمريكايي‌ها از جماعت اخوان المسلمون سخن مي‌گويد ... و من نمي‌دانم آنها از جماعت به عنوان يك هيئت اسلامي سازمان يافته سخن مي‌گويند يا به عنوان يك ايده و انديشه و پيام رسالت ".
* عملكرد حزب آزادي و عدالت از جماعت اخوان المسلمون جداست
العريان افزود: حزب كاملا مستقل از جماعت است و ديدگاه و مواضع خود را در حوزه فعاليت و كار حزبي جهت تحقق اهدافش در عرصه سياسي دارد، درحالي كه جماعت آزاد است، درباره هركس كه مي‌خواهد تصميم بگيرد و با آن باب مذاكره و گفت‌وگو را باز كند.
* ادامه سياست‌هاي پيشين مذاكره آمريكا با جماعت را به بن بست مي‌كشاند
العريان افزود: اگر اقدام آمريكا در چارچوب بازنگري كامل و جامع استراتژي آمريكا در منطقه و تجديد نظر در كل سياست‌هاي خاورميانه‌اي آمريكا از زمان جنگ دوم جهاني به بعد نباشد، بي‌شك نتيجه‌اي به همراه نخواهد داشت.
* تكيه بر دو اصل اطلاع دولت مصر و جديت در مذاكرات با آمريكا
اما درباره ماهيت و نوع گفت‌وگوي احتمالي ميان جماعت با آمريكا از ديدگاه برخي از رهبران جماعت، "رشاد البيومي " نايب رهبر اخوان المسلمون و سخنگوي رسمي جماعت در مصاحبه با روزنامه الاهرام گفت كه اخواني‌ها بر پايه دو اصل آمادگي دارند با آمريكا به گفت‌وگو بنشينند، يك: گفت‌وگوها با حضور و با اطلاع وزارت خارجه مصر صورت گيرد و دو: "جديت " در مذاكره.
البيومي افزود: نشستن برسر ميز مذاكره با آمريكا به معناي رويارويي و مخالفت با آمريكا به خاطر دخالت‌هايش در افغانستان، سودان، عراق و فلسطين و حمايت بي‌قيد و شرط آن از اسرائيل؛ دشمن اول ما خواهد بود.
وي تصريح كرد: پس از آن ما درباره تمام قضايا و موضوعات با جديت سخن خواهيم گفت و اگر در اين ميان آمريكا حسن نيت خود را ابراز كرد كه مذاكرات و گفت‌وگوها مفيد خواهد بود و اگر با نيت سوء آمريكا و ديدگاه‌هاي سابقش مواجه شديم، به آن خواهيم گفت كه ملت آگاه و بيدار است و دربرابر هر ترفند و اقدامي كه بخواهد ميان ملت و اخوان فاصله و جدايي بياندازد خواهد ايستاد.
* آمريكا جماعت را به عنوان يك حقيقت انكار ناپذير در عرصه سياسي مصر پذيرفته است
در همين راستا "صبحي صالح " از رهبران اخوان المسلمون تلاش آمريكا براي برقراري رابطه با جماعت را اين‌گونه تفسير كرد كه تا پيش از سرنگوني رژيم حاكم ترس و هراسي از اخوان المسلمون وجود داشت كه هم اكنون از بين رفته و آمريكا اطمينان يافته جماعت و بازوي سياسي‌اش -حزب آزادي و عدالت- حقيقتي انكارناپذير است.
وي تاكيد كرد: رابطه با آمريكا زير نظر و با اطلاع دولت مصر صورت مي‌گيرد و سخنان كلينتون در واقع سخن "مطبوعات " است.
* منافع جماعت هيچ‌گاه مورد بحث و مناقشه قرار نخواهد گرفت
"محمد البلتاجي " يكي از رهبران حزب آزادي و عدالت درباره نوع گفت‌وگو و موضوعات داخلي كه ممكن است، گفت‌وگوي ميان جماعت و اشنگتن را دربرگيرد، مي‌گويد: اين امكان وجود ندارد كه منافع جماعت با دولت آمريكا مورد بحث و مناقشه قرار گيرد.
البلتاجي مي‌گويد: ما هيچ‌گاه نبايد سخنان كلينتون درباره آزادي و دموكراسي و حقوق بشر و حقوق اقليت‌ها را هنگامي‌كه دولت آمريكا سياست‌هايش را با رژيم مبارك هماهنگ مي‌كرد، از ياد ببريم.
اين رهبر حزب آزادي و عدالت افزود: در واقع كاخ سفيد با اين اقدام خود چراغ سبز و پوشش لازم بين المللي را به رژيم مبارك جهت اعمال هرگونه سركوب و قلع و قمح مخالفان سياسي و تحريف انتخابات و ناديده گرفتن حقوق سياسي و مدني اكثريت جداي از اقليت‌ها را مي‌داد. همانگونه كه حمايت آمريكا از انقلاب پس از سنگين شدن كفه ترازو به سود انقلاب و انقلابيون آشكار گرديد و بي‌شك پيش از هر چيز آمريكا به دنبال منافع خويش است.
* نگراني جريان‌هاي سياسي از چرخش سياسي آمريكا
و چه بسا اين چرخش سياسي آمريكا در برابر جماعت موجب برانگيخته شدن يا تشديد ترس و هراس‌هاي نيروها و جريان‌هاي داخلي عرصه سياسي مصر شود كه مهمترين آن در نيروهاي چپگرا و ليبرال نمود پيدا مي‌كند، بويژه آن كه اين گفت‌وگوي احتمالي به جماعت مشروعيت جديدي در عرصه بين المللي خواهد بخشيد.
اما "رفعت السعيد " رئيس حزب چپگراي تجمع نسبت به برقراري رابطه و مماشات با آمريكا هشدار داد و در مصاحبه با "الشرق الاوسط " گفت كه هربار كه اخواني‌ها تلاش كردند، با طاغوت تحت عنوان نيازها محدوديت‌ها را توجيه مي‌كند، متحد و هم‌پيمان شود، انگشتانشان سوخته است.
السعيد در ادامه افزود: اخواني‌ها به خود اجازه دادند، در بازي منافع مشترك با كشورهاي بيگانه رابطه برقرار كنند و اين مربوط به امروز نيست بلكه از گذشته وجود داشته است.
و در اين باره به اسنادي آلماني استناد جست كه در دفتر يك روزنامه‌نگار آلماني دست يافت كه در آنها عنوان شده بود، "حسن البنا " بنيانگذار جنبش اخوان المسلمون در سال 1928 اموالي دريافت كرد تا در قبال آن براي كشورهاي محور يعني آلمان و ايتاليا و ژاپن در مصر تبليغ كند و بنا به گفته‌اش حتي البنا در آن زمان بشارت داده كه اين سه كشور به آيين اسلام درآمده‌اند.
السعيد در ادامه افزود: اخواني‌ها با ملك فاروق متحد شدند، اما كار آنها به فاجعه منتهي شد، با مصطفي التقراشي (يكي از نخست وزيران مصر پيش از انقلاب 1952) نيز پذيرفت كه دستور به انحلال دهد كه اين مسئله منجر به قتل و كشتن او شد، پس از آن با جمال عبد الناصر قبل از اين كه حمله عليه آنها را آغاز كند، نيز تلاش كردند، متحد شوند و اين بار بسيار خطرناك‌تر از مراحل پيشين است، چون اظهارات آمريكايي‌ها به اين نكته اشاره مي‌كند كه تماس با كادرهاي رده دوم جماعت انجام شده است.
* واهمه‌هاي رژيم صهيونيستي
به نظر مي‌رسد، درخواست آمريكا براي برقراري رابطه با اخوان و گفت‌وگو با جماعت فقط ترس و هراس نيروها و جريان‌هاي سياسي مصر را برنيانگيخته است بلكه در اين ميان رژيم صهيونيستي نيز واهمه‌هاي بسياري از اين رابطه دارد، چون جنبش مقاومت اسلامي فلسطين (حماس) رابطه‌اي عميق و مستحكم با اخوان المسلمون دارد.
در اين‌باره "صفوت الزيات " كارشناس امور نظامي مصر مي‌گويد: هم اكنون در ميان مقامات آمريكايي اين قصد و نيت مشاهده مي‌شود كه آنها پذيرفته‌اند، با جريان اسلام سياسي غير خشن در مصر كنوني تعامل داشته باشند و حضور اين جريان را در قدرت بپذيرند.
اما نزديكي آمريكا به جماعت به معناي همدردي با حماس است كه بر نوار غزه حاكم است و متعهد به نابودي اسرائيل است و اين بي‌شك نيروهاي هم‌پيمان با آمريكا در خاورميانه را خشمگين خواهد كرد.
"ايتان گلوبا " كارشناس امور خاورميانه دانشگاه بار ايلان در نزديكي تل‌آويو مي‌گويد كه تلاش آمريكا براي آشتي با اخوان المسلمون براي اسرائيل چالش بزرگي بشمار مي‌آيد، بويژه آن كه جماعت موافقتنامه صلح با اسرائيل را رد نمي‌كند، بنابراين خطري بزرگ موافقتنامه را نيز تهديد مي‌كند.
* آمريكا به دنبال جاي پايي در مصر جديد است
به نظر مي‌رسد، نزديكي مورد انتظار ميان اخوان و دولت آمريكا بيانگر تمايل آمريكا به پيدا كردن جاي پايي در داخل نظام سياسي آينده مصر است، بخصوص اينكه به اين وسيله مي‌تواند با اكثر جريان‌هاي سياي مصر و نه صرفا نيروهاي ليبرال يا گروه‌هاي جوانان انقلاب رابطه داشته باشد.
جماعت اخوان المسلمون از جمله قديمي‌ترين جماعت‌هاي اسلامي در مصر است و از قدرت ساختاري و سازماني بزرگي در مقايسه با ديگر نيروهاي سياسي بارز و برجسته كنوني حاضر در عرصه سياسي برخوردار است و همين موجب مي‌گردد تا پيش‌بيني‌ها بر اين پايه صورت گيرد كه در انتخابات آينده پارلماني مصر كه قرار است اواخر سپتامبر برگزار شود، جماعت بخش قابل توجهي از كرسي‌ها را به خود اختصاص دهد، آنهم در راستاي تلاش آمريكا براي برقراري مجدد رابطه با اخواني‌ها و تاكيد كلينتون مبني بر اينكه برقراري رابطه با اخوان المسلمون بخشي از سياست آمريكا از سال 2006 تاكنون بوده است.
پس از اينكه انور سادات، رئيس جمهور سابق مصر حيات حزبي را به مصر بازگرداند، جماعت به عنوان جناح معارض موفق شد در انتخابات پارلماني سال 2005 بر 88 كرسي پارلماني دست يابد و اين بالاترين نسبت در ميان جناح‌ها و جريان‌هاي آن دوره حاضر در پارلمان بود.
اما اين مانع از اين نشد كه اختلاف در بسياري از مسائل ميان جماعت و كاخ سفيد ادامه نيابد كه مهمترين آن موضع جماعت در برابر حماس بود كه شاخه‌اي از اخوان المسلمون در خارج و سازماندهي جماعت در بيرون از مصر را تشكيل مي‌دهد و آمريكا با آن به عنوان يك سازمان تروريستي برخورد مي‌كند، همچنين است موضع جماعت در برابر معاهده صلح مصر و اسرائيل كه آن را رد مي‌كند.
