واحد مرکزی خبر/ خبرگزاری شین‌هوا در گزارشی به قلم لی لیفانگ و شیما بهری از قاهره نوشت روابط و مناسبات اسرائیل و مصر پس از سرنگونی رژیم حسنی مبارک، رئیس جمهور پیشین مصر، با چالشهای متعددی روبرو شده است و اعتراض و انتقادهای مردم مصر به روابط کشورشان با اسرائیل روز به روز شدت می گیرد.
محاکمه حسنی مبارک که روز چهار شنبه در دادگاه قاهره آغاز شد مشکلات مربوط به تامین گاز طبیعی اسرائیل از مصر را نمایان کرد.
قضات دادگاه قاهره رئیس جمهور سابق مصر را متهم کردند با سامه فهمی،وزیر پیشین نفت مصر، قرار گذاشته بودند که توافق نامه ای با شرکت گاز شرقی مدیترانه امضا کنند و بر اساس آن گاز طبیعی با قیمت ارزان در اختیار اسرائیل قرار دهند.
اجرای این توافق نامه حدود یکصد و بیست میلیون دلار به اقتصاد مصر زیان وارد می کرد. رئیس جمهور مخلوع مصر اتهاماتی را که در این زمینه به وی و وزیر نفت سابقش وارد شده است، بی اساس دانست.
اما خط لوله انتقال گاز در منطقه اریش مصر از فوریه گذشته تا کنون پنج بار هدف اقدامات خرابکارانه قرار گرفته است که آخرین این حملات سی ام ژوییه صورت گرفت. خرابکاران در حملات خود به خطوط انتقال گاز به اسرائیل از مواد منفجره مشابه استفاده کرده اند.
در حال حاضر مقامات مصر هیچکس را در رابطه با این خرابکاری ها بازداشت نکرده یا دستکم خبری در این زمینه منتشر نکرده اند.
مسئولان مصری اعلام کرده اند که کار بازسازی این خط لوله انتقال گاز آغاز شده و طرحی نیز برای تقویت امنیت این خط لوله به اجرا گذاشته شده است. جمال الجواد، مدیر مرکز مطالعات سیاسی و راهبردی الاهرام در گفتگو با خبرگزاری شین هوا اعلام کرد: حمله به خطوط انتقال گاز از مصر به اسرائیل به روابط اقتصادی دو طرف که بیشتر در بخش گاز متمرکز شده است، لطمه خواهد زد. هنوز هیچ فرد یا گروهی مسئولیت حمله به خطوط انتقال گاز به اسرائیل را بر عهده نگرفته است اما مسلما این اقدامات با هدف متوقف کردن صادرات گاز طبیعی مصر به اسرائیل صورت گرفته است. جمال الجواد خاطر نشان کرد در منطقه سینا گروههای محافظه کار متعددی فعال هستند که با صادرات گاز به اسرائیل کاملا مخالف هستند و بعید نیست که در انفجارهایی که در خطوط لوله انتقال گاز روی داده است، دست داشته باشند. آوریل گذشته، عصام شرف نخست وزیر مصر، اعلام کرده بود بهای صادرات گاز مصر به اسرائیل افزایش خواهد یافت و به سطحی مناسبی خواهد رسید به طوری که درآمدهای بخش گاز کشور سه تا چهار میلیارد دلار افزایش خواهد یافت. در حال حاضر پیشرفت قابل ملاحظه و محسوسی در مذاکرات مربوط به بهای گاز صادراتی مصر به اسرائیل حاصل نشده و صادرات گاز طبیعی مصر به اسرائیل به علت حملات مکرر به خطوط لوله انتقال گاز هنوز از سر گرفته نشده است.
جمال الجواد خاطر نشان کرد روابط مصر و اسرائیل از زمان سرنگونی رژیم حسنی مبارک رو به تیرگی گذاشته است.
در پنج ماه اخیر، مصر بارها از سیاستها و موضع گیری های اسرائیل در مذاکرات سازش و سماجت تل آویو در توسعه شهرک سازی در سرزمینهای اشغالی فلسطین به شدت انتقاد کرده است.
دولت مصر اواخر آوریل گذشته با میانجی گری میان جنبشهای فلسطینی فتح و حماس به آنها کمک کرد اختلافات خود را کنار بگذارند و به آشتی دست یابند.
مسئولان حماس و فتح در نشستی در قاهره توافق کردند به چهار سال اختلاف خود که چشم انداز سیاسی فلسطین را تیره و تار کرده بود، پایان دهند.
رهبران فلسطینی امیدوار هستند امضای این توافق نامه به وحدت سیاسی میان نوار غزه که تحت کنترل حماس است و کرانه باختری رود اردن که توسط جنبش فتح اداره می شود، منجر شود.
اما توافق حماس و فتح موجب خشم شدید مقامات اسرائیل شد . یک ماه بعد از این تاریخ، مقامات جدید مصر تصمیم گرفتند گذرگاه مرزی رفح را که در مرزهای کشورشان با نوار غزه واقع شده است، برای همیشه باز کنند تا اندکی از فشار محاصره ای که اسرائیل به این منطقه تحمیل کرده است، بکاهند.
گذرگاه مرزی رفح تنها نقطه تماس این منطقه بسته و پرجمعیت فلسطینی است که خارج از کنترل اسرائیل است.
از زمانی که جنبش حماس در ژوئن سال دو هزار و هفت با بیرون کردن نیروهای امنیتی وفادار به محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، از نوار غزه کنترل این منطقه را به دست گرفت اسرائیل نیز محاصره سختی را به این منطقه تحمیل کرد.
این محاصره آثار و پیامدهای ناگوار زیادی بر زیر ساختهای حیاتی این منطقه گذاشته و زندگی فلسطینان ساکن این منطقه را فلج کرده است.
همه اقدامات و تدابیری که مقامات جدید مصر در قبال اسرائیل اتخاذ کرده اند حاکی از این واقعیت است که رویکرد و سیاست خارجی قاهره در قبال تل آویو تغییراتی راهبردی و اساسی پیدا کرده است.
این تغییر رویکرد نشان می دهد که دولت مصر از این پس اهمیت بیشتری برای روابط خود با کشورهای آفریقایی و عرب قائل خواهد شد و تلاش خواهد کرد نقش یک رهبر را در منطقه ایفا کند.
پیش بینی می شود احزاب و گروههای اسلامگرای مصر در آینده ای نزدیک نقشی درجه یک در عرصه سیاسی این کشور ایفا خواهند کرد.
حزب عدالت و آزادی مصر که وابسته به جنبش اخوان المسلمین است امیدوار است بتواند نیمی از کرسیهای پارلمان مصر را از آن خود سازد. مدیر مرکز مطالعات سیاسی و راهبردی الاهرام در این باره گفت: اگر احزاب و گروههای اسلامگرای مصر بتوانند به اهدافی که در عرصه سیاسی برای خود تعیین کرده اند،دست پیدا کنند سطح روابط میان اسرائیل و مصر به شدت کاهش خواهد یافت اما کاملا متوقف نخواهد شد زیرا هیچکس در مصر آن قدر احمق نیست که بخواهد کشور را درگیر چنین ماجرای خطرناکی کند.
مصر و اردن تنها کشورهای عربی هستند که با اسرائیل روابط دیپلماتیک برقرار کرده اند اما روابط مصر و اسرائیل در زمان حکومت حسنی مبارک به طور قابل توجهی گسترش یافت.
محمد سلام، سردبیر یک نشریه سیاسی بین المللی، معتقد است روابط دیپلماتیک میان مصر و اسرائیل پیوسته با تنشهایی همراه بوده و حتی در دوره حسنی مبارک نیز هیچگاه به یک سطح راهبردی ویژه ارتقا پیدا نکرد.
این کارشناس سیاسی افزود پیش از این نیز همیشه در خصوص روابط اسرائیل و مصر از نوعی صلح سرد حرف می زدند.
محمد سلام خاطر نشان کرد پس از برکناری حسنی مبارک از ریاست جمهوری مصر، شورای عالی نیروهای مسلح این کشور که قدرت را به دست گرفته بود اعلام کرد قراردادها و توافق نامه هایی که مصر در گذشته با دیگر کشورها امضا کرده است، همچنان معتبر باقی خواهد ماند و این بدان معناست که مصر پیمان صلحی را که با اسرائیل امضا کرده است، محترم خواهد شمرد. هنوز حیات سیاسی مصر مسیر مشخص خود را پیدا نکرده است بنابراین نمی توان از سیاست خارجی یا داخلی مشخصی در این کشور صحبت کرد بنابراین باید منتظر ماند و دید نظام سیاسی جدید این کشور چه مسیری را در پیش خواهد گرفت
