علمای حوزه علميه نجف اشرف در كنار علمای الأزهر با تأسيس «دارالتقريب» قاهره، تلاش زيادی برای تحقق وحدت امت اسلام و همبستگی مسلمانان انجام دادند و در حقيقت می‌توان علمای اين دو مركز را از طلايه‌داران اتحاد در جهان اسلام دانست.
آيت‌الله محمدعلی تسخيری، دبيركل مجمع جهانی تقريب مذاهب اسلامی، در گفت‌و‌گو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) ضمن بيان اين مطلب گفت: نجف يكی از شهرهای طلايه‌دار وحدت امت اسلامی در طول تاريخ بوده است و با وجود اين‌كه شهر نجف، مركز حوزه علميه شيعيان بود، اما حوزه شيعی اين شهر دائماً شعار وحدت را سر می‌داد و در مسائل مربوط به جهان اسلام همچون مسئله فلسطين و مقاومت در برابر استكبار و دعوت به وحدت اسلامی نقشی مهم و حساس داشته است.
آيت‌الله تسخيری در ادامه افزود: علمای نجف همچون مرحوم «كاشف‌الغطاء» در كنار علمای الأزهر، دارالتقريب قاهره را تأسيس و به وحدت مسلمانان تشويق كردند، بنابراين نجف عملاً شعار وحدت اسلامی را مطرح كرد و گراميداشت اين شهر يعنی تأكيد بر وحدت اسلامی كه پيام هميشگی حوزه علميه نجف بوده است.
دبيركل مجمع جهانی تقريب مذاهب اسلامی تصريح كرد: نجف اشرف پيشينه تاريخی مؤثری در جهان اسلام دارد و از زمان شيخ طوسی يعنی از نيمه‌های قرن پنجم مركز مرجعيت حوزه‌های علميه بوده و اين جايگاه را تا به امروز كه قرن پانزدهم هجری است، حفظ كرده است.
رئيس شورای سياستگذاری خبرگزاری تقريب خاطر‌نشان كرد: 10 قرن مرجعيت اسلامی در نجف بوده است و اين مسئله نشان می‌دهد كه ذخاير علمی بزرگی در اين شهر وجود دارد، نجف به دليل وجود مرقد اميرالمومنين(ع) تاريخ عظيمی دارد و روايات زيادی بر استحباب مبيت(شب را گذراندن) و دفن در اين شهر تأكيد كرده كه بيانگر قداست آن است.
مقاومت نجف در برابر انگلیس و وهابیون افراطی
آيت‌الله تسخيری تأكيد كرد: نجف تاريخ فوق‌العاده درخشانی در مسئله مقاومت در برابر انگليس و وهابيون افراطی دارد كه برای همه امت اسلام درس بزرگی است و اين شهر مقدس كتابخانه‌های عظيم و ارزشمندی دارد كه هزاران كتاب مرجع از همه مذاهب اسلامی را در خود جای داده است و مدارس حوزوی و دينی نجف نيز از ويژگی‌های برجسته اين شهر است كه صدها هزار عالم دينی در آن پرورش يافتند.
آيت‌الله محمدعلی تسخيری اظهار كرد: با توجه به چنين پيشينه‌ای درباره تاريخ نجف، بهترين اقدام برای معرفی جايگاه دينی اين شهر مقدس در جهان، انتخاب آن به‌عنوان پايتخت فرهنگی جهان اسلام در سال 2012 ميلادی از سوی سازمان اسلامی آيسسكو بوده و اين حركت اقدامی شايسته است، زيرا يك پايتخت فرهنگی در جهان اسلام بايد دارای شاخصه‌های يك شهر اسلامی از جمله جذابيت‌های دينی باشد كه نجف با توجه به پيشينه تاريخی درخشان خود، اين ويژگی‌ها را دارد.
دبيركل مجمع جهانی تقريب مذاهب اسلامی ادامه داد: طرحی كه آيسسكو برای انتخاب پايتخت‌های فرهنگی جهان اسلام آغاز كرده، حركت خوبی است كه طی آن ويژگی‌های شهرهای مهم اسلامی برای جهانيان تبيين شده و مسئولان را ملزم می‌كند كه ذخاير فرهنگی اين شهرها را برای مسلمانان معرفی كنند.
رئيس شورای سياستگذاری خبرگزاری تقريب درباره راه‌كارهای تقويت مشاركت اهل تسنن در طرح «نجف، پايتخت فرهنگی جهان اسلام»، گفت: ما اگر در برنامه‌های اين طرح ثابت كنيم كه نجف تا چه اندازه به اسلام خدمت كرده و چه ذخاير ارزشمند اسلامی در اين شهر نهفته است، در حقيقت كل جهان اسلام را در اين طرح بزرگ سهيم خواهيم كرد.
آيت‌الله شيخ محمدعلی تسخيری در پايان ابراز اميدواری كرد: اقدامات مناسبی كه برای اجرای طرح نجف به عنوان پايتخت فرهنگی جهان اسلام در سال 2012 ميلادی در حال انجام است، به ثمر نشسته و كل جهان اسلام نجف، عظمت و قدسيت اين شهر را بهتر بشناسند و اطلاعات ارزنده‌ای درباره تأثير نجف در تاريخ اسلام كسب كنند.
