واحد مرکزی خبر / خبرگزاری رویترز با اشاره تحولات لیبی اعلام کرد سرهنگ معمر قذافی رهبر لیبی دو گزینه بیشتر پیش رو ندارد.
مخالفان مورد حمایت جنگنده های سازمان پیمان آتلانتیک شمالی ( ناتو ) در چهل و هشت ساعت گذشته چندین منطقه مهم را در نزدیکی پایگاه قذافی یعنی طرابلس به تصرف خود در آورده اند. این پیشرفتها باعث شده است سوخت و غذا از پایتخت قطع شود. از طرف دیگر حملات مخالفان در گذشته به سرعت به عقب نشینی آنها می انجامید اما آنها اکنون توانسته اند مناطقی را که به تازگی تصرف کرده اند حفظ کنند بنابراین پایان حکومت چهل و یک ساله قذافی بیش از هر زمان دیگری از هنگام آغاز نبردها در شش ماه گذشته نزدیکتر شده است .
یک مقام امریکایی گفت نیروهای قذافی برای نخستین بار در این منازعه روز یکشنبه موشک اسکاد شلیک کردند که این گام از نظر نظامی بی فایده است اما بیانگر یاس و ناامیدی در بین نیروهای دولتی قذافی است. دانیل کورسکی که با شورای روابط خارجی اروپا همکاری می کند افزود : نظام لیبی شاید فورا متلاشی شود و شاید هم فورا متلاشی نشود اما اکنون به نظر می رسد دیر یا زود نظام این کشور فرو خواهد پاشید.
وی گفت: اما شیوه ای که نظامی لیبی متلاشی خواهد شد و شیوه کنترل مخالفان بر قدرت به همان اندازه روند جنگ دارای اهمیت است.
شماری از جنگجویان روز دوشنبه از نزدیک شدن به طرابلس در حمله آینده ابراز خرسندی کردند اما شماری از تحلیلگران گفتند فرماندهان جنگجویان این گزینه را ترجیح نمی دهند .
قذافی همه نیروها و سلاحهایش را برای دفاع از پایتخت به کار خواهد گرفت و تلفات در بین غیر نظامیان زیاد خواهد بود همچنین احتمال می رود بخشهایی از مردم طرابلس به مقابله با مخالفان برخیزند.
حتی اگر مخالفان قذافی بتوانند پیروز شوند خونریزی باعث غم و اندوه خواهد شد و حس انتقام جویی را برخواهد انگیخت که شاید در آن صورت طرابلس و حتی همه کشور را علیه حکومت بشوراند .
دیوید هارتویل تحلیلگر امور شمال آفریقا و خاورمیانه در موسسه مشاوره دفاعی و امنیتی جینز ( آی اچ اس ) گفت : انتظار می رود هرگونه جنگی برای کنترل بر طرابلس به شدت خونین باشد . وی افزود : گمان می کنم طرح آن است که ارتباط پایتخت با اطراف قطع و فشارها علیه قذافی آغاز شود .
به نظر می رسد آنها (مخالفان) برای قطع خطوط تماس با طرابلس تلاش می کنند و احتمال می دهیم هدف از این اقدام نیز آن است که مجبور نشوند به پایتخت حمله کنند .
اما آیا این خط مشی موفقیت آمیز خواهد بود ؟ محاصره طرابلس و قطع امکانات از آن شاید به یکی از سه نتیجه یا همه آنها منجر شود. پس از پایان سوخت و ناتوانی از دستیابی به سلاحها و امکانات بیشتر شاید برخی عناصر نیروهای قذافی در طرابلس به این فکر بیافتند که بهترین شیوه نجات آنان تسلیم کردن سلاحها یا پیوستن به صفوف مخالفان است . شاید در سازمانهای امنیتی وابسته به قذافی چند دستگی به وجود آید که نشانه نتیجه دوم خواهد بود و مخالفان قذافی قیام از داخل طرابلس را به صورت مخفیانه آغاز خواهند کرد . شماری از نمایندگان مخالفان سری نیز به رویترز گفتند آنها در انتظار لحظه مناسب هستند تا قیام را آغاز کنند و برخی از آنها نیز سلاح دارند . جوشی از موسسه سلطنتی خدمات متحد در لندن گفت : وقوع قیام در طرابلس به زمان نیاز دارد. وی افزود طرابلس : در آستانه فروپاشی نیست و به احتمال زیاد بسیاری از مردم این شهر نمی دانند که در زاویه چه اتفاقی افتاده است به همین سبب وضع کنونی باعث نمی شود ما به نقطه تعیین کننده نزدیک شویم.
احتمال سوم نیز آن است که قذافی درباره خروج از لیبی مذاکره کند . شاید این توافق دربرگیرنده تبعید رهبر لیبی و خانواده اش به یک کشور دیگر باشد که آنها را به محاکمه یا دیوان کیفری بین المللی تحویل ندهد.
کسانی که قذافی را می شناسند می گویند قذافی علاوه بر شخصیت عجیب غریبی که دارد یک شخصیت عملی نیز دارد که اگر شرایط ایجاب کند برای نجات جان خانواده اش وارد توافق خواهد شد. اما آنها همچنین می گویند چنین حادثه ای رخ نخواهد داد حتی اگر قذافی متقاعد شود که امکان پیروزی وجود ندارد . سخنگوی قذافی روز یکشنبه اجرای هرگونه مذاکره درباره رفتن وی را تکذیب کرد .
هارتویل گفت : اگر هم قذافی در تلاش برای توافق است این مسئله را به آخرین لحظه موکول خواهد کرد .
او همچنان معتقد است چیزی دارد که به خاطرش بجنگند. بدترین سناریو برای مخالفان لیبیایی و حامیان غربی آنها آن است که راهبرد محاصره طرابلس برای کنار گذاشتن قذافی به نتیجه نرسد. در آن صورت نبرد برای تصرف طرابلس آغاز خواهد شد که اگر چنین شود قطعا تلفات انسانی زیادی وجود خواهد داشت .
آنتونی اسکینر تحلیلگر شرکت مشاوره مابلکروفت گفت : تا زمانیکه توافقی و راهبردی برای خروج قذافی وجود نداشته باشد جای تعجب نخواهد بود که قذافی از همه سلاحهای خود استفاده کند. وی افزود : شاید سرهنگ در طرابلس دامهایی پهن کند و شاید هوادارانش تا حد مرگ بجنگندرویترز در تحلیلی به قلم کریستین لو از الجزیره نوشت : نبرد برای تصرف لیبی به مراحل پایانی خود رسیده است و معمر قذافی رهبر این کشور باید بین دو گزینه یعنی تلاش از طریق مذاکره برای تضمین خروج از کشور یا دفاع از خود در پایتخت تا آخرین گلوله ،یکی را انتخاب کند .
